وزن كودك شما به 320 گرم رسیده است. طول بدن او نیز از فرق سر تا باسن برابر 16.5 سانتی متر و از فرق سر تا پاشنه پا به صورت كشیده و صاف حدود 25 سانتی متر است. (در بیست هفته اول طول بدن كودك را از سر تا باسن محاسبه می كنیم. بعد از آن طول بدن او را از سر تا نوك انگشتان پا محاسبه می كنیم. زیرا در بیست هفته اول پاهای كودك خمیده شده و در مقابل نیم تنه بالایی او قرار گرفته اند و به سختی می توان طول آنها را اندازه گرفت).
یك ماده چرب و سفید رنگ بنام ورنیكس تمام بدن كودك را می پوشاند تا از پوست او در مدت طولانی غوطه ور بودن در مایع آمنیوتیك محافظت كند. این پوشش نرم و لیز حركت كودك در مجرای زایمان را نیز آسان تر می كند.
عمل بلعیدن توسط كودك بیشتر انجام می شود كه یك تمرین خوب برای دستگاه گوارش او است. او مكونیوم نیز تولید می كند كه یك ماده چسبنده و سیاهرنگ است و مخلوطی از سلولهای مرده ترشحات دستگاه هاضمه و همچنین مایع آمنیوتیك بلعیده شده می باشد. این ماده در روده های او جمع می شود و در اولین مدفوع او پس از تولد از بدنش خارج می شود (البته بندرت برخی از كودكان این ماده را در رحم یا در طول زایمان دفع می كنند).
شما چگونه تغییر می کنید؟
تنها یك هفته دیگر به رسیدن به نیمه دوران حاملگی باقی مانده است. شما ممكن است در ناحیه پایین شكم خود احساس درد داشته باشید كه این درد ممكن است تا كشاله ران نیز امتداد یابد؛ یا ممكن است یك درد ناگهانی و شدید (مثل تیر كشیدن) خصوصا در پایان یك روز كاری یا هنگامی كه تغییر وضعیت می دهید، در یك یا دو طرف شكم احساس كنید. این درد به درد لیگامان گرد موسوم است و به خاطر كشیده شدن ماهیچه ها و رباطهایی كه از رحم در حال رشد شما حمایت می كنند، ایجاد می شود. این درد خطرناك نیست اما اگر در حالت استراحت هم ادامه پیدا كند یا شدید و پایدار شود، بهتر است با پزشك خود تماس بگیرید.
همچنین ممكن است اخیرا تغییراتی در پوست خود مشاهده كرده باشید. آیا كف دستهای شما قرمز شده اند؟ لازم نیست نگران چیزی باشید؛ این اتفاق در اثر افزایش میزان هورمون استروژن است. همچنین مشاهده لكه های تیره رنگ در بعضی قسمتهای پوست در دوران حاملگی معمول است. هنگامی كه این لكه ها بر روی لب بالایی، گونه ها و پیشانی ظاهر شوند به آن كلوآسما یا نقاب حاملگی می گویند. شما ممكن است این لكه ها را روی بازوها یا دیگر اندامهایی كه در معرض نور خورشید هستند نیز مشاهده كنید. نوك پستانها، كك و مك ها ، اثر قدیمی زخمها، زیر بغل یا قسمت داخلی بازوها، قسمت داخلی رانها و فرج نیز ممكن است در دوران حاملگی تیره رنگ شوند. مسیر تیره رنگی كه از ناف شما بسمت پائین و تا استخوان شرمگاهی امتداد پیدا می كند لینه آ نیگرا یا خط سیاه نامیده می شود. این لكها و تیرگیها به دلیل افزایش موقت ملانین (ماده ای كه رنگ مو پوست و چشمان را ایجاد می كند) است و در اكثر خانمها پس از زایمان به سرعت از بین می رود. بهتر است خود را در برابر نور خورشید قرار ندهید زیرا موجب تشدید تغییرات رنگدانه های پوست می شود. هنگامی كه می خواهید از منزل خارج شوید لباس كامل بپوشید، از كلاه لبه دار یا نقاب دار استفاده كنی،د عینك آفتابی به چشم بزنید و حتما از محلولها یا كرمهای ضدآفتاب استفاده كنید. نهایتا اگر دچار تیرگی شدید پوست در قسمتهای در معرض دید شوید یا از نقاب حاملگی خود خجالت بكشید، كمی آرایش می تواند آنها را بپوشاند. لطفا خودسرانه از كرمهای لك بر استفاده نكنید، بعضی از آنها حاوی موادی هستند كه مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است، بعدا وقت كافی برای بهسازی پوست خود خواهید داشت
نیمی از راه گذشته است؛ تبریك! اكنون قسمت بالایی رحم در كنار ناف شما قرار دارد و احتمالا وزن شما حدود 4.5 كیلوگرم اضافه شده است. از این به بعد ممكن است هر هفته حدود نیم كیلوگرم وزن اضافه كنید. (اگر حاملگی را با لاغری و كسر وزن آغاز كرده اید شاید لازم باشید كه كمی بیشتر وزن اضافه كنید. اگر هم حاملگی را در حالتی كه اضافه وزن داشته اید آغاز كرده اید شاید كمی كمتر وزن اضافه كنید). اطمینان حاصل كنید كه آهن به میزان كافی مصرف می كنید، زیرا این ماده بطور عمده در تولید هموگلوبین نقش دارد (هموگلوبینها بخشی از گلبولهای قرمز خون هستند كه اكسیژن را در بدن شما جابجا می كنند). در دوران حاملگی بدن شما به مقدار بیشتری آهن نیاز دارد تا بتواند كودك در حال رشد شما، جفت و افزایش حجم خون خود شما را تامین كند. غذاهای سرشار از آهن كه می توانید مصرف كنید شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوشت ماهی، تخم مرغ، عدس و دیگر حبوبات، اسفناج و غلاتی كه با آهن غنی شده اند، هستند.اگر تاكنون در كلاسهای مربوط به زایمان و تولد نوزاد ثبت نام نكرده اید بهتر است پرس و جو را آغاز كنید. اگر دفعه اول حاملگی شما باشد و یا بار چندم، باز هم می توانید از كلاس منظمی كه شما را برای سختیهای حاملگی و زایمان آماده می كند بهره ببرید. اینگونه كلاسها ممكن است جلسات هفتگی باشند یا بصورت یك كلاس فشرده یكروزه برگزار شوند و ممكن است شما بتوانید با همسر یا مادر خود در آن شركت كنید. بهتر است بدانید كه در هفته سی و هفتم رشد كودك شما تقریبا كامل شده و شما باید برای تولد فرزندتان آماده باشید؛ لذا به گونه ای برنامه ریزی كنید كه قبل از آن زمان آمادگی های لازم را كسب كرده باشید.
هشت نوع ویتامین “ب” وجود دارد که به آنها خانواده “ب” گفته می شود. اسید فولیک، مهمترین ویتامین گروه “ب” است زیرا مانع بروز نواقص لوله عصبی در جنین می شود. اما هفت ویتامین دیگر نیز مهم هستند. آنها به بدن کمک می کنند که انرژی و مواد غذایی را دریافت کنند. بهترین روش استفاده از مواد غذایی خوردن است! در مادرانی که گیاهخوار هستند ذخائر ویتامین B12 در نوزادان آنها پایین است پس دقت کنید که حتما مواد غذایی که دارای ویتامین “ب” هستند در برنامه غذایی خود قرار دهید. ویتامین b12 که به نام “کبالامین” هم شناخته می شود، ماده غذایی اساسی است که اغلب در فراورده های حیوانی یافت می شود. رژیم غذایی فقیر از این ویتامین می تواند در ابتلا به کم خونی دخیل باشد، بنابراین از رژیم های غذایی استفاده کنید که شامل b12 مثل برشتوک های آماده صبحانه باشد. ممکن است حس بویایی تیز و تقویت شده شما به حالت طبیعی خود باز گردد و یا به همین منوال تا آخر دوران بارداری باقی بماند. در همه خانم ها حس بویایی در این دوران خیلی بالا نمی رود. اگر حس بویایی شما قوی شده است نگران نباشید. بینی شما دیر یا زود به حس اولیه خود بازمی گردد.ماه پنجم ماه حرکت است. در ابتدای این ماه جنین درون رحم حرکت می کند. توصیه شده است سوره مبارک “یس” در هر روز و سوره “واقعه” و سوره “توحید” حداقل 10 مرتبه در شب ها قرائت شود. شنبلیله خام یا پخته بخورید زیرا جنین را گیسو بلند و پر مو می کند. برای استخوان بندی جنین خوردن هر نوع مربا خصوصا مربای شقاقل تاثیر دارد. روزهای پنج شنبه و جمعه سوره “الفتح” تلاوت کند. در موقع تکان بچه دست روی شکم بگذارد و صلوات و سوره توحید را تلاوت کنید.بر اساس تحقیقات استرس خیلی بالا می تواند باعث زایمان زودرس یا کمبود خون در نوزادان شود. برای محافظت از خود و جنینتان از افراد و شرایط استرس آور پرهیز نمایید. برای کاهش استرس، خواب کافی داشته باشید، خوب غذا بخورید، به طور منظم ورزش کنید و وقت کافی را با دوستان و خانواده بگذرانید.