درباره اختلالات بلوغ بيشتر بدانيد

درباره اختلالات بلوغ بيشتر بدانيد

بیش از ۹۰ درصد بلوغ جنسی طبیعی در دختران بین سن ۱۰ تا ۱۱ سالگی شروع میشود.شروع بلوغ قبل از سن ۸ سالگی در جنس مونث بلوغ زودرس وبعد از سن ۱۳ سالگی بلوغ دیررس اطلاق می شود

مراحل طبیعی بلوغ

باید توجه داشت که اولین علامت بلوغ در دختران جوانه پستان است،گرچه در ۲۵% موارد قبل از این علایم رویش موهای تناسلی به ویژه زیر بغل است ،بلوغ نرمال به ۵مرحله اصلی بنام مراحل تانر یا(SMR)تقسیم میشود که فاصله تقریبی هر مرحله در هر دو جنس بین ۶ماه تا ۱سال است .
بقیه مراحل بلوغ نرمال به شرح زیر است.

 علایم بلوغ دختران

  • بزرگ شدن سینه ها(اولین علامت،به صورت جوانه پستان)

  • بزرگ شدن لوب کوچک تناسلی

  • تغییرات مخاط واژن

  • پیدایش موهای عانه (در سنین بالای ۶ سال)

  • خونریزی واژن به صورت دوره ای(پریودماهانه که پایان بلوغ است)

 

بلوغ زودرس

پیدا شدن هر علامتی از صفات ثانویه جنسی در سن کمتر از ۲ انحراف معیار از متوسط جامعه، بلوغ زودرس گفته میشود. در گذشته پیداشدن علایم بلوغ در دختران کمتر از۸ سال و امروزه در سن کمتر از۷ سال را بلوغ زودرس میگویند.  بلوغ زودرس در دختران در آمارهای مختلف ۵ تا ۱۰ برابر شایعتر از پسران میباشد.در بررسی بیماران مبتلا به بلوغ زودرس باید سرعت پیشرفت مراحل بلوغ و وجود علایم بیماریهای سیستم عصبی مرکزی و علایم سایربیماریهای مزمن ایجاد کننده بلوغ زودرس(مثل سندرم مک کون آلبرایت، کم کاری غده تیروئید، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال و نئوپلاسمهای بیضه و تخمدان و آدرنال) مد نظر باشد.

علل بلوغ زودرس

علل بلوغ زودرس را به دو دسته تقسیم بندی میکنند:

۱-مرکزی یا وابسته به هورمونهای محرک غدد جنسی ( بلوغ زودرس حقیقی)

۲- محیطی یا غیر وابسته به هورمونهای محرک غدد جنسی ( بلوغ زودرس کاذب)

بلوغ زودرس مرکزی در اثر فعال شدن زودرس محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- غده جنسی و تحت تاثیر ترشح ضرباندا ر LHRHاز هیپوتالاموس است که منجر به ترشح ضرباندار هورمونهای محرک غدد جنسی از هیپوفیز میشود LH و FSH روی غدد جنسی اثر کرده و استروئیدهای غدد جنسی ترشح میشوند. ولی در بلوغ زودرس محیطی استروئیدهای غدد جنسی (تستوسترون در پسرها و استرا دیول در دخترا ن ) بدون فعال شدن محور فوق مستقیماً از غدد جنسی یا با منشاءغده فوق کلیه منجر به بلوغ زودرس میشوند.

علل بلوغ زودرس مرکزی

در دختران ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد علت بلوغ زودرس مرکزی بدون علت است .ضایعات سیستم عصبی مرکزی که باعث بلوغ زودرس مرکزی میشوند شامل: تومورهای سیستم عصبی مرکزی، هامارتوم(خال) هیپوتالاموس آنسفالیت، آنسفالوپاتی پابر جا، آبسه مغز، گرانولوم سلی یا گرانولوم سارکوئید، ضربه به جمجمه، هیدروسفالی، کیست آراکنوئید، میلومننگوسل، ضایعات، عروقی و پرتودرمانی جمجمه میباشد.

علل بلوغ زودرس محیطی

کیستهای اتونوم(خودکار) تخمدان شایعتر هستند. سایر علل شامل نئوپلاسمهای(سرطان های) مترشحه استروژن در تخمدان و آدرنال و سندرم پوتز جگر است.

تشخیص

علایم بلوغ زود رس مرکزی همانند بلوغ طبیعی در دو جنس به ترتیب زیر است. اولین علامت بلوغ زودرس مرکزی در پسرها بزرگ شدن بیضه ها و در دخترها جوانه زدن پستان میباشد.

تشخیص افتراقی

مهمترین مرحله، افتراق اختلالات کاملاً بی خطر شامل تلارک زودرس(بزرگی پستان)،آدرنارک زودرس(رویش موهای زیر بغل) و بلوغ طبیعی ولی زودرس، از بیماریهای کشند ه ، مثل تومورهای مغز، آدرنال و غدد جنسی است. سایر ضایعات آناتومیک مثل هیپرپلازی مادرزادی آدرنال ، تستوتوکسیکوز فامیلی،کیست های اتونو م تومورهای مغز، آدرنال و غدد جنسی است. سایر ضایعات آناتومیک مثل هیپرپلازی مادرزادی آدرنال ، تستوتوکسیکوز فامیلی،کیست های اتونو م تخمدان، با آنکه کشنده نیستند ولی عدم تشخیص و درمان آنها منجر به کوتاه شدن قد نهایی و اختلالات روانی و عاطفی در بیمار و خانواده میشود.

درمان بلوغ زودرس

درمان داروئی باعث توقف بلوغ در انواع بلوغ زودرس محیطی و مرکزی میشود. نیاز به درمان، باید بر اساس مورد ارزیابی شود.

درمان در موارد زیرانجام میشود:

بلوغ زودرسی که منجر به کاهش قد نهایی شود. در شروع بلوغ، این کودکان افزایش رشد قد، نسبت به همسالان خود دارند ولی با بسته شد ن زودرس صفحه رشد، قد نهایی کوتاه خواهد شد.نکته بسیار مهم این است که در مواردی که بلوغ بعد از۶تا۸ سال درجنس مونث شروع شده باشد، درمان روی قد نهایی هیچ تاثیری نخواهد داشت.عوامل روانی و اضطراب والدین(کودکان با بلوغ زودرس، از همسالان خود بزرگتر به نظر میرسند و این مسئله میتوا ند باعث مشکلاتی د رمدرسه و جامعه شود)شروع خونریزی قاعدگی قبل از ۹ سال در دختران .در کودکان با ضایعات عضوی ( در این بیماران سیر بیماری پیشرونده است و این افراد قریب به اتفاق نیاز به درمان دارند.).

درمان بلوغ زودرس مرکزی

در موارد بدون عارضه و سایر ضایعات سیستم عصبی مرکزی که جراحی امکانپذیر نباشد از درمان دارویی استفاده میشود. بدیهی است هنگامی که افزایش LH پایه یا با تحریک وجود ندارد، این درمان کاربردی ندارد. در هر دو جنس بهترین درمان، اگونیستهای(معادلها مصنوعی) GnRH است که با تحر یک مداوم گیرند ه های GnRH به جای تحریک ضرباندار روی سلولهای محرک غده جنسی در هیپوفیز قدامی منجر به غیر حساس شدن این سلولها به اثر GnRH می شوند در کشور ایران نوع طویل الاثر آگونیست محرک غده جنسی با نامهای تجاری مختلف به صورت ویالهای یک دهم و

۳/۷۵ و۱۱/۲۵میلیگرمی وجود دارد. دوز دارو۵۰تا ۶۰ میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و هر ۴ هفته یک بار به صورت عضلانی ترزیق میشود. در بسته بندی این دار و ، سرنگ و سرسوزن مخصوص تزریق وجود دارد. دارو بعد از آماده سازی بسرعت باید تزریق شود در صورت استفاده از سر سوزن دیگر یا تاخیر در تزریق ، دارو میتواند در سرنگ گیر کرده و قابل تزریق نباشد. با درمان در طی یک تا دو هفته ترشح ضرباندار FSH و LH سرکوب شده. در مدت ۴تا۲ هفته در دختران و۶ هفته در پسران استروئیدهای غدد جنسی به سطح قبل از بلوغ برمیگردد. ارزیابی دورهای هورمونهای محرک غدد جنسی سرم و استروئیدهای غدد جنسی، در اوایل، هر یک تا سه ماه و سپس با فواصل طولانیتر برای بررسی کیفیت درمان در یک آزمایشگاه معتبر انجام میشود. معاینات بالینی و سونوگرافی رحم و تخمدانها نیز با همین فواصل انجام میشود. تغییرات صفات ثانویه جنسی در۶ ماه اول درمان مشاهده خواهد شد در دختران این تغییرات شامل کوچک شد ن پستان(در صورتی که مرحله بلوغ پیشرفته باشد ممکن است با جایگزینی بافت چربی پستان کوچک نشود ) کاهش موهای عانه ، توقف عاد ت ماهیانه وکاهش اندازه رحم و تخمدانها در سونوگرافی است. طول مدت درمان مورد بحث است دراغلب موارد حداکثر تا سن استخوانی۱۱ سال و سن تقویمی۱۲تا۱۳ سال درمان ادامه می یابد.با قطع درمان، شروع عادت ماهانه در دختران بین صفر تا ۶۰ ماه بعد رخ میدهد. در هر دو جنس در عرض یکسال بعد از قطع درمان پاسخ LHبه GnRH به سطح بعد از بلوغ میرسد.

عوارض درمان

کاهش تراکم استخوان با درمان بلوغ زودرس گزارش شده ولی بعضی مطالعات تراکم طبیعی استخوان در حین و بعد از درمان را اثبات کرده اندافزایشBMIبا درما ن نیز گزارش شده که مورد بحث است . در تعداد کمی از بیما ران دررفتگی سراستخوان ران گزارش شده است

  • درمان جراحی

وقتی امکان پذیر باشد جهت تومورهای سیستم عصبی مرکزی به کار میرود. اشعه درمانی، اغلب بعنوان درمان اولیه و یا مکمل درمان جراحی برای تومورهای سیستم عصبی مرکزی به کار میرود

  • سایر درمانها در بلوغ زودرس مرکزی

در مواردی که به علل مختلف مثل هزینه درمان و یا عدم تحمل دارویی از اگونیستهایGnRHاستفاده نمی شود ، روشهای درمانی دیگرشامل مدروکسی پروژسترون استات خوراکی و یا تزریقی و سیپروترون استات در هر دو جنس استفاده میشود و لاز م به ذکر است این دو دارو روی افزایش قد نهایی تاثیری ندارند.

  • درمان دارویی کیستهای اتونوم تخمدان

درمان این بیماران با مدروکسی پروژسترون استات، ترجیحاً خوراکی، انجام میشود. مدروکسی پروژسترون استات اثر مستقیم روی تولید استروژن از طریق مهار آنزیم ۳ بتا هیدروکسی استروئید دهیدوژناز نوعIIدارد. همچنین اثر ممانعت کننده از ترشح ضرباندارLHRHنیز دارد که درکیستهای اتونوم تخمدان این اثر مد نظر نیست مگر بلوغ زودرس مرکزی ثانویه، شروع شده باشددوز مدروکسی پروژسترون استات بصورت قرص خوراکی ۵ تا ۲۰ میلی گرم دو بار در روز است. عوارض آن به علت اثرات شبیه گلوکوکورتیکوئیدهاافزایش اشتها، افزایش وزن، فشارخون و ظاهر شبیه کوشینگ است. میتوان از آمپولهای طویل الاثر دپو پروورا هر ۲هفته ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم عضلانی استفاده نمود که این روش کمتر استفاده میشود.

  • درمان دارویی در تستوتوکسیکوز فامیلی

مدروکسی پروژسترون استات با مهار نوعII -3 بتا هیدروکسی استرویید دهیدروژناز از ساخت تستوسترون ممانعت بعمل میآورد و با مقدار ۵تا۲۰میلی گرم خوراکی ۲ بار در روز استفاده میشود. سایر درمانها شامل: کتوکونازول که ساخت تستوسترون را در مراحل متعدد آنزیمی متوقف می کند با دو ز ۲۰ میلی گرم هر ۸ تا ۱۲ ساعت خوراکی به کار میرود. عوارض کتوکونازول شامل صدمات کبدی که بندرت شدید هستند، صدمات کلیوی، راش جلدی و پنومونی بینابینی است.آنتی آندروژن مثل اسپیرونولاکتون، فلوتامایدهمراه با ممانعت کننده آروماتاز مثل لتروزول ) جهت جلوگیری از تبدیل آندروژن به استروژن وجلوگیری از اثرات استروژن روی پیشرفت سن استخوانی) نیز به کار رفته است. درمان بلوغ زودرس در اثر انواع هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، با گلوکوکورتیکوئیدها و مینرالوکورتیکوئیدها است تماس طولانی مدت با آندروژن هاممکن است موجب بلوغ زودرس حقیقی(مرکزی) شود که در این موارد درمان با اگونیست. GnRH ممکن است لازم باشد. در سندروم مک کون آلبرایت از ممانعت کنندههای آروماتاز مثل لتروزول استفاده میشود.

مواردی که بلوغ زود رس را تقلید می کنند:

آدرنارک زود هنگام

یعنی رویش مو های جنسی قبل از بروز سایر علائم بلوغ.

آدرنارک زودرس

در۲۰تا۳۰درصدموارد درهردو جنس مونث ومذکررویش موهای جنسی بویژه ناحیه زیر بغل درسنین ۶تا۸ سالگی وقبل از شروع بلوغ واقعی آغاز می شود.این حالت ناشی از ترشح زود هنگام هورمون های جنسی غده فوق کلیه است ،کاملا خوش خیم است ،ربطی به بلوغ واقعی ندارد وبیماری محسوب نمی شود گر چه در تمام موارد مراجعه پزشکی وکنار گذاشتن موارد بیماری وخطرناک لازم است.

تلارک زودرس

بزرگ شدن یک طرفه یا دو طرفه پستانها بدون سایر علایم بلوغ در سن زیر ۷ سال در دختران را تلارک زودرس مینامند. معمولاً در سنین زیر ۴سال دیده میشود ولی ممکن است در سنین بالاتر نیز رخ دهد. باید توجه داشت که بزرگ شدن پستان اولین علامت بلوغ زودرس نیز میباشد. جهت افتراق تلارک زودرس منفرد از بلوغ زودرس، در معاینه فیزیکی نوک پستان و هاله اطراف نوک، تکامل نیافته و شبیه قبل از بلوغ است وتغییرات مخاط واژن نیز دیده نمیشود.

مهمترین علامت افتراق دهنده از بلوغ زودرس اندازه رحم در سونوگرافی است که در تلارک زودرس حجم آن و طول کمتراز مقادیر بلوغی است. در تخمدانها ممکن است کیستهای بیش از ۵ میلی متر ولی کمتر از ۹ میلی متر دیده شود. استرادیول پلاسماو LHپایه و تحریک شده در سطح قبل از بلوغ است ولیFSHممکن است در سطح بعد از بلوغ باشد. علت تلارک زودرس را پاسخ تخمدانها به افزایش گذرایFSHمیدانند که باعث افزایش گذرای استروژن میشود. تلارک زودرس پدیدهای خوش خیم است و بهبودی خودبخود در عرض ۶ ماه تا ۶ سال دیده میشود و نیاز به درمان ندارد.

عفونتهاي قارچي واژن

عفونتهاي قارچي واژن

  عفونت قارچی واژن و یا همان عفونت قارچی زنانه  مشکلی متاسفانه رایج و بسیار جدی در میان خانم ها است که عواقب ناخوشایندی را به همراه دارد که همه چیز در مورد این مشکل را در این بخش خواهید خواند.

دلیل ابتلا به عفونت قارچی زنانه چیست؟

باکتری ها و رعایت نکردن بهداشت در رتبه ی اول عاملان ابتلا قرار دارند. باکتری به نام باکتری لاکتوباسیلوس با نوعی قارچ در واژن باعث رشد قارچ ها می شوند و منجربه ابتلا به این بیماری. انواع دیگری از باکتری ها و قارچ ها از دلایل ابتلا به این مشکل هستند که با آزمایش نوع آنها مشخص می شود.دلیل بعدی استفاده زیاد و طولانی مدت از آنتی بیوتیک هاست.آنتی بیوتیکها باکتری های محافظتی دستگاه تناسلی را از بین می برند. بنابراین ممکن است بعد از مصرف آنتی بیوتیک، دچار این نوع عفونت شوید.

 چاقی یکی از دلایل دیگر ابتل به این مشکل است.

استرس دلیل بسیاری از بیماری هاست و یکی از عوامل این بیماری میباشد که در مورد عفونت قارچی واژن با افزایش سطح آدرنالین که می تواند روی هورمون های جنسی اثر بگذارد و منجر به تغییرات دوره قاعدگی خطر ابتلا به عفونت های قارچی را افزایش می دهد. به علت افزایش ترشح کورتیزول در مواجهه با استرس ها و کاهش مقاومت سیستم دفاعی بدن این خطر افزایش می یابد.

 دیابت و ضعف سیستم دفاعی بدن

ابتلا به هر گونه بیماری که باعث ضعف سیستم ایمنی شود استعداد شما را به ابتلا به عفونتهای قارچی واژن زیاد می کند

 مصرف قرص های بارداری:

این قرص باعث به وجود آمدن تغییراتی در محیط دستگاه تناسلی زنان می شوند؛ به طوری که سطح هورمون های استروژن افزایش می یابد و این تغییرات شرایط را برای رشد قارچ ها فراهم می کند.

 لباس زیر نامناسب

استفاده از لباس های زیر بسیار تنگ از جنس پلاستیک و غیرپنبه  به دلیل افزایش دما، رطوبت و حساسیت محیط می شود و محیط مناسبی برای رشد قارچ فراهم می کند. لباس های نایلونی، شلوارهای تنگ جین، مایو و جوراب شلواری نیز این احتمالات را افزایش می دهد.  حداقل روزی یکبار، لباس زیر خود را عوض کنید.

 علائم قارچ زنانه

خارش

ترشحات غیر معمول و زیاد

بوی بد واژن

سوزش

احساس درد در قسمت پایین واژن

افزایش ترشحات واژن که معمولا تیره رنگ و غلیظ می شود

احساس درد و سوزش در زمان نزدیکی

برای درمان چه کنیم؟

علاوه بر مراجعه به پزشک می توانید این راهها را امتحان کنید تا به نتیجه ی عالی در درمان و رفع مشکل برسید.

 ماست و عسل:

حداقل هفته ای سه بار ماست بخورید؛ زیرا حاوی لاکتو باسیل است. ماست باعث رشد این باکتری خاص مفید می شود و از رشد عفونت های قارچی جلوگیری می کند.

همین طور  می توانید در ناحیه واژن خود کمی ماست بمالید. ماست حاوی موادی است که عفونت های قارچی را از بین می برد. روزانه چند قاشق ماست به این ناحیه بمالید و بگذارید تا خشک شود و سپس آن را بشویید و خشک کنید. ماست استفاده شده باید از نوع ساده باشد و باید از مصرف ماست با طعم های مختلف مثلا ماست موسیر و ماست بادنجان پرهیز کرد.

مقداری عسل ار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به ناحیه واژن خود بمالید تا علایم بیماری تسکین یابد. سپس عسل را پاک کنید و واژن را به خوبی بشویید.

 سرکه:

ناحیه واژن را با سرکه سیب شست و شو دهید.  بسیاری از خانم ها عادت دارند بعد از اتمام قاعدگی خود را با آب سرکه تمیز کنند. پزشکان این روش پاک کردن را قبول دارند.برای این کار لازم است ۱ تا ۳ قاشق غذاخوری سرکه را در یک چهارم لیتر آب گرم حل کنید و هر روز یک بار به مدت یک هفته با این محلول خود را بشویید.

 خوردنی های مفید:

مصرف چند حبه سیر و یا قرص سیر بسیار مفید می باشد. سیر هم مانند ماست، عفونت های قارچی واژن را از بین می برد.

خوردن زغال اخته و یا آب قره قروت برای از بین بردن عفونت قارچی بسیار توصیه می شود.

مادران بارداری که مبتلا به عفونت قارچی واژن می شوند، باید مصرف موادغذایی شیرین و قند و شکر را  در برنامه غذایی خود کاهش دهند چرا که  مصرف قند و شیرینی ها، رشد قارچ ها را سریع تر و بیشتر می کند.

 درمان موضعی:

 دستگاه تناسلی خود را خشک کنید:

برای خشک کردن  واژن، از دستمال تمیز استفاده کنید و از جلو به عقب خشک کنید تا میکروب های ناحیه عقب به جلو وارد نشوند.

اگر دچار این وضعیت شده اید، بهتر است از خوردن شیرینی جات، نوشیدنی های شیرین و میوه های خشک شده بپرهیزید.

سندرم پیش از قاعدگی (pms)چیست؟

سندرم پیش از قاعدگی (pms)چیست؟

pms مخفف ( premenstrual Syndrom ) يا سندرم قبل از قاعدگي ( عادت ماهانه ) مي باشد . به نحوي که شخص مبتلا به PMS ممکن است انواع وسيعي از علائم را که ظاهراً مرتبط با هم نيستند احساس کند . به همين دليل تشخيص آن مشکل است . عليرغم وجود علائم بسيار ، هر خانم مبتلا به PMS معمولاً علائمي خاص خود به صورت دوره اي دارد . محققين اظهار مي کنند که ۴۰ درصد زنان در سن باروري به PMS مبتلا مي شوند . 

دلایل pms:

  • پس از تولد فرزند ،

  • بستن لوله هاي رحم ،

  • برداشتن رحم ،

  • شروع و يا قطع مصرف قرصهاي ضدبارداري

  • درپي يک استرس به عنوان شوکي براي سيستم غدد درون ريز ظاهر شود .

    pms ارثي است . ممکن است با بالا رفتن سن شدت آن بيشتر شود .

     علائم PMS کدامند ؟

  •   افسردگي ،

  • کسالت ،

  • خستگي ،

  • زودرنجي ،

  • عصبانيت ناگهاني و احساس خارج از کنترل بودن ،

    علائم ديگر:

  • شامل ميگرن يا انواع سردرد ،

  • مشکلات سينوسي ،

  • ورم ،

  • آکنه ،


  • احساس اجبار براي غذاخوردن ،

  • ويار به خوردن شيريني يا غذاهاي پرنمک و شور ،

  • درد مفاصل ،

  • احساس بي عرضگي ،

  • کمردرد ،

  • مشکلات چشمي ،

  • افزايش وزن ،

  • اختلالات روده اي و غش .

  • به علاوه فکر يا اقدام به خودکشي ،

  • ضعف تمرکز ،

  • بدگماني ،

  • گريه و خشونت

     بلکه ظاهر شدن ادواري علائم بطور ماهانه ملاک تشخيص PMS مي باشد

    زمان PMS :

  •  علائم ۵ تا ۷ روز قبل از عادت ماهيانه آغاز و با آغاز خونريزي پايان مي يابد .

  • علائم ۱۴ روز قبل از عادت ماهيانه ( زمان تخمک گذاري )‌ شروع مي شود و تقريبآً دو هفته و يا تا زمان شروع خونريزي به طول مي انجامد .

  • علائم ۱۴ روز قبل از عادت ماهيانه آغاز مي شود و تا ۳ هفته بعد ادامه مي يابد و در واقع تا پايان زمان خونريزي خاتمه پيدا مي کند .

  • علائم به مدت چند روز هنگام تخمک گذاري ( دو هفته قبل از عادت ) آغاز مي شود ، سپس از شدت آن کاسته مي شود و چند روز قبل از شروع خونريزي دوباره ظاهر مي شود .

    اکثر خانمها فقط حدود ۷-۵ روز در ماه از اين مشکل رنج مي برند . 

    درمان PMS چيست ؟

  • استراحت کافي

  • ورزش روزانه

  • حذف مصرف نمک ،‌

  • حذف شکر ،

  • حذف کافئين ،

  • حذف الکل

  • مصرف ويتامين ها بخصوص ويتامين ب – ۶( B6 )

  •  در اين دوره مصرف کربوهيدراتهاي مرکب مانند ميوه جات تازه ، سبزيجات ، غلات و پروتئينها ( بخصوص مرغ و ماهي ) توصيه مي شوند .

از درمان نازائی و ناباروری چه میدانید؟؟؟؟

از درمان نازائی و ناباروری چه میدانید؟؟؟؟

ناباروري و نازايي از جمله مشکلاتي است که اين روزها گريبان بسياري از زوج​هاي جوان را در سراسر جهان گرفته است. ناباروري​هايي که ناشي از ابتلا به بيماري​، زندگي در شرايط پراسترس و تنش، مصرف غذاها و داروهاي شيميايي و ناسالم و فعاليت در محيط​هاي صنعتي و آلوده است. اگرچه به باور متخصصان و پزشکان اين حوزه، امروز با وجود شيوه​هاي درمان نازايي و ناباروري  متعددي که در جهان و کشور ما ايران وجود دارد، ديگر هيچ زوج جواني نبايد  نگران مشکلات و اختلالات ناباروري و نازايي باشد اما با وجود اين، هستند زوج​​هايي که به دليل نداشتن توان مالي براي تامين هزينه​هاي درمان يا نپذيرفتن شيوه​ها و شرايط درمان ناباروري و نازايي مانند استفاده از تخمک يا لقاح اهدايي امکان ناباروري را براي هميشه از دست مي​دهند. با مطالعه اين گزارش علاوه بر آگاهی از دلايل و علائم نازايي در زوج​هاي جوان با روش​هاي درماني اين اختلال و تاثير آن در روند زندگي زوج​ها بيشتر آشنا مي​شويم.

نکاتي که هر زوج جواني بايد بداند

به چه مراکزي براي درمان ناباروري مراجعه کنيم؟؟؟؟؟؟

زوج ​ها براي درمان ناباروري بايد به مراکز سرشناس و معتبر در زمينه درمان ناباروري مراجعه کنند. مراکزي که در آنها متخصص ناباروري مردان، متخصص ناباروري زنان و جنين‌شناس وجود داشته باشند و مشکلات و احتمال​هايي که باعث ناباروري در مردان و زنان مي​شود به طور کامل بررسي شود. بهترين مراکز، مراکزي هستند که تمامي اين بخش​ها در آنها وجود داشته باشد و به صورت تيمي براي درمان ناباروري اقدام ​کنند. در اين شرايط بيمار مجبور نيست براي انجام آزمايش​هاي مختلف و تکميل پرونده​اش به مراکز درماني مختلف مراجعه کند. مراکزي که در وهله اول تشخيص درستي از ناباروري و دلايل ناباروري مراجعان خود داشته باشند و با بهترين انتخاب برای درمان آنها اقدام کنند. به طور کلي مراکز درماني داريم که موفقيت در آنها ۱۰ درصد است و مراکزي که موفقيت در آنها بيش از ۳۰ درصد است. مشخص است که اگر به مراکز درماني دوم مراجعه شود، نتيجه بهتري به دست خواهد آمد. بنابراين با مشاوره با پزشک و انجمن​ ناباروري مي‌توان با مراکز معتبر و صاحب​نام در زمينه درمان آشنا شد و براي درمان به آنها مراجعه کرد.

از اهميت روند درمان چه مي‌دانيد؟؟؟؟؟

يکي از مهم‌ترين نکاتي که موفقيت روند درمان را بيشتر مي​کند، رعايت فاصله درمان​هاست. در صورتي که فاصله درمان​ها رعايت نشود احتمال از بين رفتن تاثير داروها در زوج زياد مي​شود و روند درمان با اختلال​هايي روبه‌رو مي​شود که بر نتيجه درمان نيز تاثير مي​گذارد. اين مسئله با توجه به هزينه​هاي سرسام‌آور درمان ناباروري در کشور بار مضاعفي را بر مشکلات زوج​ها اضافه مي​کند. از سوي ديگر با توجه به افزايش سن زوج بهتر است آنها روند درمان را به تعويق نياندازند زيرا شانس درمان براي زنان ۴۰ ساله ۱۰ تا ۱۵ درصد و براي زنان ۲۵ تا ۳۲ ساله ۳۰ تا ۳۵ درصد است.

اين نکته را جدي بگيريد!!!!!

زوج ​هاي نابارور بايد توجه داشته باشند که در حال حاضر ۵۰ مرکز براي درمان ناباروري با حضور متخصصان مختلف در حوزه تشخيص و درمان در کشور فعاليت مي​کنند که انتخاب بهترين آنها بايد با مشاوره و بررسي با صاحب​نظران اين حوزه انجام شود. چرا که مراجعه به مرکزي که توانايي کامل در تشخيص و انتخاب درمان مناسب براي زوج​ها را نداشته باشد صرفا تلف کردن وقت مفيد، صرف هزينه​هاي گزاف و در نهايت تشخيص نادرست علت ناباروري و دستکاري​هاي بيهوده بدن زن و شوهر است که هرکدام مي​تواند تاثير‌های منفي بر روند درمان ناباروري آنها داشته باشد.

هزينه​هاي درمان چقدر است؟؟؟؟؟

از آنجا که بسياري از تجهيزات و داروهايي که براي درمان ناباروري در کشور مورد استفاده قرار مي‌گيرد وارداتي است، تحريم​هاي اخير تاثير زيادي بر هزينه​هاي تامين دارو و تجهيزات داشته و اين مسئله موجب شده تا هزينه​هاي درمان ناباروري دو برابر شود. در حال حاضر هزينه هر دوره درمان ناباروري اعم از دارو، خدمات پاراکلينيکي و اتاق عمل بسته به ميزان مشکلات زوج​ها بين ۵/۲ تا ۵ ميليون تومان است و  هر زوج براي درمان بايد ۳ تا ۴ دوره درماني را پشت سر بگذارد که بخشي از اين هزينه​ها مربوط به بخش تشخيص دلايل نازايي  براي برخي از زوج​هاست. در اين شرايط جراحي​هاي تشخيصي به زوج​ها توصيه مي​شود که در کنار سونوگرافي و آزمايش​هاي مختلف حدود ۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان هزينه دارد. مابقي هزينه​ها در بخش درمان مربوط به داروهايي است که بايد توسط زوج مصرف شود. نسخه‌ها و داروهايي که گاهي بايد ۳ تا ۴ بار براي درمان قطعي براي زوج تجويز شود.

 

متخصصان چه مي​گويند؟؟؟؟؟

از ناباروري بيشتر بدانيد

در تعريفي که سازمان جهاني بهداشت who درباره ناباروري مطرح کرده که به عنوان تعريف کلي ناباروي مورد استفاده قرار مي​گيرد، زوجي که يک سال به صورت مداوم و بي​وقفه بدون استفاده از هيچ وسيله پيشگيري براي بچه​دار شدن تلاش کنند و بارداري صورت نگيرد، در اين حالت آنها بايد نزد متخصص ناباروري بروند تا موقعيت خود را بررسي کنند. نکته مهم اين است که زوج بايد يک سال به طور مستمر براي بچه​دار شدن اقدام کند. به اين ترتيب با شروع سيکل قاعدگي خونريزي آغاز مي​شود و همزمان با ريختن لايه​هاي داخل رحم و ساخته شدن لايه​هاي جديد تغييرات هورموني نيز در بدن اتفاق مي​افتد و مکانيسم آماده شدن تخمک در بدن انجام مي​شود. به اين ترتيب در هر سيکل قاعدگي ۱۰ تا ۲۰ تخمک بالغ مي​شود و در نهايت یک تا ۲ عدد از آنها آزاد مي​شود. در اين شرايط یک روز بعد از رابطه زناشويي، اسپرم خود را به لوله​هاي رحمي که تخمک در آنجا مستقر است مي​رساند و سرانجام بارداري شکل مي​گيرد. در اين شرايط نيز پس از لانه​گزيني جنين در رحم شکل مي​گيرد. اما اگر بعد از ۱۹ روز اسپرم به تخمک نرسيد و بارداری شکل نگرفت و اين روند ۱۲ بار بعد از سيکل​هاي قاعدگي زن تکرار شد، بايد احتمال نازايي مورد بررسي قرار گيرد. نمی‌توان به راحتی به زوج يا يکي از زوجين برچسب ناباروري زد.

 

 دلايل ناباروري در زنان و مردان چیست؟؟؟؟؟

دلايل مختلفي احتمال ناباروري را در مردان و زنان به وجود مي​آورد. بروز هر يک از اين احتمال​ها مي​تواند بارداري را در زوج دچار اختلال کند. در اين شرايط نيز متخصصان پس از ۱۲ بار تکرار تلاش براي بچه​دار شدن، در صورت به دست نيامدن نتيجه به زوج اعلام مي​کنند که احتمال ناباروي آنها به يکي از دلايل زير وجود دارد و آنها براي درمان بايد اقدام کنند.

* گاهي ممکن است اسپرم  سالم وجود نداشته باشد يا شکل مناسب را براي باروري نداشته باشد.

*  در برخي شرايط اسپرم فعال و محرک وجود ندارد.

 * اسپرم در مسير رسيدن به رحم از بين برود يا امکان رسيدن اسپرم به تخمک وجود نداشته باشد.

* عوامل مناسب براي لقاح وجود نداشته باشد که در اين شرايط بايد فاکتورهاي مناسب در اسپرم و تخمک وجود داشته باشد.

* در برخي موارد تخمک سالم وجود ندارد يا لوله​هاي رحمي دچار اختلالي هستند که مانع رسيدن تخمک به اسپرم مي​شود.

* گاهي محيط مناسب براي لقاح وجود ندارد و رحم شرايط لازم را براي باروري ندارد.

 

در چه شرايطی بايد فورا براي درمان اقدام کرد؟؟؟؟؟

شرايطي براي مردان و زنان وجود دارد که در صورت بروز آنها نياز به ۱۲ بار تلاش براي بچه​دار شدن به مدت یک سال نيست و زوج بايد هر چه زودتر براي درمان اقدام کند.

* در صورتي که  بيضه مرد دچار عفونت ناشي از جراحي شده باشد يا ضربه خورده باشد.

* اگر رويش موها در بدن مرد به صورت نرمال و طبيعي نباشد.

* مرداني  که دچار کوتاهي يا بلندي قد مفرط هستند.

* افرادي که سابقه ناباروري در خانواده آنها وجود دارد نيز بايد مانند گروه‌هاي قبلي باید زودتر براي درمان اقدام کنند.

* زناني که سابقه جراحي در ناحيه شکم داشتند يا سابقه چسبندگي در ناحيه شکم داشتند نيز در اين گروه​اند.

* در صورتي که سن زني از مرز ۳۵ گذشته باشد يا سن زوج به طور کلي بالا باشد نيز بايد سريع​تر براي درمان اقدام کند و نيازي نيست تا ۱۲ مرحله را پشت سر بگذارد.

 دلايل ناباروري در دنياي مدرن را بشناسيم

متخصصان و کارشناسان ناباروري در سراسر جهان براي ناباروري در ميان زوج​ها دلايل مختلفي را مي​شناسند:

 

سن زوج مهم‌ترين فاکتور

امروزه در دنياي مدرن دلايل مختلفي براي ناباروي مردان و زنان وجود دارد که يکي از مهم‌ترين آنها از ديدگاه متخصصان و کارشناسان سن زوج است. زوج​ها بايد توجه داشته باشند که ميزان باروري زنان در زير ۲۵ سال بيش از ۸۰ درصد و در زناني که از مرز ۳۵ سالگي گذشته‌اند به کمتر از ۵۰ درصد مي​رسد. چرا که در اين سن و سال احتمال محدود شدن تعداد تخمک​ها وجود دارد؛ عاملي که خود به تنهايي مي​تواند موجب کاهش باروري و افزايش خطر ناهنجاري​هاي مادرزادي در جنين و نوزاد شود. علاوه بر اين، مردان بالای ۳۵ سال است در مقايسه با مرداني که سن آنها کمتر از ۳۵ سال است شانس باروري کمتري دارند و احتمال افزايش ناهنجاري​هاي کروموزومي در فرزندان آنها بيشتر است.

آلودگي​هاي محيطي  و صنعتي

يکي از مواردي که مي​تواند تاثير زيادي بر ناباروري مردان داشته باشد، آلودگي محيطي، صنعتي و آلودگي هواست که موجب  کاهش ميزان اسپرم و ضعف آنها در باروري مي​شود. تحقيقات گسترده‌اي در اين زمينه انجام شده که از ميان آنها مي​توان به تحقيقات انجمن طب توليدمثل ايتاليا اشاره کرد که در تحقيقاتش زندگي​شهرنشيني و قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا ناشي از رفت و آمد خودروها را در سطح شهر از جمله دلايل کاهش و ضعف اسپرم مردان براي باروري معرفي کرده​اند. آنها زندگي شهري و بي​تحرکي شديد و چاقي را از مهم‌ترين عوامل آسيب رساندن به سلول​هاي جنسي مردانه مي​دانند.

چاقي و افزايش ناباروري در زنان

مطالعات متعددي در جهان انجام شده که نشان مي​دهد زنان چاق يا مبتلا به اضافه وزن در مقايسه با زناني که وزن طبيعي و استاندارد دارند، مدت زمان بيشتري را براي باردار شدن لازم دارند. ضمن آنکه احتمال ناموفق بودن بارداري در گروه زنان چاق نيز بيشتر است. به گفته متخصصان اضافه وزن درمردان و زنان منجر به افزايش ميزان هورمون​ها در بدن آنها مي​شود و اين هورمون​ها فرآيند باروري را تحت تاثير قرار مي​دهند. در حقيقت ترشح غيرطبيعي هورمون​ها مي‌تواند منجر به افزايش وزن و تاثيرات منفي بر توليد سلول​هاي جنسي مردان و زنان شود. به گفته محققان تجمع سلول​هاي چربي در بدن بر تنظيم تخمک​گذاري در زنان و همينطور بر توليد اسپرم در مردان ضروري است. و اين روند مي​تواند بر ناباروري آنها تاثير بگذارد.

نقص عملکرد تخمدان در زنان

يکي از شايع​ترين دلايل ناباروري نقص تخمک​گذاري در زنان است. اين حالت معمولا به دليل نقص در عملکرد هيپوتالاموس و در نتيجه اختلال در تحريک غده هيپوفيز زنان به وجود مي​آيد. استرس، تروما، افزايش يا کاهش وزن شديد، بي​اشتهايي يا اختلال در خوردن غذا، فعاليت​هاي ورزشي سخت از جمله عوامل تاثيرگذار در فعاليت تخمدان​هاست که با بررسي بيماري​هاي زمينه‌اي و همين​طور اصلاح شيوه و سبک زندگي و مشاوره با متخصص زنان مي​توان تا حد زيادي براي درمان و پيشگيري از بروز اين اختلال اقدام کرد.

سيگاري​ها سخت بچه​دار مي​شوند؟؟؟؟؟

بر اساس تازه​ترين تحقيقات پزشکي  کشیدن سیگار و دخانيات توسط مردان توان باروری را کاهش می دهد. اين اتفاق در شرايطي که مردان در سن باروري قرار دارند و تصميم دارند صاحب فرزند شوند تاثير بيشتري دارد. چرا که از ديدگاه اين متخصصان کشيدن سيگار مي​تواند آسيب جدي به اسپرم​ها وارد کند و از طرفي با افت توانايي اسپرم​ها موجب بروز اختلال در باروري زوجين شود. علاوه بر مادران سيگاري، زنان سيگاري نيز احتمال باروري خود را دستخوش تغيير قرار مي​دهند. زنان سيگاري در صورتي که در سنين بالاتر از ۳۰ قرار داشته باشند با هر سيگاري که مي​کشند احتمال بارداري خود را کم و کم​تر مي​کنند.

 

روش​هاي درماني ناباروي کدامند؟؟؟؟

متناسب با دلايل و علت​هاي مختلفي که براي ابتلا به ناباروري و نازايي در مردان و زنان وجود دارد، شيوه‌هاي مختلفي براي درمان نازايي و ناباروري وجود دارد که متناسب با علت بيماري توسط متخصص به بيماران توصيه مي​شود.

تحريک تخمک​گذاري

اين شيوه در مورد زناني به کار گرفته مي​شود که مبتلا به اختلال تخمک​گذاري هستند و براي به دست آوردن تعداد کافي تخمک به منظور انجام سيکل درماني نيازمند استفاده از روش‌هايي مانند IUI، IVF و ICSI مي​شوند. به اين ترتيب آنها در دوره‌هاي درماني که پيش​رو دارند با استفاده از دارودرماني و هورمون درماني اختلال تخمک​گذاري را پشت سر مي​گذارند.

ميکرواينجکشن

در شيوه ميکرواينجکشن که يک شيوه تخصصي و موثر براي درمان ناباروري با علت مردانه است، پيش از هر چيز تخمدان​ها توسط داروهاي محرک تخمک​گذاري تحريک مي​شود و پس از آماده‌سازي تخمک​ها يک اسپرم در شرايط آزمايشگاهي خاص به داخل تخمک تزريق مي​شود و تقريبا پس از ۴۸ ساعت جنين‌هاي تقسيم شده و مناسب به داخل رحم زن انتقال داده مي​شود.

لقاح خارج از رحمي

IVF که از آن با عنوان لقاح خارج رحمي ياد مي​شود، يکي از شيوه​هايي است که براي درمان نازايي مورد استفاده قرار مي​گيرد. در اين شيوه لقاح خارج رحمي يا باروري در محيط آزمايشگاه انجام مي​شود. اين روش در شرايطي که لوله​هاي رحمي آسيب​ديده باشند يا اختلال در عملکرد آنها مشاهده شود از سوي متخصص به بيمار توصيه مي‌شود. اين شيوه نه تنها در مورد زنان مبتلا به مشکلات و اختلالات تخمداني بلکه در برخي موارد درباره ناباروري​ها با علت مردانه نيز به زوج‌ها توصيه مي​شود.

 IUI

در شيوه درماني IUI اسپرم​هاي فعال پس از جداسازي و آماده​سازي به شکل مصنوعي همزمان با تحريک تخمک​گذاري به رحم هدايت مي​شوند. در اين شيوه از آنجا که تحريک تخمک​گذاري با سونوگرافي​هاي متعدد در روزهاي متوالي يا با اندازه​گيري هورمون​هاي جنسي موجود در ادرار مشخص مي​شود و متناسب و همزمان با ورود اسپرم اين اتفاق انجام مي​شود، بنابراين احتمال بارداری  و باروري زياد است.

   روش​هاي جايگزين براي درمان ناباروي

گاهي پيش مي​آيد که زوج​ها پس از بررسي​های مختلف و تجربه روش​هاي درماني متعدد به اين نتيجه مي​رسند که  بايد از شيوه​هاي جايگزيني براي درمان ناباروري و نازايي از قبيل استفاده از تخمک، جنين اهدايي يا رحم جايگزين استفاده کنند. در اين شرايط در صورت احراز ضرورت درمان به روش جايگزين مرکز درماني براي انتخاب اهداکنندگان و دريافت​کنندگان شرايطي را در نظر مي​گيرد که در صورت برآورده شدن آنها مشاوره نهايي براي انجام کار با متخصصان رشته‌هاي مختلف زنان زايمان، جنين شناسي، آندرولوژي، غدد، داخلي، ژنتيک، عفوني و روانپزشکي انجام مي‌گيرد.

از اهداء​تخمک چه مي​دانيد؟؟؟؟؟

در شرايطي که برخي از زوج​ها به دليل عدم پاسخ تخمدان​ها و بروز اختلال در توليد تخمک​ها در زن، از داشتن فرزند محروم مي​شوند، با کمک اين شيوه​ مي​توان فرصتي را براي آنها فراهم کرد تا تجربه بچه​دار شدن را در زندگي داشته باشند. بنابراین در برخي مراکز درمان ناباروري و نازايي اهدا تخمک که شامل تهيه و جمع​آوري تخمک از زن اهدا کننده و باروري آن تخمک در آزمايشگاه با اسپرم مرد و انتقال جنين​​ها به رحم زن نابارور است، صورت مي​گيرد.

حال بايد ديد که اهدا تخمک در چه شرايطي و براي چه گروهي از زنان انجام مي​شود:

*  زناني که مبتلا به بيماري​ نارسايي زودرس تخمدان هستند يا تخمدان‌هاي آنها به دليل سابقه جراحي از بدن خارج شده يا سابقه درمان بيماري با شيوه​هاي شيمي​درماني و پرتو درماني دارند مي​توانند از اين شيوه جايگزين براي درمان استفاده کنند.

*  افرادي که با توجه به تحريک تخمک​گذاري و مصرف داروهاي تجويز شده پاسخي از سوي تخمدان​ها دريافت نمي​کنند و زناني که به ذخيره پايين تخمدان مبتلا هستند.

* زناني که سقط مکرر غيرقابل درمان و شکست​هاي مکرر روش​هاي باروري خارج رحمي را تجربه مي​کنند و دست کم ۳ بار ناموفق بوده​اند.

* افراد مبتلا به بيماري ژنتيکي که بيماري از طريق مادر به فرزند قابل انتقال است و با استفاده از روش​هاي آزمايشگاهي در دسترس و تشخيص متخصص ژنتيک بيماري قابل شناسايي و درمان نيست، در اين شرايط نيز مي​توان از درمان‌هاي جايگزين استفاده کرد.

* در افرادي که ناباروري در سنين بالا را تجربه مي​کنند در صورتي که زن بيش از ۴۰ سال داشته باشد نيز اين شيوه توصيه مي​شود.

 

شرايط اهدا جنين را بدانيد

بسياري از زوج​ها به دليل ابتلا به مشکلاتي از قبيل نداشتن تخمک يا اسپرم سالم، يا عدم امکان باروري جنين يا مشکلات ديگر براي تشکيل جنين بيولوژيکي مجبور به استفاده از گامت اهدايي يا جنين اهدايي مي​شوند. در اين شرايط جنين در رحم زن گيرنده شکل گرفته و بزرگ مي​شود و به اين ترتيب هم زن و هم جنين تعلق خاطر بيشتري به عنوان مادر و فرزند به يکديگر احساس مي​کنند. اهدا جنين يا تخمک در هر صورت با توجه به قوانين و راهنمايي​هاي اخلاقي انجام مي‌گيرد و مشاوراني پيش از انجام کار درباره مسائل پزشکي و اجتماعي اين موضوع با خانواده​ها صحبت مي​کنند و در نهايت پس از بررسي​هاي نهايي و آگاه​سازي​هاي لازم اهدا جنين براي زوج صورت مي​گيرد.

 

رحم جايگزين راه​حلي ديگر

يکي از دلايل ناباروري و ناتواني مادر عدم توانايي او در حمل، نگهداري و پرورش جنين در رحم است. در اين شرايط استفاده از رحم جايگزين از سوي متخصصان ناباروري به زوج توصيه مي​شود. استفاده از رحم جايگزين زماني  ضرورت پيدا مي​کند که زوج همه شرايط دخيل در شکل​گيري فرزند را دارند و تنها به دليل فقدان رحم سالم، امکان بچه​دار شدن از آنها سلب شده است. در اين شرايط تکنولوژي لقاح خارج رحمي انجام مي​شود و جنين حاصل از لقاح تخمک مادر و اسپرم پدر متقاضي درمان به رحم شخص ثالث که قرار است از رحم او به عنوان رحم جايگزين استفاده کنند، منتقل مي​شود.

در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوج‌ها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آن‌ها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد.

 

روانپزشکان چه می‌گویند

مشاوره با روان‌شناسان را دست کم نگیرید

در شرایطی که متخصصان به زوجی اعلام می‌کنند که آن‌ها توانایی بچه‌دار شدن ندارند، هر یک از زوجین در موقعیت خاصی قرار می‌گیرند. هرکدام از آن‌ها متناسب با شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارند برای رویارویی و پذیرش موضوع وارد عمل می‌شوند و بی‌شک لحظات سخت و طاقت‌فرسایی را پشت سر می‌گذارند.

 

همراهی زوجین، شرط اول موفقیت

در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوج‌ها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آن‌ها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد.

بنابراین زوجین ممکن است به دلیل ویژگی‌های متفاوتی که دارند، عکس‌العمل‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. گاهی یکی از زوجین راحت‌تر به نقطه «پذیرش» می‌رسد. بنابراین دراین شرایط زوج دیگر مدت زمان بیشتری را باید صرف رسیدن به نقطه «پذیرش» کند و برای رسیدن به این نقطه همراهی هر دو فرد لازم است.

 

انکار و چانه‌زنی زوجین

پس از گذشتن از مرحله «انکار» زوج وارد مرحله «چانه‌زنی با خدا» می‌شوند. در این مرحله آن‌ها از قرار گرفتن در این شرایط ناراحتند و با خدا گفت‌و‌گو و راز و نیاز می‌کنند که چرا آن‌ها باید در این شرایط قرار بگیرند و چرا خانواده آن‌ها باید این سرنوشت را تجربه کند. در این شرایط هر یک از زوجین به صورت همزمان یا با فاصله زمانی و در موقعیت‌های مختلف این مرحله را پشت سر می‌گذارد و پس از گذار از این مرحله ممکن است دوره «افسردگی» را پشت سر بگذارد. سرانجام پس از مرحله افسردگی، زوج به مرحله پذیرش می‌رسند و سرانجام باور می‌کنند که آن‌ها دچار این مشکل هستند و باید برای درمان آن اقدام کنند.

 

این نکته را آویزه گوش کنید

زوجین و خانواده‌ها باید هوشیار باشند که برای عبور از مرحله انکار، چانه‌زنی با خدا و افسردگی گاهی زوجین پابه‌پای هم پیش می‌روند و گاهی یکی از زوجین زود‌تر این مراحل را پشت سر می‌گذارد و دیگری مدت زمان بیشتری را باید صرف پذیرش این موضوع کند. بنابراین همراهی خانواده در این زمینه بسیار موثر است و می‌تواند به تسریع روند پذیرش این مشکل و تصمیم‌گیری برای درمان آن اقدام کنند.

 

زندگی بدون فرزند هم زیباست

 

مدیریت زندگی هر فرد و هر زوجی به فرمول شخصی آن‌ها برای زندگی بازمی‌گردد. گاهی دیده می‌شود که زوج‌های زیادی علیرغم وجود مسئله ناباروری و نازایی، زندگی‌های شاد، پرامید و موفقی دارند و می‌توانند بدون بچه نیز از کنار هم بودن لذت ببرند. قطعا بدون حضور بچه هم می‌توان زندگی شادی را پشت سر گذاشت. توصیه ما به این گروه از زوج‌ها که توانایی داشتن بچه ندارند یا هیچ یک از شیوه‌های درمان برای آن‌ها جواب نمی‌دهد این است که شبکه اجتماعی خود را گسترش دهند و رفت و آمد خود را با گروه دوستان، اقوام و نزدیکان‌شان افزایش دهند.

البته باید توجه داشت که این موفقیت و شادی در زندگی در شرایطی برای زوجین به وجود می‌آید که هر دوی آن‌ها آگاهانه و بعد از گذراندن دوره افسردگی و رسیدن به مرحله پذیرش آمادگی خود را برای زندگی بدون فرزند اعلام کرده‌باشند و گرنه در صورتی که یکی از آن‌ها دچار یاس و افسردگی باشد این افسردگی نه تنها زندگی زناشویی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه زندگی اجتماعی، شعل و دیگر موقعیت‌های او در زندگی را نیز به خطر می‌اندازد.

 

شاید شما هم در این وضعیت باشید

هرگز فراموش نکنید در شرایطی که برای درمان نازایی یا ناباروی نیازمند استفاده از اسپرم، تخمک یا جنین اهدایی شده‌اید این موضوع را با توافق همسر خود به سرانجام برسانید. توافق زوجین برای اجرای این شیوه از درمان بسیار ضروری و لازم است. توصیه ما این است که افرادی که تصمیم دارند از این شیوه برای بچه‌دار شدن استفاده کنند حتما از رضایت همسر خود مطمئن باشند چرا که عدم رضایت یکی از آن‌ها موجب می‌شود زندگی آن‌ها به مخاطره بیفتد.

 

رحم ۲ شاخ

رحم ۲ شاخ

ناهنجاری ها و بدشکلی های مادرزادی دستگاه تناسلی ، از علل ناباروری و بخصوص سقط های مکرر می باشند . در این مقاله ، انواع ناهنجاریهای شناخته شده مولرین (غیر از ناهنجاریهای ایزوله )توضیح داده شده اند .

نا هنجاری های رحم (که غالبا مادرزادی هستند) از انواع شدید تا بسیار خفیف دسته بندی می شوند . بسته به نوع ناهنجاری ، ممکن است این ناهنجاری ها سبب ناباروری و بیشتر از همه، سبب سقط شود.

میزان بروز نقایص مادرزادی رحم چقدر است ؟

در همه زنان : ۴-۳%

در بین زنان مبتلا به سقط مکرر: ۱۰- ۵%

در بین زنان مبتلا به سقط های تأخیری و زایمان زودرس: بیشتر از  ۲۵

علت ایجاد این ناهنجاری ها چیست ؟

مکانیزم ایجاد این نا هنجاری ها ، نرسیدن مجاری مولرین به هم ، در خط وسط می باشد . مولرین ها ، ۲ مجرا هستند که از طرفین رحم به هم نزدیک شده و در خط وسط به هم میرسند و در وسط یکی می شوند . حال اگر این یکی شدن اصلا رخ ندهد و این دو مجرا به هم نرسند ، فرد دارای ۲ رحم خواهد بود . اگر به هم برسند ، اما بطور کامل ادغام نشوند ، رحم دوشاخ خواهد شد . و اگر ادغام داشته باشند ، اما به اندازه لازم ادغام نشده باشند ، در خفیف ترین حالت ، رحم کمانی یا آرکوئیت را خواهیم داشت .  این اتقاقات  در دوران جنینی می افتند و به همین دلیل این ناهنجاریها را مادرزادی می دانیم .

این ناهنجاریها براي پزشك به منزله زنگ خطري جهت افزايش احتمال بارداري خارج از رحم و يا زايمان زودرس است. در اوايل حاملگي اين بيماران را بايد سونوگرافي واژينال بررسي كرد تا وجود يك ساك بارداري داخل رحمي ثابت شود و سپس با افزايش سن بارداري بايد با سونوگرافي و يا معاينات انگشتي سريال سرويكس را از نظر احتمال  باز شدن دهانه رحم  ارزيابي کرد. در برخی موارد سرکلاژ نیاز پیدا میکند.

ناهنجاریهای رحم را می توان به گروه های زیر تقسیم نمود:

۱.رحم دو گانه (رحم دوتایی)

عدم جوش خوردن دو مجرای مولرین و نرسیدن این ۲ مجرا در خط وسط به هم و ادغام نشدن آن ،  منجر به دوتایی شدن تنه رحم و دهانه رحم می شود. این بیماران معمولا مشکلی در قاعدگی و نزدیکی کردن  ندارند ، اما گاهی یک دیواره  طولی میانی در واژن نیز وجود داشته باشد که واژن  را به ۲ قسمت تقسیم کند  .

گاهی یکی از این واژن ها(مثلا نیم واژن سمت راست) مسدود هستن و به بیرون راه ندارند. تشخیص و برداشتن زودررس دیواره ی مسدود کننده واژن باعث حفظ باروری و رابطه جنسی بهترمی شود.

در بیمارانی که به طور مکرر دچار پیامدهای نامناسب بارداری و سقط و … می شوند، معمولا  جراحی ترمیمی رحم (متروپلاستی ) که جهت یکی کردن دو حفره جداگانه رحم انجام می شود ، لازم است .

۲.رحم دو شاخ:

جوش خوردن ناقص دو مجرای مولری باعث ایجاد یک رحم  با درجات متغیری از دوتایی شدن شاخهای رحمی می گردد. این ناهنجاری نسبتا شایع است. رحم ۲ شاخ نیز انواع مختلفی دارد (بر اساس شدت ناهنجاری )

در این ناهنجاری، پیامد بارداری معمولا نزدیک به حالت نرمال گزارش شده است.اگرچه سرکلاژ معمولا نیاز است.

در صورت وجود تاریخچه ای از تکرر پیامدهای نامطلوب بارداری و سقط و … متروپلاستی جراحی لازم است.

۳٫رحم تک شاخ:

رحم تک شاخ، نوعی ناهنجاری یک طرفه است که  به دلیل  عدم تکامل یکی از مجاری مولرین ایجاد می شود.

ممکن است یک شاخ ابتدایی و تکامل نیافته  وجود داشته باشد که لانه گزینی در آن باعث افزایش حاملگی لوله ای و از دست رفتن  بارداری میشود. این شاخ بدوی می تواند یکی از علل دردهای مزمن باشد. با این حال اکثر شاخ های بدوی فاقد علامت هستند زیرا این شاخ ها با جایی ارتباط نداشته و اندومتر(لایه داخلی پوشاننده) آن فاقد عملکرد است.

۴٫رحم دیواره دار(سپتوم دار) :

در مرحله ای از زندگی جنینی ، باید حفره رحمی کاملا خالی شود. گاهی این حفره بطور ناکامل خالی می شود و باعث ایجاد دیواره هایی به اندازه های مختلف دراخل حفره رحمی می شود.

معمولا این اختلال از علل ناباروری محسوب نمی شود .اما در زمان بارداری، هر چه دیواره   بزرگتر باشد خطر سقط خودبه خودی مکرر(بویژه در سه ماهه دوم بارداری) بیشتر است. در صورت درمان و برداشتن دیواره با هیستروسکوپی پیامد بارداری عالی است.

۵٫رحم کمانی (آرکوئیت)

در این ناهنجاری، قسمت فوقانی(فوندوس رحم ) که از بیرون نمای محدب دارد، یک فرورفتگی به درجات متغیر به داخل رحم دارد. (قلبی شکل). در واقع رحم کمانی ، از خفیف ترین ناهنجاریها می باشد و درجات مختلفی دارد و معمولا باعث ناباروری نمی شود .اما در ایجاد سقط ، نقش دارد .

روش کمک باروری(IVF)

روش کمک باروری(IVF)

حدود ۱۰ درصد زوجها نابارور هستند و در تعدادی از موارد جهت بچه دار شدن نیازمند استفاده از روشهای کمک باروری است که در اصطلاح علمی به آنها Assisted Reproductive Techniques (ART) می گویند. روشهای کمک باروری انواع بسیار زیاد دارند که از بسیار ساده شروع و به بسیار پیچیده ختم می شوند. باید دانست که هر زوجی نیازهای مخصوص به خودشان را دارند و باید روش مناسب همان زوج را به آنها پیشنهاد کرد..

روی هم رفته میزان موفقیت روشهای کمک باروری حدود ۳۰-۲۵ درصد است. یعنی احتمال اینکه استفاده از این روش در یک زوجی منجر به حاملگی موفقیت آمیز شود حدود ۲۵ درصد است، و گاهاً زوجها برای بچه دار شدن نیازمند استفاده از چند نوبت لقاح مصنوعی می باشند. منتهی اگر روش مناسب هر زوج به آنها پیشنهاد شود، شانس موفقیت بیشتر و هزینه کمتر است. مردی که تعداد اسپرمهای وی ۱۰ میلیون در میلی لیتر است با مردیکه تعداد اسپرمهای وی ۱ میلیون در میلی لیتر است متفاوت می باشند و هر کدام نیاز به روش کمک باروری مخصوص خود هستند.

IVF چیست؟

آی وی اف مخفف کلمات لاتین In Vitro Fertilization می باشد. برخلاف آی یو آی (IUI) که در آن اسپرمهای مرد توسط لوله ای وارد رحم خانم می شدند، در آی وی اف (IVF) تخمک خانم با اسپرم مرد در آزمایشگاه ترکیب می شوند و پس از تشکیل جنین آن در داخل رحم خانم گذاشته می شود. آی وی اف هم پیچیده است و هم گران و فقط ۵ درصد زوجهای نابارور بدنبال IVF هستند. این روش اولین بار در ۱۹۸۱ در آمریکا ابداع شد و تا کنون ۲۰۰ هزار کودک با استفاده از این روش بدنیا آمده اند.

کدام موارد از ناباروری را می توان با استفاده از IVF درمان کرد؟

  • آندومتریوز

  • وجود مشکل در رحم یا لوله های رحمی

  • کمی تعداد اسپرم

  • مشکل در تخمک گذاری خانم

  • وجود آنتی بادی که سبب آسیب به اسپرم و تخمک می شود

  • عدم توانائی اسپرم در عبور از گردن رحم و یا زنده ماند در گردن رحم

  • مشخص نشدن علت ناباروری

IVF هرگز انتخاب اول برای درمان ناباروری نیست، بلکه آن برای مواردی ذخیره می شود که دارو درمانی، جراحی و IUI برای درمان ناباروری ناموفق بوده باشند. اولین قدم در I V F تجویز دارو برای تحریک تخمک گذاری در خانم است. خانمها در ماه معمولاً یک عدد تخمک آزاد می کنند ولی با تحریک تخمک گذاری آن به چندین عدد می رسد. زمان خیلی مهم است. باید تخمکها را درست قبل از خارج شدن از فولیکول بدست آورد. اگر تخمکها خیلی زود یا خیلی دیر تهیه شوند، عملکرد طبیعی نخواهند داشت. برای مشخص کردن زمان مناسب برداشت تخمکها می توان از آزمایش خون و یا سونوگرافی استفاده کرد. برای بدست آوردن تخمک گاهاً لازم است بیمار بطور کامل بیهوش شود. معمولاً نیم ساعت طول می کشد تا تخمکها از تخمدان گرفته شوند. بلافاصله پس از برداشت تخمکها آنها در آزمایشگاه با اسپرم شوهر ترکیب می شوند. بعداً هر دو زوج منزل می روند ولی تخمکهای بارور شده در آزمایشگاه تحت نظر قرار می گیرند. بر حسب نوع کلینیک گاهاً لازم است حتی شما تا ۵ روز منتظر شوید تا تخمک بارور شده به اندازه کافی رشد کند. پس از ترکیب تخمک با اسپرم یک سلول تشکیل می شود. سپس آن تقسیم شده و دو عدد سلول ایجاد می کند. و همین طور تقسیم ادامه می یابد و جنین تشکیل شده رشد می کند. در جنین شناسی مراحل مختلف تقسیم و رشد جنین اسامی مختلف دارند. برای انجام IVF معمولاً تا مرحله بلاستوسیست (Blastocyst) منتظر می شوند. وقتی جنین آماده شد، خانم به کلینیک دعوت می شود و یک یا چند جنین در داخل رحم گذاشته می شود. برای بالا بردن احتمال موفقیت، معمولاً ۳ یا ۴ جنین منتقل می شوند. بنابراین این بدین معنی است که خانم ممکن است چند قلو حامله شود که حاملگی چند قلوئی هم خطر برای جنین دارد و هم برای مادر.

پس از گذاشتن جنین در داخل رحم، خانم شش ساعت در کلینیک استراحت می کند و سپس مرخص می شود. دو هفته پس از انتقال جنین تست حاملگی انجام می شود.

میزان موفقیت IVF به سه عامل بزرگ بستگی دارد:

  • علت ناباروری

  • مرکزی که در آن IVF انجام می شود

  • سن خانم

o      اگر سن خانم زیر ۳۵ سال باشد میزان موفقیت ۳۵-۳۰ درصد است.

o       اگر سن خانم ۳۷-۳۵ سال باشد، میزان موفقیت ۲۵ درصد خواهد بود.

o       اگر سن خانم ۴۰-۳۸ سال باشد میزان موفقیت ۱۵ درصد خواهد بود.

o       اگر سن خانم بالاتر از ۴۰ باشد میزان موفقیت ۱۰-۶ درصد است.

کلاً میزان موفقیت رویهرفته ۳۰ درصد است. احتمال اینکه یک بار IVF منجر به تولد نوزاد زنده شود، ۲۲ درصد است.

اگر خانمی در اولین IVF جنین زیاد داشته باشد، باقیمانده را منجمد می کنند تا در سیکلهای بعدی IVF بکار روند. اگر زوجی نخواهند جنین آنها منجمد شود، می توانند آنها را اهدا کرده و یا از کلینیک درخواست کنند که جنینهای تشکیل شده از بین برده شوند. سن خانم مهمترین فاکتور در موفقیت IVF است. شانس داشتن بچه با IVF چهل درصد خواهد بود،

مراحل انجام IVF:

  1. تجویز دارو به خانم جهت تحریک و کنترل تخمک گذاری

  1. برداشتن تخمکها

  1. آماده ساختن اسپرم شوهر برای IVF

  1. ترکیب تخمک و اسپرم در آزمایشگاه جهت تشکیل جنین

  1. انتقال جنین به داخل رحم خانم

حداقلهای مورد نیاز اسپرم برای موفقیت IVF:

  • حداقل تعداد اسپرم باید ۱۰ میلیون در میلی لیتر باشد

  • حداقل باید ۳۰ درصد اسپرمها متحرک باشند

  • حداقل ۱۵ درصد اسپرمها باید حرکت سریع رو به جلو داشته باشند

  • حداقل ۲۰ درصد اسپرمها باید شکل طبیعی داشته باشند

خطرات IVF کدامها هستند؟

هر یک از مراحل IVF ممکن است دارای خطرات یا عوارضی باشند. یک سندرم به اسم سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (Hyperstimulation) وجود دارد که در آن تخمدانها متورم و دردناک می شوند. علائم آن عبارتند از: تهوع، استفراغ، کاهش اشتها و نفخ شکم. در یک درصد موارد سندرم تحریک بیش از حد تخمدان شدید است که علائم آن عبارتند از:

  • درد شدید شکم

  • تهوع و استفراغ شدید

  • کاهش حجم ادرار

  • تیره شدن رنگ ادرار

  • تنگ نفس

  • افزایش ۴ کیلو وزن در عرض ۵-۳ روز.

بدست آوردن تخمک و لاپاراسکوپی نیز خطرات خود را به همراه خطرات بیهوشی به همراه دارند. این خطرات هر چند که اندک هستند ولی بالقوه ممکن است ایجاد شوند: آسیب به روده، مثانه و عروق. از هر ۱۰۰۰ نفر خام یک نفر آن نیاز به جراحی جهت ترمیم آسیبهای وارد حین برداشتن تخمک خواهند داشت. مثل هر روش کمک باروری خطر حاملگی چند قلوئی از جمله خطر زایمان زودرس وجود دارد.

پرولاکتین چیست؟(هورمون شیر)

پرولاکتین چیست؟(هورمون شیر)

هورمون پرولاکتین (Prolactin or PRL) از هیپوفیز قدامی ترشح می گردد . میزان این هورمون به طور متوسط در خانم ها µg/L 25-10 و در آقایان µg/L 20-10 می باشد . ترشح پورلاکتین ریتم شبانه روزی داشته و در هنگامی که در خواب چشم ها حرکات سریع را شروع می کنند میزان آن به حداکثر مقدار افزایش می یابد ( یعنی در حدودای ۴ تا ۶ صبح ) .

پرولاکتین در حالت معمول در زن غیر باردار و مردان در سطح بسیار پایینی قرار دارد . ولی میزان آن زمان وارد شدن استرس هایی چون : حاملگی ، استرس ، خواب ، herpes zoster در قفسه سینه و درد ناشی از آن ، ضربه وارد شدن به قفسه سینه ، برداشته شدن مهار دوپامین ، افزایش می یابد . پرولاکتین تفاوتی که با سایر هورمون های ترشح شده از هیپوفیز دارد این است که هورمون دوپامین مترشحه از هیپوتالاموس موجب مهار ترشح آن می گردد که دوپامین از طریق گیرنده های D2 این اثر را اعمال می کند ساختار پرولاکتین مشابه هورمون های hpL , GH می باشد که در زمان افزایش پرولاکتین به همین دلیل علائم افزایش hpL , GH نیز ظاهر می گردد .

در زمان بارداری میزان پرولاکتین افزایش می یابد و بعد از زایمان مکیدن نوک پستان توسط نوزاد مقدار پرولاکتین را بالا نگاه می دارد . پرولاکتین همراه با استروژن موجب پرلیفراسیون اپیتلیوم لبولی – آلوئولی در بافت پستان می گردد . همچنین موجب کاهش میل جنسی و جلوگیری از تخمک گذاری می گردد . پرولاکتین چه در زن و چه در مرد کاهش LH می گردد . LH در مردان موجب ساخته شدن تستوسترون می گردد در نتیجه در مردان افزایش پرولاکتین موجب کاهش توانایی جنسی می گردد .

TRH موجب تحریک ترسح پرولاکتین می گردد در حالی که TSH موجب مهار ترشح آن می گردد. در نتیجه افراد دچار هیپوتیروئیدی ممکن است هایپر پرولاکتینمی ایجاد گردد .

هیپرپرولاکتینمی(افزایش هورمون پرولاکتین)

هایپرولاکتینمی به چند علت اتفاق می افتد که یکی از این علل آدنوم هیپوفیزی که پرولاکتین ترشح می کند (پرولاکتینوما ) و علت دیگر اختلال در ترشح دوپامین توسط هیپوتالاموس می باشد . علل هایپرپرولاکتینمی ناشی از اختلال هیپوفیز می تواند این موارد را شامل شود : Craniopharyngioma , meningioma ، متاستاز هایی از مغز ، التهاب ( و گنر ) و سارکوئیدوز در هیپوتالاموس و یا مصرف داروهای قدیمی پایین آورنده ی فشارخون از جمله ی این داروها می توان به متیل دوپا و reserpine اشاره کرد .

هایپرپرولاکتینمی می توان به علت صدمه به ساقه ی هیپوفیز در اثر ضربه و یا جراحی و یک تومور ایجاد شود . که در این حالت دوپامین ترشحی از هیپوتالاموس به هیپوفیز نمی رسد . هر عاملی که گیرنده های D2 در سلول های لاکتوتروف هیپوفیز را کاهش دهد و یا از بین ببرد موجب کاهس حساسیت هیپوفیز به دوپامین می گردد که این هایپرپرولاکتین را موجی می شود . مثلاً داروهایی چون فنوتیازین و آلوپورینول با این مکانیسم موجب افزایش پرولاکتین می شوند . در افرادی که دچار هایپرتیروئیدی اولیه هستند سطح پایین TSH ( که مهارکننده  ترشح پرولاکتین است ) و سطح بالای TRH ( که تحریک کننده ی ترشح پرولاکتین است ) موجب هایپرپرولاکتینمی می شود .

میکروآدنوم و یا ماکرو‍آدنوم پرولاکتین ساز ، حاملگی ، استرس ( از عوامل فیزیولوژیک می باشد )داروهایی مثل : OCP , opiate , MAO inhibitor  ، استروژن ، وارپامیل ، TCA ، متوکلوپرامید ، α – متیل دوپا  دیان ( برای درمان هیرسوسیتم ) موجب افزایش پرولاکتین می گردند . پس برای تشخیص هایپرپرولاکتینمی گرفتن یک شرح حال کامل ضروری بود و باید به سابقه ی مصرف دارو در بیماران توجه کرد .

در بیمار باید بارداری ، نارسایی کلیوی ESRD ( به دلیل کاهش کلیرنس پرولاکتین ) ، سیروز کبدی ، هایپوتیروئیدی ، مصرف داروهای خاص ، ناشتا بودن ( چون میزان پرولاکتین را باغلظت بالا نشان می دهد ) رد کنیم تا بتوانیم افزایش ۵/۲-۲ برابر Upper Limit  پرولاکتین را به پرولاکتینوما نسبت دهیم .

پرولاکتینوما(تومور افزایش دهنده ی میزان هورمون پرولاکتین :

پرولاکتینوما یکی از شایعترین تومورهای هیپوفیز می باشد که در آن آدنومی در سلول های لاکتوتروف ( سازنده ی پرولاکتین ) ظاهر می گردد . این تومور در خانم ها به صورت میکروآدنوم تشخیص داده می شود ولی در آقایان به صورت ماکروآدنوم به دلیل اینکه پرولاکتین در خانم ها دارای عملکرد بیشتری است و مهمتتر اینکه در صورت افزایش پرولاکتین در ترشح استروژن و پروژسترون و هورمون های گنادی اختلال ایجاد می گردد و     خانم ها ( قاعدگی ) به هم می ریزد در نتیجه زودتر به پزشک مراجعه می کنند . ولی علائمی که در آقایان ایجاد می گردد جدی تلقی نمی شوند .

علائم پرولاکتینوما:

  1. فرد دچار سردردی می گردد که حالت سردرد روز مرگی را ندارد ( وسط جمجمه و پشت چشم که نشان دهنده ی سردرد هیپوفیزی است )
  2. Oligomenorrhoea : یعنی به هم ریختگی و کاهش عادت ماهیانه در خانم ها
  3. Trouble some galactorrhoea : هایپرپرولاکتینمی ناشی از پرولاکتینوما موجب ایجاد گالاکتوره می گردد یعنی فرد تولید شیر می کند و باعث می شود لباس او در جلوی پستان خیس شود

درمان افزایش پرولاکتین :

در اکثر مواقع درمان به صورت دارویی می باشد ، Dopamine agonists یعنی داروهایی که آگونیست گیرنده های دوپامین هستند .

دومین درمان جراحی می باشد ، اگر سایز توده بیش از حد بزرگ شده و مریض در معرض خطر قرار گرفت و میدان دید او دچار اشکال شده

جراحی در افرادی که مقاومت دارویی دارند و سایز تومور در آنها بزرگ است انجام می گیرد . ۷۰ درصد کسانی که دچار میکروآدنوم پرولاکتین هستند پس از رزکسیون جراحی بهبود می یابند ولی تنها ۳۰ درصد از افراد را می توان جراحی کرد . پس از جراحی نیز حدود ۲۰ درصد از بیماران دچار عود دوباره پرولاکتینوما می گردد .

درمان دارویی شامل آگونیست ها دوپامین به نام کابرگولین و بروموکریپتین می باشد .

عوارض جانبی این داروها عبارت است از :

خشکی دهان ، کابوس های شبانه ، اختلال خواب و بی خوابی ، سرگیجه ،‌ یبوست ، گرفتگی بینی که این عوارض با کاهش دوز از بین می روند . حالت تهوع ،‌استفراغ و کاهش فشارخون و غش در ۲۵ درصد بیماران دیده می شود . که در بعضی بیماران این علائم تداوم می یابد . کابرگولین نسبتاً عوارض کمتری را دارا می باشد .

منبع ام اس سنتر (دانستنی های پزشکی)

پاپ اسمیر

پاپ اسمیر

سرطان دهانه رحم دومین سرطان بدخیم شایع در زنان است که منجر به مرگ و میر میشود. تغییرات پیش سرطانی و مراحل اولیه سرطان دهانه رحم علامت مشخصی ندارند و تنها در مراحل پیشرفته با درد شدید همراهند.

زنان در صورت داشتن علائم زیر باید به پزشک مراجه کنند:
1- تکرر ادرار
2- درد در ناحیه لگن که وابسته به سیکل عادت ماهیانه نباشد
3- خونریزی در فاصله بین دو قاعدگی
4- درد در هنگام ادرار کردن
5- خونریزی بعد از نزدیکی
6- وجود ترشحات زیاد و غیر طبیعی که ممکن است رقیق یا غلیظ بوده و با بوی تعفن همراه است
7- خونریزی پس از یائسگی

در دهه 1920 میلادی یک پزشک برجسته یونانی به نام گئورگیوس پاپا نیکولائو به این کشف بزرگ رسید که می توان تغییرات پیش سرطانی و سرطانی سلول های پوششی دهانه رحم را تشخیص داد.

این تست از همان زمان به تست پاپ اسمیر معروف شده است و هم اکنون در تمام دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. در پی این کشف میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم در زنان به میزان چشمگیری (بیش از 70%) کاهش یافته است.
درحال حاضر سالیانه 3-2 میلیون مورد از این نوع سرطان  از سراسر نیا گزارش می شود که 50% این سرطان ها در زنانی رخ میدهد که هیچ گاه در طول عمر خود تست پاپ اسمیر انجام نداده اند، 20-10% این موارد نیز در زنانی مشاهده شده است که در پنج سال آخر منتهی به بروز سرطان تست پاپ اسمیر انجام نداده اند و 25% موارد هم در زنانی دیده شده که تستی با نتیجه غیر طبیعی داشته اند اما پیگیری مناسبی در مورد آنها انجام نشده است .
در این تست سلولهای دهانه رحم با استفاده از یک سواب یا برس مخصوص برداشته شده و روی لام منتقل شده و پس از رنگ آمیزی زیر میکروسکوپ بررسی می شوند .
نتیجه غیر طبیعی تست پاپ اسمیر لزوماً به معنی مشکل جدی و سرطان نیست در اکثر موارد تغییرات سلولی در اثر التهاب یا عفونت دهانه رحم یا واژن اتفاق می افتد و به راحتی قابل درمان هستند. 3 سال بعد از اولین تماس جنسی تست پاپ اسمیر باید انجام شود و بعد از آن به صورت منظم سالی یک بار تا سنین 60-55 سال ادامه یابد و از سن 60 سالگی به بعد چنانچه نتایج تستهای پیشین منفی بود متوقف گردد.
فاکتورهای مؤثر در سرطان دهانه رحم عبارتند از: شروع فعالیت جنسی از سنین پایین، کاهش توانایی سیستم ایمنی، ابتلا به ایدز، استعمال دخانیات و عدم انجام تست پاپ اسمیر به صورت روتین. تا اواسط دهه 90 تنها از روش سنتی و مرسوم برای انجام تست پاپ اسمیر استفاده میشد.
در این روش سلولهای برداشته شده از مجاری واژن و دهانه رحم توسط وسایل نمونه برداری به یک اسلاید شیشه ای منتقل میگردید اما حدود 80% سلولها بر روی وسایل نمونه برداری باقی مانده و به ناچار دور ریخته میشد. از اواسط دهه 90 روش جدید تین پرپ معرفی گردید.
در این روش تمام سلولهای برداشته شده به یک محلول نگه دارنده و سپس بر روی یک اسلاید شیشه ای منتقل می شود.
در هنگام انتقال سلول های دهانه رحم به اسلاید شیشه ای اولاً مواد مزاحم غیر تشخیصی مثل خون، سلول های التهابی و موکوس حذف می شوند و ثانیاً این سلول ها به صورت تک لایه به اسلاید منتقل می شوند. این دو باعث می شوند نتیجه قدرت و حساسیت تست پاپ افزایش می یابد.
قبل از انجام تست پاپ اسمیر باید از 72 ساعت پیش از انجام آزمایش از دوش واژینال (شستشوی داخل واژن با آب یا مواد ضد عفونی کننده) پرهیز کنید، از نمونه گیری در زمان قاعدگی اجتناب کنید (بهترین زمان انجام تست بین روزهای 10 الی 14 پس از قاعدگی است)، از 48 ساعت پیش از انجام آزمایش از تماس جنسی خودداری کنید، از استعمال کرم و دارو و یا تامپون در واژن خودداری کنید.
در صورت تشخیص به موقع مراحل پیش سرطانی و یا مراحل اولیه سرطان دهانه رحم، می توان با درمان های معمولی نظیر فریز کردن، بیوپسی و…بیمار را درمان کرد.

نکات عمومی قبل از انجام اعمال جراحی

نکات عمومی قبل از انجام اعمال جراحی

صبح روز جراحی از مصرف هرگونه موادغذایی و حتی آب اجتناب نمایید کلا 6-8 ساعت قبل از اعمال جراحی با بی
هوشی عمومی چیزی میل نکنید.

** هرگونه بروز سرماخوردگی و زخم و جوش را در هرجای بدن به پزشک اطلاع دهید .

**از یک هفته قبل از عمل مصرف داروهای مسکن و یا ضد لخته خون مثل: آسپرین،بروفن،دیکلوفناک،ایندومتاسین،ناپروکسن و همچنین وارفارین باید با نظر پزشک قطع شده و داروهای دیگری جایگزین شود(هپارین جایگزین وارفارین و استامینوفن یا ترامادول جایگزین بقیه مسکنها)

**از 6-4 هفته قبل از عمل و تا دو هفته پس از عمل سیگار نکشید.

**در صورت امکان روزهای قبل از عمل ورزش و بویژه پیاده روی کرده باشید.

**هیچ نوع داروی سرماخوردگی و یا سرفه را بدون مشورت جراح خود مصرف نکنید.

**مصرف مشروب الکلی را حتماً قطع نمایید.

** زمان مراجعه به بیمارستان در روز عمل یک نفر همراه داشته باشید.

**زمان انجام عمل جراحی نزدیک ترین وابسته بیمار پشت درب اطاق عمل حضور داشته باشد.

**یک شام خیلی سبک ( ترجیحاً سوپ) ساعت 7 بعداز ظهر میل نمایید. از ساعت 12 شب به بعد حتی آب هم نخورید. تا ساعت 12 شب مصرف آب و مایعات بلامانع است.

** صبح قبل از مراجعه به بیمارستان حتماً دوش گرفته و در صورت لزوم موهای محل جراحی خود را   شیو  و یا با کرم مو بر اماده
نمایید. ترجیحاً از صابونهای ضدباکتری جهت استحمام استفاده نمایید.

**صبح روز جراحی از مصرف هرگونه موادغذایی و حتی آب اجتناب نمایید.

نکات عمومی بعد از انجام اعمال جراحی

هدف اصلی ما داشتن یک دوره پس از جراحی کاملاً راحت و ایمن تا بهبودی کامل شماست.

** در 48 ساعت اول پس از جراحي حضور يك همراه بزرگسال قابل اعتماد در كنار شما  لازمست.

**در 48 ساعت اول بعد از جراحي از وسايل نقليه عمومي (اتوبوس، مترو و …) استفاده نكنيد.

** پس از هرگونه احساس سرگیجه شدید، خارش، ضایعات پوستی و یا تنگی نفس شدید داروی خود را فوراً قطع و با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است به داروی خاص آلرژی داشته باشید.

**  در 2-3 روز پس از جراحی مختصری احساس درد و ناراحتی خواهید داشت که به راحتی با داروهای ضد دردی که برای شما تجویز می‌شود کاملاً کنترل خواهد شد.

**از استفاده از هرگونه بتادین، الکل بر روی زخم بدون دستور پزشک جداً اجتناب نموده و زخم را فقط با سرم شستشو تمیز نموده و خشک نمایید.

**  چنا نچه یبوست دارید از ملین‌های گیاهی سبک و رژیم پرفیبر و در صورت عدم بهبود از شربت MOM به صورت یک قاشق هر 12 ساعت به همراه 2 لیوان آب ولرم استفاده نمایید.
**به هیچ عنوان هرگز در حداقل 2 هفته پس از جراحی از سیگار استفاده نکنید.
**دو روز پس از عمل جراحی میتوانید استحمام کنید.

زگیل تناسلی

زگیل تناسلی

زگیل تناسلی که به آن کوندیلوما آکومیناتا نیز می گویند توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود.این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتشر میشود. بیش از 100 نوع ویروس HPV وجود دارد که 30 نوع آن می تواند ناحیه تناسلی را آلوده کند.

زگیل تناسلی از شایعترین بیماریهای جنسی می باشد. زگیل با ضایعات کوچک حدود ۲ میلیمتر شروع شده و با رشد بیشتر به صورت توده بزرگ دیده می شود. در خانمها زگیل میتواند در داخل و خارج مسیر تناسلی مانند واژن – دهانه رحم – رحم و اطراف مقعد دیده شود.

علت ایجاد آن نوعی ویروس بنام HPV می باشد که می تواند حدود ۵۰ درصد از زنان و مردانی را که از نظر جنسی فعال هستند را آلوده کند. دو نوع از ویروسHPV وجود دارد :انواع کم خطر و انواع پرخطر.

انواع پرخطر می تواند ایجاد سرطان واژن – دهانه رحم – رحم – ناحیه مقعد- آلت تناسلی مرد یا گلو کند.آنها ربطی به انواعی که تولید زگیل تناسلی می کند ندارد. در بررسی ویروسی تیپ ۱۶ – ۱۸ – ۳۱ و ۴۵ انواع پرخطر می باشد.

انواع کم خطر ایجاد زگیل تناسلی می کنند که تیپ ۶ و ۸ می باشد.تعداد زیادی از افراد حامل انواع کم خطر می باشند اما از آن اطلاعی ندارند چون علامتی ندارد و به این علت خطر انتقال زیاد است .بهترین روش چکاپ به منظور یافتن آن می باشد.

شایعترین روش انتقال زگیل تناسلی تماس جنسی با یک فرد حامل ویروس است.مسیر دیگر انتقال از طریق کانال زایمانی آلوده به نوزاد است که دچار زگیل دهانی می شود.

عواملی که باعث افزایش خطر سرایت زگیل تناسلی میشود:اولین تماس جنسی در سنین کم – داشتن چند شریک جنسی – داشتن بیماریهای جنسی دیگر در گذشته – عدم آگاهی از سابقه جنسی شریک جنسی – استرس شدید -کشیدن سیگار – مصرف الکل و تماس جنسی بدون محافظت مانند کاندوم.و همچنین در شرایط ضعف ایمنی.

علائم عفونت ویروس HPV در زنان غیر اختصاصی بوده و می تواند شامل درد ناحیه تناسلی، خارش یا ترشحات بد بوی واژینال باشد.

تشخیص زگیل تناسلی با مشاهده زگیل ها یا لمس ضایعات تناسلی بدون درد می باشد. برای تشخیص ضایعات پنهان می توان از پارچه آغشته به اسید استیک 3% تا 5% استفاده کرد که در صورت وجود ضایعات ظاهر آن به رنگ سفید در می آید اما چون این تست غیر اختصاصی است به عنوان یک روش غربالگری متداول استفاده نمی شود.

میزان عفونت در مردانی که شریک جنسی (زن) آن ها مبتلا به ویروس HPV می باشد بین 50% تا 77% است ولی میزان ابتلا در زنانی که شریک جنسی (مرد) آن ها مبتلا به عفونت ویروس HPV می باشد این میزان بالا تر است.
بیوپسی و نمونه برداری از زگیل های تناسلی بصورت معمول توصیه نمی شود اما در مواردی که زگیل ها ظاهر غیر معمولی داشته، تغییر رنگ داده، سفت شده، به بافت زیر چسبندگی پیدا کرده، یا این که زخم شده باشد حتما بایستی نمونه برداری شود.

در ضمن در زگیل هایی که بعد از درمان پایدار مانده یا بدتر می شوند و همچنین در بیماران با نقص ایمنی حتما بایستی نمونه برداری شوند.
                    

 درمان:

بیماران مبتلا به زگیل تناسلی بایستی بدانند که در افرادی که فعالیت جنسی و مقاریت دارند ویروس HPV و عود آن شایع است و دوره نهفته آن می تواند طولانی و متغییر باشد و مدت عفونت و روش های پیشگیری کاملا مشخص نمی باشد.

انتخاب نوع درمان زگیل تناسلی به عوامل مختلف زیر وابسته است:

-سایز زگیل

-تعداد زگیل ها

-محل زگیل

-ترجیح بیمار و پزشک

درمان به دو شکل کلی انجام می شود:

درمان هایی که توسط خود بیمار انجام می شود که شامل استفاده از محلول یا ژل podofilox 0.5%، کرم imiquimod 5%، یا پماد sinecatechins 15% می باشد. البته به دلیل عوارض هر کدام و طولانی بودن مدت درمان کمتر توصیه می شود.

درمان هایی که توسط پزشک متخصص انجام می شود که شامل استفاده از نیتروژت مایع، الکترو کوتر، لیزر، رزین پودوفیلین 10% تا 25%، تری کلرو استیک اسید (TCA) یا بیکلرو استیک اسید (BCA) 80% تا 90% یا برداشت به روش جراحی می باشد.

بهترین، سریعترین و اثربخش ترین درمان لیزر می باشد.

زنان مبتلا به زگیل تناسلی یا سابقه ای از تماس جنسی با فرد مبتلا بایستی هر چه سریعتر توسط پزشک متخصص معاینه و ارزیابی شوند.

در صورتی که ضایعات بزرگ و وسیعی در اطراف سوراخ ادراری باشند این نگرانی را ایجاد می کند که احتمال درگیری مجرای ادراری و مثانه وجود داشته باشد لذا در این موارد توصیه می شود تا سیستو یورتروسکوپی ( مشاهده مجرای ادراری و مثانه با دستگاه) شوند تا در صورت ابتلا مجرای ادراری یا مثانه درممان شوند.

واکسن HPV:

گارداسیل (Gardasil) یک واکسن 4 ظرفیتی بر علیه چهار نوع ویروس HPV 6، 11، 16، و 18توسط FDA برای پیشگیری از مواردی که با ویروس HPV همراه می شود مثل سرطان گردن مثانه، سرطان ناحیه مقعد و بروز زگیل های تناسلی در مردان و زنان تائید شده است.

سرواریکس Cervarix یک واکسن دو ظرفیتی بر علیه نوع 16 و 18 ویروس HPV برای پیشگیری از سرطان گردن رحم در زنان توصیه شده است.

بیشترین تاثیر واکسن ها زمانی ظاهر می شود که قبل از تماس جنسی تزریق شود. مصونیت ایجاد شده برای واکسن ها برای بیش از 5 سال باقی می ماند.