بررسی و مقایسه زایمان طبیعی با سزارین

باید به این نکته توجه کنیم که انتخاب زایمان طبیعی یا سزارین، به شرایط مادر و جنین ارتباط دارد. زایمان سزارین یک نوع جراحی است که در آن نوزاد شما از طریق برشی که پزشک در شکم و رحم ایجاد می کند به دنیا می آید. ممکن است برای محافظت از سلامت شما یا نوزادتان زایمان سزارین نیاز باشد. در این موارد، زایمان سزارین ممکن است ایمن تر از زایمان طبیعی باشد. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی و بررسی و مقایسه زایمان طبیعی با سزارین خواهیم پرداخت.

در صورت بروز مشکلاتی که زایمان طبیعی را در دوران بارداری به خطر می اندازد و یا در صورتی که عوارض زایمان طبیعی چشمگیر باشند، ممکن است زایمان طبیعی توصیه و انجام شود. اگر در بارداری مشکلی نداشته و دلایل پزشکی برای اجبار در انجام زایمان سزارین را ندارید، بهتر است فرزند خود را از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورید.

درد زایمان طبیعی بیشتر است یا درد سزارین

درد زایمان طبیعی ممکن است یکی از عوارض زایمان طبیعی به نظر آید و شما را به سمت زایمان سزارین سوق دهد. اما پزشک و مامای شما قطعا عوارض زایمان طبیعی یا سزارین را در نظر می گیرند و براساس شرایط شما تصمیم گیری می کنند. هرچند ممکن است درد زایمان سزارین در محل بخیه ها شما را تا مدتی اذیت کند اما سلامت شما و فرزندتان در الویت است. برای کاهش درد زایمان و ترمیم محل بخیه ها حتما به توصیه های پزشک خود توجه کنید.

مطلب پیشنهادی : بارداری مجدد پس از حاملگی خارج رحم

ممکن است سزارین برنامه ریزی شود. این بدان معناست که شما و پزشک خود تصمیم می گیرید که زمان انجام سزارین را براساس وضعیت سلامتی خود و وضعیت نوزاد خود تعیین کنید. همچنین ممکن است سزارین اورژانسی باشد. سزارین اورژانسی باید فوراً انجام شود، زیرا سلامت شما یا نوزاد شما در خطر است.

علل پزشکی انجام سزارین

جراحی روی رحم:

ممکن است شما در گذشته سزارین کرده و یا جراحی های دیگری روی رحم (میوم) خود انجام داده باشید، هرچه تعداد سزارین ها بیشتر باشد، احتمال عوارض بارداری نیز بیشتر می شود. برخی از زنان می توانند پس از سزارین با خیال راحت زایمان طبیعی داشته باشند که به آن VBAC گفته می شود. اگر قبلا سزارین شده اید، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا VBAC در بارداری بعدی شما امکان پذیر است یا خیر.

مشکلات جفت:

این مشکلات شامل جدا شدن زودرس جفت، جفت چسبیده و جفت سرراهی که می توانند باعث خونریزی خطرناک در هنگام زایمان طبیعی شوند می باشد؛

عفونت:

HIV یا تبخال تناسلی را شامل می شود. شما می توانید این عفونت ها را در هنگام زایمان طبیعی به نوزاد منتقل کنید. بنابراین سزارین برای نوزاد شما ایمن تر است؛

ابتلا به یک بیماری زمینه ای که ممکن است زایمان طبیعی را با خطر مواجه کند:

مانند دیابت یا فشار خون بالا. دیابت زمانی اتفاق می افتد که مقدار زیادی قند در خون شما وجود داشته باشد. دیابت می تواند به اندام های بدن شما مانند عروق خونی و اعصاب آسیب برساند. فشار خون بالا می تواند به قلب شما فشار وارد کند و در دوران بارداری مشکل ایجاد کند؛

عدم پیشرفت زایمان:

این بدان معناست که سرعت پیشرفت زایمان بسیار کند و یا متوقف می شود؛

نوزاد شما هنگام تولد در وضعیت سر به پایین نیست:

ممکن است موقعیت های مختلف داشته باشد مثلا کودک شما با پا یا در حالت بریچ قرار دارد. موقعیت عرضی زمانی است که شانه کودک شما رو به پایین باشد. برخی از نوزادان را می توان در رحم چرخاند تا به حالت سر به پایین قرار گیرند. اما سزارین ممکن است برای نوزاد شما ایمن تر باشد.

پرولاپس بندناف یا فشردگی بندناف:

زمانی که بند ناف قبل از نوزاد به داخل واژن می لغزد یا درصورتی که بند ناف در حین انقباضات به وسیله رحم فشرده شود اکسیژن به جنین نمی رسد و سزارین ضروری است؛

دیسترس یا ناراحتی جنین:

این بدان معناست که جنین اکسیژن کافی دریافت نمی کند و یا ضربان قلب او ممکن است منظم نباشد؛

نوزاد شما دارای نقایص مادرزادی خاصی مانند هیدروسفالی شدید باشد:

هیدروسفالی زمانی است که مایعات روی مغز کودک شما جمع می شود که می تواند باعث بزرگ شدن سر نوزاد شود؛

جنین دیررس و عدم زایمان:

گاهی بعد از اتمام هفته 41 حتی با القای زایمان طبیعی بارداری خاتمه نمی یابد. در این شرایط فواید سزارین برای مادر و به خصوص جنین بیشتر است.

خطرات برنامه ریزی سزارین به دلایل غیر پزشکی

برنامه ریزی سزارین ممکن است برای شما و نوزاد شما مشکل ایجاد کند. زیرا ممکن است دقیقا موعد زایمان شما نباشد و تکامل جنین ناقص باشد. گاهی اوقات تشخیص دقیق زمان بارداری سخت است. نوزادانی که زود به دنیا می آیند (که جنین نارس یا نوزادان نارس نامیده می شوند) ممکن است نسبت به نوزادانی که به موقع متولد می شوند، مشکلات بیشتری در هنگام تولد و نیز در آینده و در طول زندگی داشته باشند . به همین دلیل مهم است که حداقل تا 39 هفته منتظر یک سزارین برنامه ریزی شده باشید.

| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید | 

اگر بارداری شما سالم است، بهتر است اجازه دهید زایمان به تنهایی شروع شود. اگر پزشک شما مزایای سزارین را بیشتر از زایمان طبیعی می بیند، بپرسید آیا می توانید حداقل 39 هفته برای بچه دار شدن صبر کنید. این امر به ریه ها و مغز نوزاد شما زمان لازم را برای رشد و نمو کامل قبل از تولد می دهد.

اگر مشکلی در بارداری یا سلامتی نوزاد وجود دارد، ممکن است لازم باشد فرزند خود را زودتر از 39 هفته به دنیا آورید. در این موارد، پزشک شما ممکن است زایمان زودرس را توصیه کند. زیرا مزایای سزارین زودتر بیشتر از خطرات آن است. انجام سزارین قبل از هفته سی و نه بارداری تنها در صورتی توصیه می شود که مشکلات سلامتی شما و نوزاد شما را تحت تأثیر قرار دهد.

---

مطالعه بیشتر:

تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری

خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

مصرف آجیل در بارداری

بررسی امکان بارداری مجدد پس از حاملگی خارج رحم

بارداری خارج رحم زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده که اکنون تبدیل به جنین شده است. در خارج از رحم و معمولاً در یکی از لوله های رحمی لانه گزینی کند. لوله های رحمی (لوله های فالوپ)، تخمدان ها را به رحم متصل می کنند. اگر تخمک در لوله های فالوپ گیر کند، به جنین تبدیل نمی شود و در صورت بارداری و لانه گزینی ممکن است سلامتی فرد در معرض خطر قرار بگیرد. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی بارداری مجدد پس از حاملگی خارج رحم خواهیم پرداخت.

از جمله علائم بارداری خارج رحم می توان به درد و گرفتگی شکمی و گاهی لکه بینی اشاره کرد. در صورت ایجاد حاملگی خارج رحم، متاسفانه نجات بارداری امکان پذیر نیست و باید با استفاده از دارو یا جراحی به بارداری خاتمه داد.

روش های درمانی حاملگی خارج رحم:

سه روش درمان اصلی برای بارداری خارج رحم وجود دارد که عبارتند از:

مدیریت حاملگی:

در این روش درمانی، فرد به دقت کنترل و نظارت می شود و اگر بارداری به صورت خود به خود متوقف نگردد، از دیگر روش های درمانی استفاده می شود؛

دارو درمانی:

در این روش از داروهایی مانند متوترکسات برای جلوگیری از رشد بارداری استفاده می شود. داروهایی که در درمان بارداری خارج رحم مورد استقاده قرار می گیرند، رشد سلول های جنین را متوقف نموده و منجر به جذب سلول های رشد کرده می شوند.

مطلب پیشنهادی : مصرف آجیل در بارداری

جراحی:

در صورت عدم پارگی لوله فالوپ، از جراحی لاپاراسکوپی تحت بیهوشی عمومی برای خارج کردن بارداری و گاهی لوله رحمی آسیب دیده استفاده می شود. اما در صورت پارگی لوله فالوپ، جهت درمان حاملگی خارج رحم، هم به طریق لاپاراسکوپی هم لاپاراتومی انجام می شود.

در بسیاری از موارد بر اساس علائم بارداری خارج رحم و نتایج تست هایی که انجام می گیرد، انجام یک درمان خاص به بیمار توصیه می شود. برخی از روش های درمانی حاملگی خارج رحم ممکن است احتمال باردار شدن بیمار را در آینده کاهش دهند، اما همچنان بیشتر خانم ها پس از داشتن یک بارداری خارج رحم، هنوز هم می توانند باردار شوند.

عوامل تاثیرگذار بر بارداری مجدد پس از حاملگی خارج رحم

اقدام به بارداری مجدد پس از حاملگی خارج رحم مساله ای عاطفی است. برخی از زنانی که پس از بارداری خارج رحم سعی در باردار شدن دوباره دارند، احساس یأس می کنند و برخی می ترسند و احساس می کنند برای بهبود عاطفی و جسمی به زمان بیشتری نیاز دارند.

هنگامی که شما و همسرتان از نظر جسمی و روحی آمادگی لازم را داشته باشید. ممکن است بخواهید برای بارداری مجدد تلاش کنید. احتمالاً قبل از اقدام به بارداری مجدد، به شما توصیه شده است که به مدت سه ماه یا دو دوره قاعدگی کامل (هر کدام زودتر رخ داد) صبر کنید. خونریزی که در هفته اول پس از درمان بارداری خارج رحم اتفاق می افتد، اولین قاعدگی شما محسوب نمی شود. این خونریزی است که در پاسخ به افت هورمون های مرتبط با بارداری از دست رفته رخ می دهد.

داروی متوترکسات

اگر تحت درمان با داروی متوترکسات هستید، معمولاً توصیه می شود حداقل 3 ماه صبر کنید، زیرا اگر در طول این مدت باردار شوید، این دارو می تواند به جنین شما آسیب برساند. همچنین به مدت 12 هفته قبل از اقدام به بارداری مجدد، مکمل اسید فولیک استفاده کنید، زیرا متوترکسات ممکن است سطح فولات را در بدن شما کاهش دهد که برای رشد مناسب جنین لازم است. متوترکسات، سریع متابولیزه می شود اما می تواند تا سه ماه پس از تجویز، بر کیفیت سلول های شما از جمله تخمک ها و سلول های خون تأثیر بگذارد. این دارو همچنین می تواند بر نحوه عملکرد کبد نیز تأثیر بگذارد.

بنابراین شما باید به بدن خود فرصت دهید تا قبل از اقدام به بارداری مجدد، به درستی بهبود یابد. کمبود فولات می تواند منجر به ایجاد شکاف لب و کام، نقص لوله عصبی در جنین مانند اسپینا بیفیدا (مهره شکاف دار) یا سایر نقایص لوله عصبی شود.

اکثر زنانی که سابقه بارداری خارج رحم داشته اند، حتی با وجود برداشتن لوله رحم، می توانند دوباره باردار شوند. به طور کلی، 65٪ از زنان در طی 18 ماه پس از حاملگی خارج رحم به یک بارداری موفق دست می یابند. برخی مطالعات نشان می دهد این رقم طی 2 سال به حدود 85٪ افزایش می یابد. احتمال بارداری، تا حد زیادی به سلامت لوله های رحمی بستگی دارد.

روش های کمک باروری

گاهی ممکن است لازم باشد از روش های کمک باروری مانند IVF استفاده شود. در صورت داشتن سابقه بارداری خارج رحم، احتمال تکرار حاملگی خارج رحم در بارداری بعدی بیشتر است اما میزان آن کم بوده و در حدود 10٪ می باشد. سابقه پزشکی و سابقه ناباروری فرد، بیشترین تأثیر را در احتمال بارداری مجدد خواهد داشت و متأسفانه حتی ممکن است احتمال آن را افزایش دهد.

| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید | 

غیر طبیعی بودن شکل لوله رحمی، ابتلا به بیماری های منتقل شونده از راه جنسی (STD)، بیماری التهابی لگن (PID) و یا وجود جای زخم در لوله های رحمی نیز، احتمالا بارداری مجدد را با مشکل مواجه خواهد کرد. سیگار کشیدن و افزایش سن، از دیگر عوامل افزایش دهنده احتمال بارداری خارج رحم هستند. بیشترین تعداد حاملگی خارج رحم، در زنانی که در اواخر دهه 30 و اوایل 40 سالگی خود هستند اتفاق می افتد.

در صورت وجود هر یک از موارد گفته شده و وقوع بارداری، بهتر است هرچه سریعتر پزشک خود را در جریان بگذارید تا از ابتدا به طور دقیق مراقب وضعیت شما و علائم بارداری خارج رحم باشد و با انجام سونوگرافی زودهنگام مطمئن شود همه چیز به درستی پیش می رود و جنین در محل مناسبی لانه گزینی کرده است.

زمان اولین تخمک گذاری پس از بارداری خارج رحم:

به طور معمول قبل از این که اولین قاعدگی بعد از حاملگی خارج رحم رخ دهد، تخمک گذاری اتفاق می افتد. بنابراین وقوع پریود، نشانگر تخمک گذاری مجدد خواهد بود. تخمک گذاری در طی 14 روز پس از درمان با جراحی و تقریباً بلافاصله پس از درمان با متوترکسات امکان پذیر است، بنابراین توجه به این نکته مهم است که در صورت عدم استفاده از روش های جلوگیری از بارداری، احتمال حاملگی حتی بدون داشتن دوره قاعدگی مناسب امکان پذیر است.

---

مطالعه بیشتر:

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری

خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

مصرف آجیل در بارداری

خوردن آجیل و مغز ها در اوایل بارداری می تواند باعث بهبود رشد عصبی و روانشناختی جنین گردد. تحقیقات نشان داده است کودکانی که مادران آن ها در سه ماهه اول بارداری ٢ تا ٣ اونس (به طور متوسط 74 گرم) آجیل در هفته می خورند (به خصوص آجیل چهار مغز)، از ضریب هوشی، حافظه و تمرکز بهتری نسبت به همسالان خود که مادران آن ها آجیل نمی خورند، برخوردار هستند. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی مصرف آجیل در بارداری خواهیم پرداخت.

خواص آجیل در بارداری برای سلامتی

مغز هایی مانند بادام، گردو، بادام زمینی و فندق فواید زیادی برای سلامتی دارند. مغز ها پر از اسیدهای چرب اشباع نشده و سایر مواد مغذی مانند فیبرها، ویتامین E، استرول های گیاهی و ال-آرژنین هستند که به کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله فشار خون، دیابت و همچنین استرس اکسیداتیو کمک می کنند.

از فواید آجیل (به خصوص آجیل چهار مغز) برای افراد مسن تر نیز می توان به کند کردن روند کاهش حافظه اشاره کرد. به طور کلی، مغزها غنی از اسید فولیک و اسیدهای چربی مانند امگا 3 و امگا 6 می باشند .که برای رشد عصبی بسیار مهم هستند. این اسیدهای چرب را فقط از رژیم غذایی می توان دریافت کرد. زیرا بدن ما قادر به ساخت آن ها نیست، از همین رو به آن ها اسیدهای چرب ضروری گفته می شود. با توجه به فواید آجیل، نیاز به اسیدهای چرب امگا 3 در زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار افزایش می یابد. برخی مطالعات نشان می دهند که این اسیدهای چرب نقش اساسی در زمان بارداری و همچنین وزن نوزادان در هنگام تولد دارند.

مطلب پیشنهادی : خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

خوردن آجیل در بارداری می تواند باعث تجمع این اسید های چرب در قسمت جلویی مغز جنین شده و منجر به بهبود حافظه و سایر عملکردهای شناختی شود. طبق مطالعات انجام گرفته، مصرف آجیل در بارداری به خصوص در اوایل حاملگی، مزایای طولانی مدت را برای رشد حرکتی و شناختی جنین فراهم می کند. علاوه بر این، خوردن آجیل در بارداری به دلیل دارا بودن میزان بالایی از پروتئین، توسط کالج متخصص زنان و زایمان آمریکا تأیید شده است.

آلرژی به بادام زمینی

در گذشته، سرویس بهداشت ملی انگلستان (NHS) به زنان توصیه می کرد. که در صورت داشتن سابقه آلرژی در اقوام نزدیک از جمله اگزما، آسم، آلرژی غذایی یا تب یونجه، از خوردن بادام زمینی خودداری کنند. با این حال، تحقیقات اخیر شواهد کافی برای اثبات ارتباط بین مصرف بادام زمینی در دوران بارداری و ایجاد آلرژی به بادام زمینی در نوزادان را نشان نمی دهد. از این رو NHS توصیه های خود را تغییر داده و در حال حاضر زنان باردار را به خوردن بادام زمینی یا کره بادام زمینی تشویق می کند، به جز در مواردی که فرد به بادام زمینی حساسیت داشته باشد و یا پزشک مصرف آن را توصیه نکند.

تحقیقات همچنین نشان می دهد در حالی که خوردن آجیل چهار مغز در مراحل اولیه بارداری با رشد بهتر جنین همراه است. مصرف آجیل در سه ماهه سوم بارداری هیچ پیشرفت قابل توجهی در رشد عصبی روانشناختی جنین ایجاد نمی کند. این مساله ممکن است به این دلیل باشد که تأثیر عوامل بیرونی و درونی بر رشد جنین در کل دوره بارداری متفاوت بوده و تاثیر تغذیه مادران در اوایل بارداری بارزتر است.

بهبود عملکردهای عصبی روانشناختی کودک با مصرف آجیل در بارداری

مصرف اسید فولیک به ویژه در مراحل اولیه بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا این ویتامین B به تشکیل لوله عصبی کمک می کند. کمبود اسیدفولیک می تواند منجر به ایجاد نقایص مادرزادی جدی (مانند آنانسفالی و اسپینا بیفیدا) در مغز و ستون فقرات جنین شود.

طبق گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، هر خانم در سن باروری باید روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کند تا از ایجاد پیامدهای نامطلوب بارداری جلوگیری نماید. مصرف اسیدهای چرب امگا 3، به ویژه اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) نیز در دوران بارداری مهم می باشد زیرا این دو، ماده مهمی برای رشد ساختاری و عملکردی مغز جنین، شبکیه و سیستم ایمنی جنین هستند.

| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید | 

طبق شواهد علمی، اسیدهای چرب اشباع نشده با بعضی از عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله تنظیم بیان ژن، حفظ ترکیب غشای سلولی و تعدیل کانال های غشایی و پروتئین ها در ارتباط هستند. علاوه بر این، آنها اثرات ضد التهابی دارند که به ویژه در دوران بارداری بسیار مفید می باشند. مصرف روزانه و کافی اسیدهای چرب امگا 3 که توسط شورای غذا و تغذیه موسسه ملی بهداشت ایالات متحده توصیه می شود. به ترتیب در زنان باردار و شیرده، 4/1 گرم و 3/1 گرم است. این امر برای بهبود رفتار، توجه، تمرکز، حافظه و توانایی های یادگیری در کودکان لازم است. سطح پایین امگا 3 در مغز جنین می تواند منجر به نقص شناختی و اختلالات رفتاری مانند اضطراب، افسردگی و پرخاشگری شود.

---

مطالعه بیشتر:

تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری

خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

پیچیدن بند ناف دور گردن جنین، به حالتی گفته می شود که بند ناف به صورت کامل یا 360 درجه دورگردن جنین بپیچد. پپیچیدن بند ناف دور گردن جنین در طول بارداری بسیار معمول است و در 12 درصد موارد، در هفته های 16 تا 24 بارداری و در 37 درصد موارد در اواخر بارداری ایجاد می شود. پپیچیدن بند ناف دور گردن جنین می تواند در هنگام بارداری، شروع درد زایمان و هنگام زایمان ایجاد شود. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین خواهیم پرداخت.

بند ناف منبع حیات جنین است زیرا اکسیژن، خون و مواد غذایی را برای جنین فراهم می نماید به همین دلیل ایجاد هرگونه اختلالی در بند ناف، ممکن است نگران کننده باشد اما در بیشتر موارد پپیچیدن بند ناف برای جنین و بارداری خطری ایجاد نمی نماید. مطالعات نشان داده است که میزان شیوع پیچش بند ناف دور گردن جنین معمولا 1 به 3 می باشد؛ یعنی از هر سه جنین، یک جنین دچار این عارضه می شود.

نکاتی درباره پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

• بند ناف وظیفه انتقال مواد غذایی و اکسیژن به جنین را در رحم مادر بر عهده دارد.
• پیچیدن بند ناف دور گردن جنین می تواند اکسیژن رسانی و انتقال جریان خون به جنین را قطع نماید، بنابراین ممکن است باعث ایجاد اختلالاتی در جنین گردد.
• خوشبختانه در بیشتر مواقع پیچیدن بند ناف پیش از زایمان برطرف می شود.
• اگر پیچیدن بند ناف دور گردن جنین، باعث کاهش خونرسانی به جنین و در نتیجه کاهش رشد جنین و یا ایجاد اختلال در زایمان طبیعی گردد، می توان زایمان سزارین را جایگزین زایمان طبیعی نمود.
• حتی در صورت بر طرف نشدن پیچیدگی بند ناف، مشکل زیادی در اثر این عارضه به وجود نمی آید.

مطلب پیشنهادی : تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری

علل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین:

حرکات جنین یکی از مهمترین دلایل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین است. از دیگر دلایل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش غیر طبیعی طول بند ناف: مطالعات جدید نشان داده اند که افزایش بیش از حد طول بند ناف می تواند یکی از دلایل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین باشد؛
• ساختار ضعیف بند ناف؛
• افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک؛
• بارداری دوقلویی یا بارداری چند قلویی؛
• همچنین گاهی ممکن است پیچیدن بند ناف دور گردن جنین، بدون علت باشد.

علائم پیچیدن بند ناف:

جالب است بدانید که در 70 درصد موارد، پیچیدن بند ناف دور گردن جنین در هنگام سونوگرافی های روتین بارداری تشخیص داده می شود، گرچه در این موارد نمی توان میزان خفیف یا شدید بودن پیچیدگی به دور گردن جنین را مشخص نمود. در ادامه به رایج ترین علائم پیچیدن بند ناف دور گردن جنین اشاره می کنیم:

• کاهش حرکات جنین در هفته های آخر بارداری یکی از علائم پیچیدن بند ناف است. اگر احتمال پیچیدن بند ناف بعد از هفته 37 وجود دارد مادر باید حداقل دو بار در روز لگد زدن جنین را بشمارد که باید 5 لگد در 30 دقیقه باشد.
• یکی دیگر از علائم پیچیدن بند ناف، کم شدن ناگهانی و چشمگیر حرکات جنین می باشد، به این صورت که ابتدا جنین حرکت زیادی داشته و ناگهان به میزان قابل توجهی این حرکات کاهش یافته است. برخی از محققین می گویند این افزایش اولیه حرکات جنین بدلیل جبران تحت فشار قرار گرفتن جفت می باشد.
• کاهش ضربان قلب جنین هنگام شروع مراحل زایمانی نیز یکی دیگر از علائم پیچیدن بند ناف است، به همین علت هنگامی که مادر برای خروج جنین فشار وارد می کند، پزشک باید ضربان قلب جنین را بررسی نماید.

عوارض و خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین:

بسیاری از دانشمندان معتقد هستند که پیچیدن بند ناف دور گردن جنین در اکثر مواقع خطری برای مادر و جنین ندارد و در موارد اندکی ممکن است سلامت جنین را به مخاطره بیاندازد. در صورتی که بند ناف محکم دور گردن جنین قرار بگیرد، می تواند عامل نگرانی باشد و شاید منجر به خفگی جنین گردد، خصوصا اگر پزشک به موقع آن را تشخیص ندهد و اقدامات درمانی به سرعت انجام نگیرد. از جمله خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضربان غیر طبیعی قلب جنین:

از معمول ترین خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین، کاهش ضربان قلب جنین هنگام زایمان است. اگر پیچیدن بند ناف در طی بارداری و انجام سونوگرافی تشخیص داده شده است، ضربان قلب جنین در هنگام زایمان باید توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرد.

ایجاد اختلالات فیزیکی در نوزاد:

ایجاد لکه های سیاه، قرمز و بنفش بر روی پوست نوزاد، یکی از خطرات پیچیدن بند ناف دور گردن جنین می باشد.

تشخیص پیچیدن بند ناف:

معمولا پیچیدن بند ناف، در طی سونوگرافی های بارداری تشخیص داده می شود و بجز مواردی که پزشک احساس نگرانی می کند هیچ درمان یا بررسی اضافی توصیه نمی شود. همچنین وجود ضربان غیر طبیعی قلب جنین و یا وجود اختلال تنفسی نیز، یکی دیگر از راه های تشخیص پیچیدن بند ناف می باشد.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

اقدامات پیشگیرانه و درمانی در صورت پیچیدن بند ناف دور گردن جنین:

پیچیدن بند ناف دور گردن جنین قابل پیشگیری و درمان نمی باشد. در موارد اندکی پزشک ممکن است در صورت اختلال در ضربان قلب جنین و یا هنگامی که سلامت مادر در معرض خطر باشد، زایمان سزارین را انتخاب نماید. همان طور که گفته شد پیچیدن بند ناف نیاز به درمان خاصی ندارد، اما ممکن است زنان باردار نگرانی های متعددی از جمله خفگی جنین داشته باشند که باید این مساله را با پزشک خود درمیان بگذارند. جهت بررسی وضعیت جنین و اطمینان از خطرناک نبودن پیچیدن بند ناف و عدم خفگی جنین، انجام سونوگرافی کمک کننده است.

زایمان در موارد پیچیدن بند ناف دور گردن جنین:

پس از شروع درد های زایمان، پزشکان معمولا هیچ تلاشی جهت باز نمودن پیچیدگی بند ناف نمی نمایند، زیرا این کار ممکن است آسیب بیشتری وارد نماید. تحقیقات نشان داده اند که عدم مداخله در هنگام پیچیدن بند ناف اثرات بهتری در سلامت مادر و جنین دارد. نکته قابل توجه آن است که در صورت پیچیدن بند ناف، لزوما زایمان سزارین بهترین روش انتخابی جهت انجام زایمان نمی باشد و فقط در مواردی که سلامت مادر یا جنین در معرض خطر باشد و احتمال خفگی جنین وجود داشته باشد، زایمان سزارین پیشنهاد می گردد. بیشتر نوزادانی که با عارضه پیچیدن بند ناف دور گردن به دنیا می آیند، حال عمومی خوبی دارند.

---

مطالعه بیشتر:

کاهش جنین‌ در بارداری چندقلویی

تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

بررسی تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری

رحم تک شاخ، یک اختلال ژنتیکی و ناهنجاری رحمی است که در آن فقط نیمی از رحم تشکیل می شود؛ در نتیجه این افراد بجای داشتن دو لوله رحمی، یک لوله دارند و اندازه رحم در آن ها کوچک تر از حد معمول است. رحم تک شاخ یک ناهنجاری رحمی بسیار مشخص و واضح می باشد، اما در بیشتر مواقع تا هنگامی که بیمار تصمیم به بارداری می گیرد و احتمالا در بارداری دچار مشکل می گردد، تشخیص داده نمی شود. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی تاثیر رحم تک شاخ بر بارداری خواهیم پرداخت.

سوالاتی که برای زنان در هنگام تشخیص رحم تک شاخ ایجاد می شود عبارتند از:

• زنان دارای رحم تک شاخ چه نکاتی را باید بدانند؟
• رحم تک شاخ چه تاثیری بر روی بارداری دارد؟
• چگونه می توان بر عوارض حاصل از رحم تک شاخ غلبه نمود؟

دلایل ایجاد رحم تک شاخ:

مطالعات نشان داده اند که 4/2 تا 13 درصد از اختلالات دستگاه تناسلی زنان به دلیل ناهنجاری رحمی رحم تک شاخ است. اما این میزان بسیار زیاد است و فقط 1/0 درصد از زنان، دارای ناهنجاری رحمی از نوع رحم تک شاخ هستند. متاسفانه پزشکان هنوز علت ایجاد این ناهنجاری رحمی را نمی دانند و تاکنون راهی برای پیشگیری یا مقابله با عوامل خطر رحم تک شاخ شناخته نشده است و هنوز مشخص نیست که انجام چه کارهایی ممکن است باعث ایجاد رحم تک شاخ شود. احتمالا رحم تک شاخ خودبه‎خود ایجاد می گردد.

علائم  وجود رحم تک شاخ

ممکن است رحم تک شاخ در مرحله اقدام به بارداری در زنان تشخیص داده شود. بنابراین در تمام مدت قبل از اقدام، زنان می توانند فاقد علامت باشند. مگر آنکه برای باردار شدن مشکل داشته باشند و یا بیش از یک سقط جنین را تجربه کرده باشند. از جمله علائمی که با وجود آن ها می توان به وجود رحم تک شاخ شک کرد، دردهای مزمن لگنی و قاعدگی های دردناک است.

مطلب پیشنهادی : کاهش جنین‌ در بارداری چندقلویی

همچنین پزشک ممکن است حین انجام تصویربرداری (مانند سونوگرافی) برای مقاصد دیگر به طور کاملا تصادفی متوجه رحم تک شاخ شود. همان گونه که پیشتر به آن اشاره شد، از دیگر علائم رحم تک شاخ، داشتن رحم ثانویه کوچک تر از اندازه رحم طبیعی است که به این حالت همی رحم (hemi-uterus) می گویند. از آنجا که همی رحم به بقیه رحم متصل نیست، خون قاعدگی نمی تواند از رحم خارج شود. بنابراین این امر می تواند باعث ایجاد درد لگن خصوصا در هنگام قاعدگی شود.

نحوه تشخیص رحم تک شاخ:

اگر بیمار علائم رحم تک شاخ را داشته باشد، پزشک ابتدا از او تاریخچه بیماری می گیرد و معاینه فیزیکی انجام می دهد. احتمالا برای حذف علل دیگر، معاینه لگنی هم انجام شود. پزشک ممکن است از روش های تصویربرداری از قبیل سونوگرافی لگن یا MRI نیز استفاده کند. گاهی ممکن است به صلاحدید پزشک لاپاراسکوپی انجام گیرد. لاپاراسکوپی شامل وارد کردن ابزار کوچکی به همراه دوربین از طریق ایجاد برشی کوچک بر روی شکم است. اگرچه روش لاپاراسکوپی یک روش تهاجمی است اما بسیار روتین است. پزشک با کمک لاپاراسکوپی می تواند اعضای لگنی را بررسی کند. به وسیله لاپاراسکوپی می توان وجود رحم کوچک و فقدان یکی از لوله های رحمی را تشخیص داد.

رحم تک شاخ می تواند بر توانایی زنان در ایجاد بارداری، ادامه بارداری و ناباروری تاثیر بگذارد.

 عوارض بارداری با رحم تک شاخ :

• قرار گیری جنین در حالت بریچ؛
• افزایش احتمال زایمان سزارین؛
• زایمان زودرس؛
• افزایش احتمال جفت پرویا و پرولاپس جفت؛
• پارگی زودرس کیسه آب.

از آنجا که رحم تک شاخ یک ناهنجاری رحمی بسیار نادر است، بنابراین اطلاعات کافی در زمینه بارداری موفق با رحم تک شاخ و تاثیر آن بر ناباروری بسیار اندک است. برخی مطالعات بر روی افرادی که رحم تک شاخ دارند بیانگر آن است که این افراد سخت تر باردار می شوند. اما سوالات زیادی در این زمینه وجود دارد که چرا بارداری موفق با رحم تک شاخ دشوار تر است.

احتمال سقط جنین در موارد رحم تک شاخ:

همان طور که پیشتر به آن اشاره شد، باید خاطر نشان کرد که تحقیقات زیادی درباره رحم تک شاخ انجام نشده است و اطلاعات موجود در این زمینه بسیار اندک است. بسیاری از مطالعات انجام شده نشان داده اند که خطر سقط جنین با وجود رحم تک شاخ افزایش می یابد؛ اما احتمال بارداری موفق با رحم تک شاخ هم در زنان وجود دارد. متخصصین، تئوری های متعددی را برای افزایش احتمال سقط جنین با رحم تک شاخ بیان می کنند:

1. تئوری نخست این است که میزان جریان خون در افراد بارداری که رحم تک شاخ دارند، کاهش می یابد. رحم معمولا دارای دو شریان است که وظیفه خون رسانی به رحم را انجام می دهند؛ اما رحم تک شاخ اغلب یک شریان دارد و همین امر می تواند باعث کاهش خون رسانی به رحم شده و در نتیجه خطر سقط جنین را در سه ماه اول بارداری افزایش دهد.
2. بر اساس تئوری دوم، رحم تک شاخ معمولا کوچکتر است و کمتر می تواند جنین را در خود جای دهد. این امر می تواند خطر سقط جنین را در سه ماه دوم بارداری افزایش دهد.

همچنین معمولا دهانه رحم (سرویکس) در زنانی که رحم تک شاخ دارند، دارای اختلال است؛ در نتیجه ممکن است پیش از تاریخ اصلی زایمان، نازک و باز شود و درنتیجه منجر به زایمان زودرس گردد.

بارداری موفق با رحم تک شاخ:

در صورت وجود همی رحم (hemi-uterus)، پزشک معمولا آن را با کمک عمل جراحی بر می دارد، زیرا ممکن است بارداری از آنجا شروع شود و در این صورت بارداری با چالش همراه خواهد بود. از سوی دیگر بدلیل اینکه رحم کوچک است، جایی برای رشد جنین وجود ندارد، بنابراین ممکن است همی رحم پاره شود و این مساله می تواند خطرناک باشد.

خانم هایی که رحم تک شاخ دارند، می توانند به صورت طبیعی باردار شوند یا از روش های کمک باروری برای بارداری استفاده کنند. در صورت بارداری با استفاده از روش های کمک باروری، ممکن است ویزیت های متعدد و سونوگرافی های مکرر انجام شود. چنانچه طول سرویکس کوتاه شده باشد، پزشک ممکن است از سرکلاژ یا پساری برای بیمار استفاده کند. زیرا این روش ها خطر سقط جنین را کاهش می دهند.

همچنین پزشک ممکن است داروهای خاصی به نام داروهای توکولیتیک را برای بیمار تجویز کند تا احتمال زایمان زودرس را کاهش دهد. داروهای توکولیتیک رحم را شل کرده و انقباضاتی که منجر به زایمان زودرس می شوند را کاهش می دهند.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

زمان مراجعه به پزشک

اگر خانمی قاعدگی های دردناک یا درد لگنی مزمن دارد باید با پزشک خود صحبت کند. همچنین اگر خانمی یک سال پس از اقدام به بارداری، نتواند باردار شود نیز باید به پزشک مراجعه نماید. گاهی رحم تک شاخ پیش از بارداری تشخیص داده می شود که در این صورت حتما باید پزشک مطلع گردد، زیرا می تواند با توجه به شرایط بیمار، اطلاعات لازم برای بارداری موفق و یا سزارین را در اختیار بیمار قرار دهد.

بطورکلی همیشه نمی توان از سقط جنین یا زایمان زودرس پیشگیری کرد، اما با کسب آگاهی می توان احتمال بروز این خطرات را کاهش داد.

سخن نهایی

رحم تک شاخ یک ناهنجاری رحمی نادر است که می تواند بر روی باردار شدن و دوران بارداری تاثیر بگذارد. گاهی عوارض حاصل از رحم تک شاخ بیش تر است و حتی ممکن است از وقوع بارداری جلوگیری نماید. خوشبختانه در حال حاضر و با وجود پیشرفت های صورت گرفته در علم پزشکی، تکنیک های کمک باروری متعددی برای بارداری وجود دارند که با کمک پزشک متخصص، می توانند به کمک افراد نابارور آمده و امکان وقوع بارداری را برای این افراد فراهم کنند. کسب آگاهی بیشتر، باعث بالا بردن آمادگی مادران در طول 9 ماه دوران بارداری می گردد.

---

مطالعه بیشتر:

دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

بررسی کاهش جنین‌ در بارداری چندقلویی

چند قلوزایی زمانی اتفاق می‌افتد که بیش از یک جنین در رحم لانه‌گزینی کند. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی کاهش جنین‌ در بارداری چندقلویی خواهیم پرداخت.

این مسئله در صورتی اتفاق می‌افتد که در طی چرخه قاعدگی بیش از یک تخمک آزاد شده و هر تخمک توسط یک اسپرم بارور شود. اگرچه همه بارداری های چندقلویی پس از استفاده از روش‌های کمک باروری اتفاق نمی‌افتد. اما درمان‌های کمک‌باروری به میزان قابل توجهی در افزایش بارداری چندقلویی و چند قلوزایی دخالت داشته‌اند. تقریباً در همه موارد، ترجیح داده می‌شود که با محدود کردن و کاهش جنین های منتقل شده از بارداری چندقلویی جلوگیری کرد اما به هر صورت بروز این مسئله اجتناب‌ناپذیر است.

عوارض بارداری چندقلویی

باردار بودن بیش از یک نوزاد و چند قلوزایی هیجان انگیز بوده و برای بسیاری از زوجین یک اتفاق خوشایند است. با این حال، بارداری چندقلویی خطر ابتلا به عوارض دوران بارداری و بعد از زایمان که احتمال دارد برای مادر و نوزاد اتفاق افتد را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

شایعترین عوارض شامل موارد زیر است:

• زایمان زودرس؛
• فشار خون بالا بارداری؛
• کم‌خونی؛
• نقایص هنگام تولد؛
• افزایش غیر طبیعی مایع آمنیوتیک؛
• سقط؛
• زایمان سزارین؛
• خونریزی پس از زایمان.

مطلب پیشنهادی : تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری

کاهش جنین‌ در بارداری (MFPR)

در بارداری‌های چندقلویی، مادر، جنین و نوزاد در معرض علائم بیشتری نسبت به بارداری‌های تک قلو هستند. بنابراین هنگامی که بارداری چندقلویی اتفاق می‌افتد، استفاده از چارچوب اخلاقی ارائه شده در این زمینه به متخصصان زنان کمک می‌کند تا بیماران را برای تصمیم‌گیری در مورد ادامه بارداری چندقلویی و یا کاهش جنین‎ ها، مشاوره و راهنمایی کنند.

کاهش یا حذف جنین ها به صورت انتخابی روشی است که برای کم کردن تعداد جنین ها در یک بارداری چندقلویی به تعداد ایمن تر استفاده می‎شود. این روش همچنین در بارداری‌های چندقلویی که یکی از جنین‌ها بیماری جدی و صعب العلاج دارد استفاده می‎شود که در این صورت ختم انتخابی نامیده می‌شود.

زمان انجام روند کاهش جنین ها در بارداری چندقلویی

کاهش انتخابی جنین‌ها و حذف جنین معمولا بین هفته‌های ۱۱ تا ۱۳ بارداری و پس از انجام غربالگری سه ماهه اول انجام می‌شود تا وجود هرگونه ناهنجاری ساختاری در بقیه جنین‌ها رد شود.

چگونگی انجام حذف جنین در بارداری چندقلویی

پس از شناسایی جنین‌های خاص برای کاهش، کلرید پتاسیم با راهنمایی تصویربرداری سونوگرافی به قلب هر جنین انتخاب شده تزریق می‌شود. در نتیجه ضربان قلب متوقف شده و جنین می‌میرد. معمولا بقایای جنین خود به خود جذب بدن می‌شود و احتیاج به اقدام خاصی بعد از این‌کار نیست.

خطرات کاهش جنین‌ در بارداری چندقلویی

کاهش و حذف جنین ها طی بارداری می‌تواند باعث سقط جنین ها و از دست رفتن کل بارداری شود اما پیش‌آگهی بهتری در انتظار بقیه بارداری و جنین‌ها خواهد بود. همچنین در این روش احتمال بروز عفونت نیز وجود دارد. هرچند این مشکل نسبتاً نادر است اما اگر عفونت اتفاق بیفتد، جنین‌های باقی مانده را در معرض خطر قرار می‌دهد.

برخی از والدین در اوایل بارداری با جنین خود ارتباط قوی برقرار می‌کنند و دیدن جنین‌ها در سونوگرافی می تواند پیوند محکمی برای آن‌ها ایجاد کند. بنابراین، انجام MFPR می‌تواند احساس گناه یا اندوه ناشی از طرد کردن فرزندان را در والدین ایجاد کند. موارد شدید می‌تواند حتی باعث بروز افسردگی در مادر نیز شود که برای جنین‌های باقی مانده خوب نیست.

مزیت های کاهش جنین در بارداری چند قلویی

کاهش مشکلات بارداری:

هر جنین اضافی که درون رحم رشد می‌کند، نه تنها باعث افزایش اندازه رحم و شکم می‌شود، بلکه به بدن جهت تامین نیاز خودشان نیز آسیب زیادی وارد می‌کنند و ممکن است سبب کمبود شدید مواد معدنی در مادر شوند. کاهش جنین ها می‌تواند احتمال این مشکلات را کاهش دهد.

کاهش خطرات بارداری:

احتمال زایمان زودرس، سقط جنین یا ایجاد ناتوانی‎های مادرزادی در جنین در بارداری چندقلویی بسیار زیاد است. که با کاهش انتخابی جنین‌ها این احتمال کم می‌شود.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

مراقبت‌های لازم پس از کاهش جنین‌ در بارداری

پس از حذف جنین انتخاب شده، معمولا توصیه می‌شود که فرد حدود ۱۲ تا ۲۴ ساعت در بیمارستان بماند. انجام فعالیتهای روزمره محدودیتی ندارد اما بهتر است زنان سه روز تا یک هفته بعد از انجام این کار استراحت داشته باشند تا احتمال بروز عفونت به حداقل برسد. اگر تب، خونریزی واژینال، خروج مایع آمنیوتیک یا انقباض وجود داشته باشد، باید سریعا به یک مرکز درمانی مراجعه شود.
جنین‌های باقی مانده نیز لازم است به طور منظم از طریق سونوگرافی از نظر رشد و سلامت پایش شوند.

میزان درد کاهش انتخابی جنین‌ها

این پروسه فقط چند دقیقه طول می‎کشد و معمولا تحت یک بیهوشی عمومی انجام می‌شود. بنابراین احساس درد طی انجام این پروسه وجود نخواهد داشت.

کاهش انتخابی جنین‌ها  از نظر قانونی

قانونی بودن کاهش جنین ها محدود به مواردی است که پزشک احتمال وجود خطر را تایید کند. اما کاهش جنین به دلایل صرفا اجتماعی و مالی مجاز نیست.

---

مطالعه بیشتر:

دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

تغییرات فیزیولوژیک سیستم گردش خون در بارداری

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

بررسی تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری

رحم دوشاخ نوعی اختلال مادرزادی و ناهنجاری رحمی در مجاری مولر است که در آن رحم به شکل قلب می باشد. رحم دو شاخ دارای دو حفره است، این در حالی است که رحم معمولی فقط یک حفره دارد. به طور کلی شکل رحم در هنگام بارداری مهم است، زیرا این امر بر نحوه قرار گرفتن جنین در رحم تاثیر می گذارد. حدود 3 درصد زنان با نقص در اندازه، شکل یا ساختار رحم متولد می شوند. رحم دوشاخ یک ناهنجاری رحمی شایع است. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی تاثیرات رحم دوشاخ بر بارداری خواهیم پرداخت.

 علائم وجود رحم تک دوشاخ

ناهنجاری رحمی رحم دوشاخ ممکن است تا زمانی که خانم دارای این ناهنجاری، به دلیل مشکل دیگری تحت سونوگرافی یا تصویربرداری قرار نگیرد، تشخیص داده نشود زیرا این ناهنجاری معمولا فاقد علامت خاصی می باشد. اما ممکن است برخی از زنانی که دارای رحم دوشاخ هستند دارای علائم زیر باشند:

• خونریزی نامنظم واژینال؛
• سقط مکرر جنین؛
• سیکل های قاعدگی دردناک؛
• درد شکمی.

البته لازم به ذکر است برخی از زنانی که با ناهنجاری رحمی رحم دوشاخ متولد می شوند، ممکن است تصور کنند که علائم ذکر شده طبیعی می باشند.

مطلب پیشنهادی : تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

بارداری با رحم دوشاخ:

مطالعات اخیر نشان می دهند که رحم دوشاخ تاثیری بر روی بارداری ندارد و در واقع شانس بارداری با رحم دوشاخ کاهش نمی یابد؛ اما مطالعات قدیمی تر موید آن است که رحم دو شاخ سبب ناباروری می شود. رحم دوشاخ خطر سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش می دهد. برخی از محققین معتقدند که انقباضات نامنظم رحمی و کاهش ظرفیت رحم است که باعث سقط جنین و زایمان زودرس می شود.

مطالعه ای بر روی زنان نشان داد که آمار سقط مکرر در زنانی که دارای ناهنجاری رحمی هستند بین 8/1 تا 6/37 درصد است. بعلاوه میزان نقایص هنگام تولد در نوزادانی که مادران آنها دارای رحم دوشاخ هستند، 4 برابر نوزادانی است که مادران آنها دارای رحم طبیعی می باشند. در صورت وقوع بارداری با رحم دوشاخ، این بارداری جز بارداری های پرخطر است، بنابراین مراقبت های دوران بارداری باید به دقت انجام گیرند. پزشک ممکن است برای بررسی وضعیت جنین چندین بار سونوگرافی انجام دهد.

گاهی ممکن است در هنگام بارداری با رحم دوشاخ، جنین در وضعیت بریچ قرار بگیرد که در این صورت ممکن است مادر به بررسی های تکمیلی نیاز داشته باشد و احتمالا زایمان به صورت سزارین انجام شود.

علت ایجاد رحم دوشاخ:

رحم دوشاخ یک نوع ناهنجاری رحمی مادرزادی است که نوزاد دختر با آن به دنیا می آید. رحم دوشاخ در صورت عدم رشد طبیعی رحم در لگن ایجاد می شود. در این ناهنجاری به دلیل اتصال ناقص مجراهای رحم، قسمت بالایی رحم به دو قسمت تقسیم می شود و رحم، شکل قلب به خود می گیرد.

نحوه تشخیص رحم دوشاخ:

پزشکان از روش های زیر برای تشخیص رحم دوشاخ استفاده می کنند:

• سونوگرافی؛
• MRI؛
• هیستروسالپنگوگرافی؛
• انجام معاینه لگنی.

در اکثر مواقع، رحم دوشاخ هنگام انجام سونوگرافی در دوران بارداری، سقط مکرر و یا بررسی علائم مربوط به بیماری های دیگر تشخیص داده می شود. پس از بررسی، معمولا زنان از داشتن رحم دوشاخ متعجب می شوند زیرا بسیاری از زنان دارای این ناهنجاری، بدون اینکه بدانند تمام زندگی خود را سپری می کنند.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

روش درمان رحم دوشاخ:

گاهی می توان از عمل جراحی متروپلاستی (metroplasty) برای درمان زنانی که رحم دوشاخ و سابقه سقط جنین دارند. استفاده نمود. در یک مطالعه نشان داده شد که 88 درصد از زنانی که عمل جراحی متروپلاستی انجام داده اند. توانسته اند بارداری خود را به صورت موفقیت آمیز به پایان برسانند. اگرچه، اکثر زنان برای بارداری با رحم دوشاخ نیاز به انجام عمل جراحی ندارند.

انجام عمل جراحی در خانم هایی که رحم دوشاخ دارند و ناباروری را تجربه می کنند در جامعه پزشکی بحث برانگیز است. دلیل این امر آن است که اکثر تحقیقات نشان می دهند که این عارضه بر شانس بارداری زنان و ایجاد ناباروری تاثیری ندارد.

نتیجه گیری

احتمالا رحم دوشاخ تاثیری بر روی قدرت باروری ندارد. رحم دوشاخ می تواند سبب بروز مشکلاتی از قبیل سقط جنین یا زایمان زودرس شود. اگرچه زنان دارای رحم دوشاخ می توانند بارداری و زایمان موفق داشته باشند. نکته حائز اهمیت این است که زنانی که رحم دوشاخ دارند. برای مراقبت های دوران بارداری خود به پزشک مجرب و متخصص مراجعه کرده و در صورت داشتن هرگونه نگرانی با پزشک خود مشورت نمایند.

---

مطالعه بیشتر:

دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

تغییرات فیزیولوژیک سیستم گردش خون در بارداری

امکان بارداری مجدد پس از حاملگی مولار

بررسی تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

تشنج به معنی انقباضات غیر قابل کنترل عضلانی است که در بیشتر موارد با کاهش سطح هوشیاری همراه می باشد. تشنج در بارداری، شرایط بسیار خطرناکی می باشد که دلایل مختلفی ممکن است باعث به وجود آمدن این حالت گردد، اما می توان گفت تشنج در بارداری اغلب به دلیل فشار خون بالا و مسمومیت بارداری رخ می دهد. در این مقاله از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین خواهیم پرداخت.

طبق تحقیقات انجام شده، 5% مادرانی که برای بار اول بارداری را تجربه می کنند، در طول دوران حاملگی خود دچار تشنج در بارداری می شوند. این عارضه ممکن است منجر به بروز اختلالاتی مانند کاهش ضربان قلب جنین، زایمان زودرس، جدا شدن جفت و یا حتی سقط جنین گردد.

دلایل بروز تشنج در بارداری

طیف گسترده ای از عوامل می توانند علت تشنج در بارداری باشند. این عوامل عبارتند از: تومورهای مغزی، صرع، تب شدید، نارسایی کلیه، افت شدید قند خون، مسمومیت ‌ها، فشار خون بالا، مننژیت و مسمومیت بارداری. درمان تشنج در بارداری بر اساس علت آن متفاوت می باشد.

یکی از عواملی که در بالا به آن اشاره شد مسمومیت بارداری است که در اصطلاح پره اکلامپسی نامیده می شود و می تواند مادر را به سمت تشنج های اکلامپتیک پیش ببرد. در صورت وجود علائمی مانند فشار خون بالا در بارداری، ورم و افزایش ناگهانی وزن و دفع پروتئین در ادرار برای مادر باردار، باید اقدامات تشخیصی و پیشگیری لازم انجام گیرد.

مطلب پیشنهادی : تغییرات فیزیولوژیک سیستم گردش خون در بارداری

تشنج‌ در دوران بارداری به ندرت قبل از ماه ششم حاملگی رخ می ‌دهد و علت اصلی آن اغلب فشار خون بالا در بارداری، همراه با دفع پروتئین زیاد در ادرار است. دفع زیاد پروتئین به دلیل تغییر نفوذپذیری عروق در سراسر بدن (از جمله مغز) ایجاد شده و می تواند منجر به خونریزی مغزی و در نتیجه تشنج شود.
گاهی عدم کنترل قند خون در زنانی که تحت درمان با انسولین هستند نیز می تواند منجر به تشنج و کاهش سطح هوشیاری شود.

میزان و تعداد دفعات تشنج در بارداری

تعداد حملات تشنج در بارداری اغلب تغییر نمی‌‌کند، اما در ۳۵ درصد موارد بارداری ممکن است حملات تشنجی افزایش یابند. علت افزایش حملات تشنج در بارداری افزایش سطح هورمون استروژن در خون و کاهش آستانه تشنج است.

شایع ترین زمان بروز تشنج در بارداری

شایع‌ترین زمان بروز تشنج جنین در دوران بارداری، سه ماه سوم بارداری است و هر تشنجی تا ۶ هفته بعد از زایمان باید از نظر مسمومیت بارداری بررسی شود.

خطرات تشنج در بارداری

تشنج هایی که سبب از دست دادن آگاهی مادر و حرکات بسیار سریع و شدید او در حین حمله می شوند مخصوصا در دوره بارداری، خطرناک هستند. در هنگام بروز این تشنج ها انقباض و اسپاسم عضله دیافراگم، قطع حرکات تنفسی مادر و در نتیجه اختلال در اکسیژن‌ رسانی به جنین منجر به کاهش اکسیژن خون شریانی و افت ضربان قلب جنین شده، جدا شدن جفت و در موارد شدیدتر می تواند به مرگ یا سقط جنین بیانجامد.

از دیگر خطراتی که ممکن است تشنج در بارداری به همراه داشته باشد، آسیب هایی است که در اثر زمین خوردن مادر می توانند اتفاق بیفتند، مانند زایمان زودرس و به دنیا آوردن نوزاد نارس. دکولمان جفت (جدا شدن جفت) و زایمان سزارین نیز از دیگر عوارض تشنج در بارداری می باشند.

تاثیرات تشنج در بارداری روی جنین

در تشنج های کوتاه مدت، احتمال بروز عوارض جنینی کمتر خواهد بود ولی در صرع های طولانی احتمال بروز عوارضی مانند سقط جنین و افت ضربان قلب جنین وجود خواهد داشت. علت افزایش حملات تشنجی در بارداری، افزایش سطح استروژن خون و کاهش آستانه تشنج است.
همچنین احتمال ایجاد نقایص جنینی در افراد مبتلا به تشنج حدود ٢ برابر بیشتر از سایر افراد است، اما با کنترل بیماری صرع و تغییر نوع و دوز دارو توسط پزشک متخصص در زنان مبتلا به بیماری صرع می توان از بروز ناهنجاری ‌ها در جنین و حملات تشنجی جلوگیری کرد.

بسیاری از مطالعات، نشان دهنده ارتباط بین تشنج جنین در رحم مادر و عوارض جنینی مختلف مانند افزایش خطر زایمان زودرس، وزن کم نوزاد در هنگام تولد و محدودیت رشد جنین در داخل رحم می باشد. همچنین ایجاد ضربات شدید حین تشنج می تواند منجر به افزایش خطر پارگی پرده های جنینی و متعاقب آن، افزایش خطر عفونت رحمی و حتی مرگ جنین شود.

تشنج در بارداری می تواند روی جنین نیز اثرگذار باشد. ممکن است قلب جنین در طی 30 دقیقه‌ی اول پس از تشنج آرام ‌شود اما اگر تشنج طولانی باشد، به دلیل اختلال در اکسیژن رسانی به جنین و ضربان قلب جنین، ممکن است باعث مرگ و سقط جنین گردد. با انجام مراقبت ‌های بارداری به موقع می‌توان از بروز تشنج در بارداری جلوگیری کرد.

پیشگیری از وقوع تشنج در بارداری :

بسیاری از زنان باردار که مستعد تشنج بوده و یا مبتلا به صرع می باشند، اغلب دچار نگرانی زیادی در مورد بارداری خود می شوند. اقدامات زیر می توانند در این راستا کمک کننده باشند:

مشورت با متخصص در صورت ابتلا به صرع قبل از بارداری

حتما لازم است این مورد را با پزشک زنان و نیز متخصص مغز و اعصاب در میان بگذارید. در صورتی که طی ۱ سال گذشته، دچار حملات تشنج نشده اید، بیماری شما تحت کنترل است و در صورت باردارشدن، احتمال اینکه دوران حاملگی را بدون حمله تشنجی بگذرانید، حدود 80 درصد می باشد.
قطع خودسرانه یا کم و زیاد کردن دوز داروها بدون تجویز پزشک، همچنین ویار حاملگی، تهوع و استفراغ، افزایش حجم خون در بارداری، کاهش تحرک دستگاه گوارش و استفاده از آنتی‌اسیدها که جذب داروها را کم می‌کند از جمله عواملی هستند که که احتمال تشنج در بارداری را افزایش می‌دهند.

در طول بارداری تحت نظر پزشک باشید

هر یک تا ٢ ماه یک بار باید کنترل داروها در بارداری انجام شود و درصورت وقوع یا تکرار حملات تشنجی باید بلافاصله ارزیابی وضعیت بارداری صورت گیرد.

مصرف مرتب اسید فولیک

میزان توصیه شده مصرف اسید فولیک، ۴ میلی‌گرم می باشد. حداقل یک یا دو ماه قبل از بارداری باید مصرف آن شروع شود زیرا می تواند باعث کاهش خطرات ناشی از مصرف داروهای ضد صرع بر جنین گردد. همچنین بهتر است حداقل 6 ماه قبل از بارداری تحت نظر پزشک باشید، زیرا ممکن است دارهای ضد صرع مصرفی با داروهای مکمل و اسید فولیک تداخل داشته باشند.

متوقف نکردن داروهای ضد صرع را در بارداری بطور خودسرانه

گرچه برخی از داروهای ضدصرع باعث ایجاد عوارضی در بارداری می شوند، اما عدم درمان صرع می‌تواند مادر را در معرض خطرات جدی تری قرار دهد. نوع، مقدار یا تعداد داروهای ضد صرعی که شما مصرف خواهید کرد در طول بارداری باید تغییر کند؛ در این مورد پزشک شما باید تصمیم بگیرد.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

انجام غربالگری های جنینی در بارداری

بررسی دقیق جنین باید در هفته‌های یازدهم تا سیزدهم بارداری و همچنین هجدهم تا بیستم بارداری (سونوگرافی آنومالی اسکن) انجام شود. برای تشخیص وجود یا عدم وجود نقص های جنینی می توان از تست های تشخیصی مانند سونوگرافی، آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای جفتی نیز استفاده کد.

داشتن سبک زندگی سالم

داشتن خواب کافی را فرموش نکنید چرا که کمبود خواب ممکن است تشنج در بارداری را تحریک کند. استرس و اضطراب نداشته باشید. مصرف امگا 3، استراحت روانی و جسمی، کاهش مصرف نمک و در صورت صلاحدید پزشک، مصرف آسپیرین نیز می تواند کمک کننده باشد. هم چنین اگر دچار اضافه وزن هستید، با کاهش وزن، کنترل و بررسی وضعیت قند خون (در صورت وجود سابقه دیابت نوع 1 و 2 و یا دیابت بارداری) می توانید گام موثری برای کاهش خطر تشنج در بارداری بردارید. از مصرف غذاهای آماده و کم ‌محتوا خودداری کنید و مصرف میوه و سبزی تازه و ورزش مداوم و آهسته را نیز فراموش نکنید.

نوع زایمان در مادران مبتلا به تشنج در بارداری:

زنان مبتلا به تشنج یا صرع نیز می توانند از طریق واژن یا به روش طبیعی زایمان کنند، مگر این که در طول زایمان مشکلی برایشان به وجود آید. در این موارد با تصمیم پزشک ممکن است لازم باشد تا فرد، زایمان سزارین انجام دهد.

امکان شیردهی در صورت تشنج در بارداری

نگران نباشید، شما می توانید شیردهی داشته باشید. داروهای ضد صرع به مقدار کمی در شیر ترشح می شوند و در بیشتر موارد، مقدار ترشح شده به اندازه ای نیست که بر نوزاد تاثیر بگذارد.

---

مطالعه بیشتر:

دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

بررسی سندرم آسپیراسیون مکونیوم (MAS)

امکان بارداری مجدد پس از حاملگی مولار

بررسی تغییرات فیزیولوژیک سیستم گردش خون در بارداری

بارداری یک روند پویا است که با تغییرات قابل توجه فیزیولوژیک در سیستم قلبی عروقی بدن مادر همراه است. این تغییرات، سازوکار‌هایی هستند که بدن را برای تأمین نیازهای متابولیکی افزایش یافته مادر، تغذیه جنین و گردش خون مناسب رحم جهت رشد، نمو و خونرسانی به جنین آماده می‌کنند. ناتوانی بدن در انطباق خود با این تغییرات فیزیولوژیکی می‌تواند زمینه ساز بروز مشکلات قلبی جدید و یا تشدید بیماری قلبی و عروقی قبلی شود. در این مقاله از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی تغییرات فیزیولوژیک سیستم گردش خون در بارداری خواهیم پرداخت.

تغییرات قلب طی بارداری:

طی دوران بارداری به علت فشاری که رحم بر پرده دیافراگم وارد می کند، تغییرات جزئی در نوار قلب و جایگاه قرار‌گیری آن در رادیوگرافی ایجاد می‌شود که طبیعی بوده و مشکلی ایجاد نخواهد کرد. همچنین ممکن است در هنگام بررسی صدای قلب، یک صدای اضافی از قلب شنیده شود که آن را سوفل قلبی می نامند. سوفل قلبی مدت کوتاهی بعد از زایمان از بین می‌رود.
همچنین در دوران بارداری، تعداد ضربان قلب در حالت استراحت به اندازه 10 ضربه در دقیقه افزایش پیدا کرده و از سه ماه اول بارداری به بعد، میزان برون ‌ده قلبی (مقدار خونی که در یک دقیقه از قلب خارج می شود) نیز به طور قابل توجهی زاید می شود. این تغییرات در جهت حفظ و بهبود خونرسانی به جنین ایجاد می‌شوند.

مطلب پیشنهادی : دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

تغییرات فشار خون طی بارداری:

تغییرات عملکردی قلب، در سه ماه اول بارداری و به خصوص در هشت هفته اول بارداری آشکار می‌شوند. در سه ماه اول بارداری به ویژه از ابتدای هفته پنجم، میزان برون ده قلب افزایش یافته که این افزایش، در نتیجه کاهش مقاومت و اتساع عروق سیستمیک و همچنین افزایش تعداد ضربان قلب است. این تغییرات منجر به کاهش فشار خون و احساس ضعف در هفته‌های 6 تا هفته 7 بارداری می‌شود. کاهش فشار خون یکی از شکایات شایع خانم ها طی بارداری است. کاهش فشار خون معمولا در هفته‌های 24 تا هفته 26 بارداری به پایین‌ترین سطح خود رسیده و سپس به تدریج شروع به افزایش می کند تا به حد نرمال خود در پیش از بارداری برسد.

تغییرات گردش خون طی بارداری:

در دوران بارداری به جز در وضعیت خوابیده به پهلو، جریان خون وریدی در ساق پا‌ها کند می‌شود. رکود خون در اندام‌های تحتانی که به ویژه در مراحل آخر حاملگی رخ می‌دهد، ناشی از فشار رحم بزرگ شده بر ورید‌های اندام های تحتانی بوده که می‌تواند منجر به ایجاد ورم در ساق پا شود. در نتیجه، ادم (تورم) وابسته به حاملگی در 80٪ زنان باردار سالم دیده می‌شود.

این تغییرات در پیدایش رگ های واریسی در ساق پا‌ها و ولو (ناحیه تناسلی خارجی) و همچنین بروز هموروئید نیز دخالت دارند. علاوه بر این، تغییرات مذکور زمینه را برای ترومبوز یا ایجاد لخته خون در ورید‌های عمقی هم فراهم می‌کنند.

علاوه بر موارد گفته شده، دراز کشیدن به پشت و در نتیجه افزایش فشار بر رگ ها، ممکن است سبب کاهش برون‌ده قلبی و کاهش خونرسانی به جنین شود؛ لذا به زنان باردار توصیه می‌شود حتی‌المقدور به ویژه در اواخر بارداری از خوابیدن به پشت خودداری کنند و ترجیحا به پهلو دراز بکشند.

تغییرات حجم خون در بارداری:

در سه ماه اول بارداری حجم خون مادر شروع به افزایش می‌کند. این افزایش در سه ماهه دوم با بیشترین سرعت ادامه یافته و در چند هفته آخر بارداری به میزان ثابتی می‌رسد. افزایش پلاسمای خون معمولا بیشتر از افزایش گلبول‎های قرمز خون است و این مسئله سبب کاهش هماتوکریت (درصد گلبول‌های قرمز در کل حجم خون) و در نتیجه، تغییر سطح نرمال هموگلوبین در بارداری می‌شود. طی بارداری در سه ماه اول و سوم، میزان هموگلوبین کمتر از 11 و در سه ماهه دوم، هموگلوبین کمتر از 5/10 به عنوان کم خونی در نظر گرفته می‌شود.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

همچنین طی بارداری، نیاز مادر به آهن به علت تغذیه جنین و دفع بخشی از آهن دریافتی، افزایش می یابد. به دلیل اینکه قسمت اعظم آهن در نیمه دوم بارداری مصرف می‌شود، میزان نیاز به آهن بعد از اواسط حاملگی بسیار زیاد و به طور متوسط 6 تا 7 میلی‌گرم در روز است. در اکثر زنان، این میزان آهن معمولا با ذخایر طبیعی آهن یا رژیم غذایی قابل دستیابی نیست، در نتیجه افزایش مناسب تعداد گلبول‌های قرمز مادر بدون مصرف مکمل آهن امکان پذیر نبوده و با افزایش حجم پلاسمای خون مادر، به طور قابل توجهی از غلظت هموگلوبین و هماتوکریت کاسته می‌شود.

اما با این حال، تولید گلبول قرمز در جنین مختل نمی‌شود، چون حتی اگر مادر دچار کم خونی شدید فقر آهن باشد، جفت، آهن را از مادر به جنین منتقل می‌کند و تغذیه جنین به طور کامل از ذخایر آهن مادر انجام می‌شود.

مشکلات قلبی طی دوران بارداری:

بارداری، قلب و سیستم گردش خون را تحت فشار قرار می‌دهد. در دوران بارداری، حجم خون 30 تا 50 درصد افزایش یافته و قلب در هر دقیقه خون بیشتری را پمپ می‌کند، در نتیجه به صورت کلی، کار قلب افزایش یافته و تغییرات فیزیولوژیک به وجود آمده طی بارداری، ممکن است وضعیت بیماری قلبی را وخیم‎تر نماید.
لذا بهتر است زنان مبتلا به بیماری قلبی، قبل از اقدام به بارداری توسط متخصص قلب و عروق ویزیت شوند. بارداری در این زنان، بارداری پرخطر در نظر گرفته می شود و لازم است طی بارداری جهت پیشگیری از مشکلات قلبی، وزن، فشار خون و بقیه فاکتور‌های لازم در هر ویزیت بررسی شوند.

---

مطالعه بیشتر:

دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

بررسی سندرم آسپیراسیون مکونیوم (MAS)

امکان بارداری مجدد پس از حاملگی مولار

بررسی دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

در جریان حاملگی طبیعی، در اثر تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و بزرگ شدن رحم، دستگاه گوارش تغییراتی را به صورت موقت در اکثر مادران باردار نشان می دهد که پس از زایمان برطرف شده و به حالت اول باز می گردد. با پیشرفت حاملگی و بزرگ شدن رحم، معده ها و روده ها به سمت بالای شکم جا به جا می شوند. در این مقاله از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی علل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری خواهیم پرداخت.

به این تغییرات، تغییرات فیزیولوژیک بارداری می گویند. در این دوران ممکن است برخی از مشکلات گوارشی تشدید شوند و یا به تازگی بروز کند.

ریفلاکس معده و سوزش سر دل :

برگشت اسید معده و سوزش سردل یکی از مشکلات گوارشی در بارداری است و در سه ماهه سوم افزایش می یابد. دریچه ای که بین مری و معده قرار دارد، در اثر هورمون های بارداری شل شده و این امر باعث می شود که ترشحات اسیدی معده به داخل مری برگردد و سبب ایجاد حساسیت و سوزش در مری شود. این تغییر می تواند زمینه ساز سایر مشکلات گوارشی در بارداری مانند ایجاد التهاب مری شود.
پرهیز از استعمال دخانیات و الکل، خوردن وعده های غذایی کم حجم، بالا بردن قسمت سر در تخت خواب و خودداری از دراز کشیدن بعد از خوردن غذا سبب کاهش علامت بازگشت غذا به مری و سوزش سر دل خواهد شد.

مطلب پیشنهادی : دلایل تغییرات فیزیولوژیک دستگاه گوارش در بارداری

تهوع و استفراغ شدید حاملگی

به علت افزایش هورمون های مرتبط با بارداری در زنان، درجات خفیف تا متوسط تهوع و استفراغ تقریبا تا هفته 16 حاملگی شایع است و این درجات خفیف، به درمان های تغذیه ای مانند استفاده از عصاره زنجبیل پاسخ می دهد. این تهوع نگران کننده نبوده و از تغییرات فیزیولوژیک بارداری می باشد.

در صورت شدید بودن تهوع، آب بدن کاهش می یابد و این موضوع می تواند خطرناک باشد و نیاز به پیگیری، درمان دارویی و گاها بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. جهت کاهش تهوع و استفراغ در بارداری اقدامات زیر می تواند کمک کننده باشد:

• کاهش حجم وعده های غذایی و افزایش تعداد وعده های غذایی در شبانه روز؛
• اجتناب از دراز کشیدن بعد از غذا؛
• قرار گرفتن در هوای تازه مانند قدم زدن و بازکردن پنجره؛
• دوری از بوهای تند و زننده؛
• اجتناب از مصرف غذاهای چرب، تند و سرخ کردنی؛
• استفاده از نان تست یا بیسکوئیت بیست تا سی دقیقه قبل از بلند شدن از رختخواب؛
• مصرف زنجبیل؛
• نوشیدن چای نعنا یا مکیدن آب نبات نعناع به خصوص پس از خوردن غذا؛
• مصرف ویتامین ب 6.

یبوست در حاملگی

یکی دیگر از تغییرات دستگاه گوارش در بارداری افزایش احتمال وقوع یبوست است. تقریبا نیمی از زنان یبوست در این دوران را تجربه می کنند و اصلی ترین علت آن افزایش هورمون پروژسترون در بارداری است. این هورمون، حرکات روده را کاهش داده و سبب افزایش جذب آب و مواد غذایی می شود که به دنبال آن مدفوع سفت شده و سبب ایجاد یبوست می شود. در سه ماهه دوم و سوم بارداری نیز به علت بزرگ شدن رحم و فشار آن بر روده ها، یبوست تشدید می شود. همچنین مصرف آهن و کلسیم نیز می تواند یبوست را تشدید کند.

غالبا یبوست در بارداری خطرناک نیست مگر آنکه همراه با شکم درد باشد و یا به طور مداوم با اسهال و وجود خون در مدفوع همراه باشد که در این صورت پیگیری لازم است.

برای برطرف شدن یبوست راه های زیر موثر هستند :

• استفاده از مواد حاوی فیبر؛
• مصرف 6 تا 8 لیوان آب در روز؛
• ورزش و پیاده روی؛
• کاهش حجم وعده های غذایی و افزایش تعداد وعده های غذایی.

پیکا یا هرزه خواری

اشتیاق زنان حامله برای خوردن غذاهای عجیب و غریب، پیکا نام دارد. میزان شیوع این حالت در بین زنان 30 درصد است. گاهی اوقات تمایل به خوردن مواد غیرغذایی مثل یخ، خاک و نشاسته حالت غالب این اختلال را تشکیل می دهد. گفته می شود که کمبود شدید آهن می تواند سبب تشدید این حالت شود. اگر این حالت در اثر کمبود مواد معدنی ایجاد شده باشد با برطرف شدن کمبود های تغذیه ای پیکا برطرف می شود. برای جلوگیری از مصرف مواد غیر غذایی و بی ارزش ، جایگزین های احتمالی مانند جویدن آدامس بدون قند را در نظر بگیرید.

کیسه صفرا

در جریان حاملگی طبیعی، قدرت انقباضی کیسه صفرا کاهش می یابد و این حالت سبب احتباس املاح صفراوی شده و زمینه ای برای بروز خارش حاملگی فراهم می کند. به همین جهت توصیه می شود درصورتی که در این دوران دچار خارش در بدن شدید، پزشک برای شما تست های آزمایشگاهی آنزیم های کبدی درخواست کند.

هموروئید (بواسیر)

یکی دیگر از تغییرات دستگاه گوارش در بارداری، ایجاد هموروئید یا تشدید علائم آن است. هموروئید نیز از اختلالات شایع در بارداری است و علت اصلی بروز آن یبوست های مکرر مادر باردار و افزایش فشار رحم بزرگ بر عروق ناحیه مقعد است. جهت کاهش علائم و جلوگیری از بروز هموروئید اقدامات زیر می تواند کمک کننده باشد:

• جلوگیری از یبوست با مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و آب کافی؛
• انجام ورزش کگل؛
• استفاده از یک کیسه یخ بر روی منطقه آسیب دیده؛
• جلوگیری از نشستن طولانی مدت.

| دکتر فرشته دانشمند را در اینستاگرام دنبال کنید | 

تشخیص بیماری های گوارشی در بارداری :

همانطور که پیش تر گفته شد، تغییرات دستگاه گوارش یا به علت جا به جایی آناتومیک روی می دهد یا به علت تغییرات هورمونی که به این تغییرات ایجاد شده در طول بارداری تغییرات فیزیولوژیک بارداری می گویند. همه اختلالات دستگاه گوارش در بارداری خطرناک نیستند اما پزشک زنان و مامای خود را در جریان بگذارید.

گاهی برخی از مشکلات گوارشی در بارداری تشدید می شود که نیازمند پیگیری از طریق متخصصین داخلی و گوارش می باشد. با پیشرفت حاملگی بررسی بیماری های گوارشی در بارداری دشوارتر می شود؛ چون با بزرگ شدن رحم، اجزاء دستگاه گوارش در بارداری جا به جا می شوند و این امر تشخیص مشکلات گوارشی در بارداری را سخت تر می کند.

در صورتی که بیماری های گوارشی در بارداری نیازمند پیگیری های تصویر برداری باشد، پزشک MRI یا سونوگرافی را به شما پیشنهاد می کند. در برخی موارد ممکن است ارزیابی اختلالات دستگاه گوارش طی بارداری نیازمند اندوسکوپی و کلونوسکوپی باشد که در بارداری منعی ندارد.

---

مطالعه بیشتر:

اختلالات و ناهنجاریهای بند ناف

بررسی سندرم آسپیراسیون مکونیوم (MAS)

امکان بارداری مجدد پس از حاملگی مولار