برای زنانی که می‌خواهند باروری مطلوب و مناسب داشته باشند، مراقبت بهتر از بدن خود اولین گام موثر در این زمینه است. این دسته از زنان باید شیوه زندگی سالمی را انتخاب کنند. اما چه چیزهای دیگری می‌تواند شانس آن‌ها را برای بارداری افزایش دهد؟ مسئله مهم دیگر برای زنانی که قصد بارداری دارند شناخت فرایندهای بدن و به طور خاص سیکل قاعدگی است. این دسته از زنان با دانستن فاصله پریودهای خود می‌توانند با دقت بیشتری زمان مقاربت را جهت باردار شدن انتخاب کنند.

راه و روش‌های باردار شدن

این نکات ممکن است شانس یک زن سالم برای باردار شدن را افزایش دهد، البته با فرض اینکه زن یا مرد هیچ کدام دارای مشکلات باروری نباشند.

ثبت تاریخ پریود

زنی که قصد بارداری دارد، باید دقت کند که آیا روز اول پریودش در هر ماه یکسان بوده و قاعدگی منظم دارد یا اینکه برعکس، پریود او نامنظم است، به این معنی که طول سیکل قاعدگی‌اش در هر ماه متفاوت است. با ثبت این اطلاعات در یک تقویم، یک زن می‌تواند زمان تخمک‌گذاری، زمان آزاد شدن تخمک از تخمدان‌های خود را در هر ماه بهتر پیش‌بینی کند. تخمک زن تنها 12 تا 24 ساعت پس از انتشار آن، قابلیت بارور شدن دارد. اما اسپرم مرد می‌تواند در بدن یک زن در حدود شش روز زنده بماند.

تشخیص زمان تخمک‌گذاری

به طور کلی تخمک گذاری در زنانی که دارای قاعدگی منظم هستند، دو هفته قبل از فرارسیدن پریود آن‌ها رخ می‌دهد. اما پیش‌بینی زمان تخمک گذاری در زنان دارای پریود نامنظم دشوار است و معمولاً 12 تا 16 روز قبل از شروع پریود بعدی رخ می‌دهد. چندین روش وجود دارد که زنان می‌توانند برای تعیین روز بهترین روز باروری تخمک‌های خود در هر ماه از آن استفاده کنند. کیت پیش‌بینی تخمک‌گذاری می‌تواند چند تاریخ احتمالی برای زمان تخمک‌گذاری را نشان دهد. این کیت‌ها ابزارهای خوبی برای این منظور هستند. این‌کیت‌ها با تست ادرار قادرند سطح هورمون جسم زرد را تشخیص دهند. سطح این هورمون هر ماه در زمان تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد و باعث انتشار یک تخمک از تخمدان می‌شود. دقیقاً سه روز پس از نتیجه مثبت این آزمایش، بهترین زمان برای رابطه جنسی یک زوج است تا شانس باردار شدن خود را افزایش دهند.

روش‌ دیگر برای آگاهی از زمان تخمک گذاری شامل سنجش دمای پایه بدن است. در این روش زن دمای بدن خود را هر روز قبل از آنکه از رختخواب خارج می‌شود، ثبت کرده و برای حداقل سه دوره پریود، آن‌ها را در یک نمودار قرار می‌دهد. پس از تخمک‌گذاری، دمای پایه بدن زنان به طور معمول کمتر از نیم درجه سانتی‌گراد افزایش می‌‌یابد. در مدت دو تا سه روز قبل از این افزایش اندک درجه حرارت بدن، بهترین زمان باروری تخمک در زنان است. روش دوم بررسی مخاط دهانه رحم است. به این منظور زن باید به طور منظم مقدار و ظاهر ترشحات مخاط واژن خود را کنترل کند. دقیقاً قبل از تخمک گذاری که بهترین زمان باروری است، مقدار ترشحات واژن افزایش یافته و رقیق‌تر، شفاف‌تر و لغزنده‌تر می‌شود. هنگامی که ترشحات مخاط دهانه رحم لغزنده‌تر می‌شود، می‌تواند به اسپرم کمک کند تا آسان‌تر به تخمک برسد.

در مدت باروری، هر روز رابطه جنسی داشته باشید

“مدت باروری” یک بازه زمانی شش روزه است، که شامل پنج روز قبل از تخمک‌گذاری و همان روز تخمک‌گذاری می‌باشد. این بازه زمانی، روزهای باروری یک زن در هر ماه است. تصورات غلط و داستان‌های بی‌اساسی در مورد بارداری وجود دارد. به عنوان مثال، هیچ شواهدی وجود ندارد که وضعیت و حالت زوج در هنگام رابطه جنسی احتمال بارداری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، یا اینکه اگر زن پس از مقاربت در مدت مشخصی در حالت خوابیده به پشت دراز بکشد، شانس باروری‌اش افزایش می‌یابد.

برای حفظ وزن سالم خود تلاش کنید

اگر چه اضافه وزن بیش از حد می‌تواند شانس بارداری زن را کاهش دهد، اما لاغری بیش از حد می‌تواند بارداری را دشوارتر سازد. وجود چربی بیش از حد در بدن موجب تولید استروژن اضافی شده و می‌تواند تخمک‌گذاری را مختل سازد. کاهش 5 تا 10 درصد از وزن بدن قبل از آنکه زن تلاش برای بارداری را شروع کند، می‌تواند احتمال باروری او را بهبود بخشد. زنانی که بیش از حد لاغر هستند، ممکن است دچار بی‌نظمی قاعدگی شده و یا تخمک گذاری آن‌ها متوقف شود.\

ویتامین‌های دوران بارداری را مصرف کنید

زنانی که در حال تلاش برای بارداری هستند باید حتی قبل از بارداری، شروع به مصرف ویتامین‌های دوران بارداری کنند. به این ترتیب، زنان می‌توانند مکمل و ویتامینی را که برای سیستم بدن آن‌ها مطلوب‌تر است، تشخیص داده و مصرف آن را در دوران بارداری ادامه دهند. نکته دیگر مصرف روزانه یک مولتی‌ویتامین است که شامل حداقل 400 میکروگرم در روز اسید فولیک و یک ویتامین B باشد، زیرا برای جلوگیری از نقایص هنگام تولد در مغز و ستون فقرات جنین مهم است. شروع مصرف مکمل اسید فولیک قبل از بارداری ایده خوبی است، زیرا تبدیل لوله عصبی به مغز و نخاع، سه تا چهار هفته پس از لقاح رخ می‌دهد، یعنی قبل از آنکه بسیاری از زنان متوجه شوند که باردار هستند.

غذاهای سالم بخورید

اگر چه ممکن است یک رژیم غذایی برای افزایش باروری وجود نداشته باشد، اما خوردن انواع مواد غذایی سالم می‌تواند با تأمین مقدار کافی از مواد مغذی مهم مانند کلسیم، پروتئین و آهن به آماده شدن بدن زن برای بارداری کمک کند. این رژیم به معنی خوردن انواع میوه‌ها و سبزیجات، پروتئین بدون چربی، غلات کامل، لبنیات و منابع سالم چربی است. هنگامی که در تلاش برای باردار شدن هستید، مقدار کمتری از ماهی‌های حاوی جیوه بالا مانند اره ماهی، کوسه ماهی، شاه ماهی خال مخالی و تاج ماهی مصرف کنید. سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه می‌کند برای کاهش قرار گرفتن در معرض جیوه که فلزی سمی است، مصرف ماهی تن آلباکور (سفید) را تا 6 اونس در هفته محدودکنید.

همچنین در مصرف کافئین زیاده‌روی نکنید. طبق تحقیقات، مصرف بیش از 500 میلی‌گرم کافئین در روز با کاهش باروری در زنان مرتبط است. به نظر می‌رسد قبل از باردار شدن، خوردن 1 تا 2 فنجان قهوه و یا کمتر از 250 میلی‌گرم کافئین در روز هیچ تاثیری بر احتمال بارداری ندارد.

تمرینات شدید ورزشی را کاهش دهید

داشتن فعالیت جسمی در هفته می‌تواند به آمادگی بدن زن برای نیازهای بارداری و زایمان کمک کند. اما ورزش بیش از حد و یا انجام تمرینات مکرر شدید می‌تواند روند تخمک‌گذاری را مختل سازد.

از تاثیر افزایش سن در کاهش باروری آگاه باشید

احتمال باروری زنان با افزایش سن کاهش می‌یابد، زیرا تغییرات وابسته به سن در تخمدان باعث کاهش کمیت و کیفیت تخمک‌ می‌گردد. کاهش باروری تدریجی در زنان از سن 30 سالگی شروع می‌شود.‌ این کاهش پس از 37 سالگی مشهودتر است و بعد از سن 40 سالگی سیر نزولی شدیدی می‌یابد. این کاهش به معنی آن است که باردار شدن دیرتر رخ می‌دهد.

عادت سیگار کشیدن را ترک کنید

سیگار کشیدن می‌تواند به مشکلات باروری در زنان و مردان منجر شود. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار مانند نیکوتین و مونوکسید کربن سرعت از بین رفتن تخمک‌های زنان را افزایش می‌دهد. اجتناب از دود سیگار برای زنانی که قصد بارداری دارند، ممکن است شانس آنها برای حاملگی را تحت تأثیر قرار دهد.

آزمایش ژنتیک در طول بارداری

برای آزمایش ژنتیک قبل از تولد نوزاد، زنان باردار می‌توانند بین آمینوسنتز یا نمونه‌گیری ویلوس کوریون انتخاب کنند.

آمینوسنتز تستی است که بین هفته ۱۶ تا ۱۸ از بارداری انجام می‌شود. دکتر سوزنی توخالی به شکم زن فرو کرده تا مقدار کوچکی از مایع آمنیوتیک اطراف جنین بردارد. این مایع را می‌توان برای بررسی مشکلات ژنتیکی و تعیین جنسیت نوزاد آزمایش کرد. وقتی خطر سزارین یا تولد زودرس وجود داشته باشد هم ممکن است برای بررسی میزان رشد ریه‌های نوزاد آمینوسنتز را انجام دهند. آمینوسنتز با خطر خفیفی از سقط‌جنین همراه است.

نمونه‌گیری ویلوس کوریون (CVS) نیز معمولاً بین هفته دهم تا دوازدهم بارداری انجام می‌گیرد. دکتر بخش کوچکی از جفت جنین را برای بررسی مشکلات ژنتیکی جنین برمی‌دارد. ازآنجاکه نمونه‌گیری ویلوس کوریون آزمایشی تهاجمی است ممکن است با خطر سقط‌جنین همراه باشد.

چرا پزشکان آزمایش ژنتیک را توصیه می‌کنند

دکتر ممکن است بنا به دلایل زیر مشاوره یا آزمایش ژنتیک را به زوجی توصیه کند:

• زوجی که قصد تشکیل خانواده دارند و یکی از آنها یا یکی از خویشان نزدیک او دچار بیماری ارثی است. برخی افراد ناقل ژن‌های بیماری‌های ژنتیکی هستند، حتی اگر خود بیماری را نشان ندهند. این به آن دلیل اتفاق می‌افتد که برخی بیماری‌های ژنتیکی مغلوب هستند—یعنی فقط زمانی پدیدار می‌شوند که فرد دو کپی از ژن مشکل‌دار را ارث برده باشد، یکی از هریک از والدین—نوزادی که یک زن مشکل‌دار از یکی از والدین ارث می‌برد اما از دیگری ژن نرمال می‌گیرد، علائم بیماری مغلوب را نشان نمی‌دهد اما ۵۰% احتمال منتقل کردن آن بیماری به فرزندان خود را دارد.

• فردی که فرزندی با یک نقص مادرزادی حاد دارد. همه بچه‌هایی که نقص مادرزادی دارند دچار مشکلات زنتیکی نیستند. گاهی‌اوقات، نقص‌ها و عیبو مادرزادی بخاطر قرارگیری در معرض سموم، عفونت یا آسیب‌های جسمی قبل از تولد است. حتی اگر کودکی مشکل ژنتیکی داشته باشد، همیشه احتمال اینکه ارثی نبوده باشد و بخاطر یک اشکال خودبخود در سلول‌های او ایجاد شده باشد نه سلول‌های والدین او، وجود دارد.

• زنی که دو یا چند سقط‌جنین داشته است. مشکلات کروموزومی حاد در جنین می‌تواند گاهی موجب سقط‌جنین خودبخود شود. سقط‌جنین‌های متعدد می‌تواند نشانه یک مشکل ژنتیکی باشد.

• زنی که کودک مرده با علائم جسمی یک بیماری ژنتیکی به دنیا آورده باشد. بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی موجب ناهنجاری‌های جسمی حاد می‌شود که به کودک ظاهری بسیار مشخص و خاص می‌دهد.

• زنی ۳۴ ساله و بالاتر که باردار است. وقتی سن مادر بالاتر باشد احتمال ایجاد مشکلات کروموزومی (مثل تریزومی) افزایش می‌یابد. پدرهایی که سن بالا دارند هم در خطر داشتن فرزندانی با تغییرات زنتیکی غالب هستند (آنهایی که با یک نقص ژنتیکی ایجاد می‌شوند که قبلاً در خانواده وجود نداشته است).

• کودکی با یک مشکل جسمی که می‌تواند ژنتیکی باشد. وقتی کودکی به مشکل جسمی مبتلا است که بیشتر از یک عضو بدن او را درگیر می‌کند، برای تعیین علت مشکل آزمایش ژنتیک توصیه می‌شود.

• کودکی با یک مشکل جسمی که یک سندرم ژنتیکی خاص تشخیص داده شده است. آزمایش ژنتیک برای تایید تشخیص انجام می‌گیرد. در برخی موارد، می‌تواند در تعیین نوع خاص یا شدت یک بیماری ژنتیکی برای انتخاب روش درمانی مناسب، کمک کند.

احتیاط کنید!

بااینکه پیشرفت‌ آزمایشات ژنتیک توانایی پزشکان برای تشخیص و درمان بیماری‌های خاص را افزایش داده است اما هنوز محدودیت‌هایی وجود دارد. آزمایشات ژنتیک می‌توانند یک ژن مشکل‌دار خاص را شناسایی کنند اما همیشه نمی‌توانند مشخص کنند که آن ژن با چه شدتی بر فرد ناقل تاثیر خواهد داشت. بعنوان مثال در فیبروز کیستی، پیدا کردن ژن مشکل‌دار در کروموزوم شماره ۷ نمی‌تواند لزوماً پیشگویی کند که کودک دچار مشکلات ریوی حاد خواهد شد یا خفیف.

همچنین، داشتن ژن مشکل‌دار به تنهایی فقط نیمی از داستان است زیرا بسیاری از بیماری‌ها از ترکیبی از ژن‌های با ریسک بالا و عوامل محیطی ایجاد می‌شوند. دانستن اینکه ژن پرخطری دارید اگر بتواند احتمال تغییر سبک زندگیتان برای اجتناب از بیمار شدن را برایتان فراهم کند، می‌تواند مفید باشد.

با ادامه تحقیقات، ژن‌هایی که افراد را در معرض بیماری‌هایی مثل سرطان، بیماری‌های قلبی، اختلالات روانی و بسیاری مشکلات جسمی دیگر قرار می‌دهند نیز شناسایی می‌شوند. با ادامه مطالعات، امید بر این است که روزی این امکان وجود داشته باشد که نوع خاصی از ژن درمانی برای پیشگیری کامل دربرابر برخی بیماری‌ها، ایجاد شود.

در حال حاضر ژن‌درمانی با موفقیت محدود برای درمان فیبروز کیستی و کمبود ADA (یک کمبود ایمنی) مورداستفاده قرار می‌گیرد. اما در بسیاری از افرادی که تحت ژن‌درمانی قرار گرفته‌اند مشکلات حاد ایجاد شده است. به همین دلیل مطالعات و تحقیقات مربوط به ژن‌درمانی به دقت کنترل می‌شوند و در هیچ یک از کودکان استفاده نمی‌شود.

بیماری سلول داسی شکل، تالاسمی و سایر مشکلات خونی می‌توانند هدف بعدی درمان ژنتیکی باشند. بااینکه درمان‌های ژنتیکی برای بیماری‌های کشنده مثل سرطان هنوز راه درازی در پیش دارد اما امید زیادی هست که درمان‌های ژنتیکی بیشتری کشف شود.

پاپيلوما ويروس هاي انساني (HPV) به طور انتخابي اپي تليوم پوست يا غشاء مخاطي را گرفتار مي سازند اين عفونتها ممكن است بدون علامت باشند ايجاد زگيل كنند و يا ممكن است با انواعي از نئوپلاسم هاي خوش خيم و بدخيم همراه باشند. اين ويروس خيلي كوچك است و همه اطلاعات ژنتيك آن روي يك مولكول واحد DNA قرار دارد با استفاده از Probe هاي DNA ويروسي بيش از 100 نوع پاپيلوما ويروس انساني شناسايي شده اند كه بعضي (مخصوصاً 16 و18) قابليت سرطان زايي دارند. HPV مي تواند موجب كونديلوما اكوميناتاي گردن رحم- واژن0 پوست فرج و نواحي دور مقعد شود اين ويروس ها به طريقه جنسي منتقل شده وهمان گروه سني معمول در بيماريهاي مقاربتي را گرفتار مي كنند و هر زوج مبتلا به عفونت هستند. خشونت سطح واژن- ترشح واژينال و خارش شايعترين نشانه هاي آن محسوب مي شود به علاوه گاهي اوقات خونريزي پس از مقاربت وجود دارد. HPV بواسطه تست HPV همراه با تست پاپ اسمير مي تواند شناسايي شود. از آن جائيكه پزشكان در صورت تغيير سلولي در پاپ اسمير كه اساس آن است در خواست تست HPV را دارند ميتوان مطالعات زيادي را ارائه داد كه ضرورت انجام تست HPV را به همراه تست پاپ اسمير خصوصا در زنان بالاي 30سال مطرح مي سازد و بايد به اين مورد توجه نمود كه بدن فرد تنها برعليه نوعي كه با آن مواجه مي شود پادتن سازي مي نمايد بنابراين بهتر است كه اين تستها هر 3 سال حتما تكرار شوند. از آنجائيكه HPV ها مي توانند تقريباً بيشترين موارد سرطان هاي سرويكس باشند هر زني را كه رابطه جنسي دارد مي تواند مستعد اين بيماري سازد كه وجود انواع مختلف HPV, سيگار كشيدن و ابتلا به ايدز شانس ابتلا به اين بيماري را افزايش مي دهد. خانمي كه تست پاپ وي نرمال است اما تست HPV  او مثبت شده است لازم است اين تست را هر 6 ماه الي يك سال بعد مجددا تكرار كند و مثبت شدن يكبار تست مي تواند به اين معني باشد كه فرد نياز به بررسي بيشتر و پيگيري مداوم دارد نكته قابل توجه اين است كه كاندوم نمي تواند هميشه به عنوان يك محافظ و عامل پيشگيري كننده از HPV عمل كند و بايد توجه داشت كه تعداد زيادي از زنان مبتلا به انواع اين ويروس هستند ولي تعداد خيلي كمي از آنها سرطان سرويكس خواهند گرفت زيرا بيشتر انواع HPV خودبخود بهبود مي يابند و تنها انواعي از اين ويروس كه بعد از چندين سال به طور خودبخود برطرف نشود مي تواند منجر به سرطان سرويكس شود.

دانستنی هایی در باره آندو:

آندو بدون شک یکی از پیچیده ترین بیماریهایی است که دختران و زنان را مبتلا می کند. با گذشت زمان، آموخته ها در مورد آن بیشتر شده و این دانش باعث شده که برخی فرضیات گذشته در باره بیماری دور ریخته شود. یکی از فرضیات آن بود که خانم های غیر سفید پوست معمولا دچار آندو نمی شوند ولی اکنون نشانن داده شده که حقیقت ندارد. زنان غیر سفید پوست اغلب از مراقبت های پزشکی جهت تشخیص آندو برخوردار نبوده اند. افسانه ای دیگر در باره آندو حاکی است که خانم های جوان به این بیماری دچار نمی شوند، گمانی که احتمالا از آنجا ناشی می شد که دختران نوجوان و خانم های جوان درد قاعدگی را با سکوت تحمل می کردند (که اغلب این درد از علائم آندو است) و تا هنگامی که بیماری به و ضعیت غیر قابل تحملی نمی رسید حاضر به معاینه لگنی نمی شدند.

همچنین در گذشته بر این باور بودند که آندو اغلب خانم های تحصیل کرده را مبتلا می کند اکنون می دانیم که اینان کسانی هستند که مراقبت های پزشکی بهتری دارندوبرای علائم بیماری خود توضیح مناسبی می خواهند. تصور دیگر که در طول زمان در باره آندو پیش آمده بود این است که یک بیماری جدی نمی باشد مثلا به دلیل آنکه همانند سرطان، کشنده نیست. به هر حال هر کس که پای صحبت تعدادی از مبتلایان به آندو در باره تجربیات واقعی آنها بنشیند بزودی در می یابد که اگر چه زندگی برخی توسط این بیماری نسبتا تأثیر نپذیرفته ولی بسیاری دیگر از درد شدید و استرس عاطفی رنج برده و قادر نبوده اند به فعالیت های روز مره ادامه دهند یا به سر کار روند و به دلیل بیماری، مشکلات مالی و ارتباطی زیادی را تجربه کرده اند. شاید به زودی روزی ما به این بیماری گیج کننده پی ببریم و آنگاه قادر شویم به همه این افسانه ها، دردها و خستگی هایی که همراه این بیماری اند پایان دهیم.

تشخیص:

تشخیص آندو معمولا قطعی نیست مگر آنکه بوسیله لاپاراسکوپی ثابت شود. لاپاراسکوپی یک روش جراحی است که تحت بیهوشی عمومی انجام می گیرد و شکم بیمار توسط گاز CO2 متسع می شود تا امکان بررسی راحت تر ارگان ها توسط لاپاراسکوپ (یک لوله با نوری داخل آن) که از طریق یک شکاف کوچک در شکم قرار داده می شود، وجود داشته باشد. با حرکت دادن لاپاراسکوپ گرداگرد شکم، جراح می تواند وضعیت ارگان های شکمی را چک کرده و کاشته های آندومتریال را مشاهده نماید، اگر دقت به خرج دهد. گاهی یک پزشک با معاینه لگنی می تواند کاشته های آندومتریال را تشخیص دهد و علائم اغلب وجود آندو را آشکار می سازند ولی کار شایسته ای نیست که بدون اثبات توسط لاپاروسکوپ ب درمان آندو پرداخت (برای مثال سرطان تخمدان برخی مواقع علائمی مانند آندو دارد.) لاپاراسکوپی همچنین محل، وسعت و اندازه ضایعات را نشان می دهد و می تواند به پزشک و بیمار در تصمیم گیری آگاهانه و بلند مدت در مورد درمان و حاملگی کمک کند.

درمان:

با گذشت سالها، درمان آندو گوناگون شده ولی هنوز درمان مطمئنی پیدا نشده است. برداشتن رحم و تخمدان به عنوان یک درمان قطعی در نظر گرفته می شود ولی تحقیقات انجمن و دیگر محققان میزان بالایی از ادامه بیماری یا بازگشت دوباره را نشان داده است و به این دلیل زنان نیاز به داشتن آگاهی به مراحلی دارند که برای محافظت از خود باید آنها را اجرا نمایند. معمولا برای تسکین دردهای آندو، مسکن ها تجویز می شوند: {خوراکی مانند ایبوپروفن (Ibuprofen) و موضعی مانند مناستیل (Menastil)}. درمان با هورمونها با هدف توقف تخمک گذاری برای هر مدت ممکن انجام می شود و می تواند آندو را گاهی طی دوره درمان و گاهی برای ماه ها یا سالها به خاموشی ببرد. درمان های هورمونی شامل قرص های جلوگیری، داروهای پروژسترونی مانند مدروکی پروژستون (Medroxy Progesterone)، یک مشتق تستوسترون بنام دانازل (Danazol) و آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین مانند لوپرولاید (Leuprolide) می باشند. عوارض جانبی برای برخی زنان در همه انواع درمان های هورمونی مشکل آفرین است. از آنجا که حاملگی اغلب موجب بهبودی و تخفیف موقت علائم می شود و نیز چون اعتقاد بر این است که هر چه بیماری بیشتر طول بکشد احتمال نازایی بیشتر است، به زنان مبتلا به آندو اغلب توصیه می شود که حاملگی را عقب نیندازند. از سوی دیگر، مشکلات زیادی هم در مورد تجویز حاملگی برای درمان آندو وجود دارد. یکی اینکه خانمی ممکن است هنوز تصمیم به بچه دار شدن که یکی از مهمترین تصمیم های زندگی است، نگرفته باشد. او ممکن است فاقد عناصر ضروری (همسر، تمکین مالی و…) برای بچه دار شدن و پرورش بچه باشد. او ممکن است اصلا نازا باشد.

فاکتورهای دگیر نیز ممکن است تصمیم به حاملگی را مشکل تر سازند. خانم های مبتلا به آندو ممکن است میزان بالاتری از حاملگی خارج رحمی و سقط خود بخودی داشته باشند و یک مطالعه نشان داده که آنها حاملگی ها و زایمان های مشکل تری نیز دارند. تحقیقات همچنین ارتباط فامیلی در آندو را نشان داده است. در نتیجه خطر ابتلا به آندو در فرزند خانم مبتلا به این بیماری بیشتر است.

جراحی سنتی چه بصورت جراحی شکمی و چه از راه لاپاراسکوپ بصورت برداشتن یا تخریب ضایعات انجام می شود و می تواند باعث فرونشاندن علائم شده و باعث شود که در برخی موارد حاملگی اتفاق افتد. همانند دیگر درمان ها، به هر حال عود بیماری شایع است. جراحی از راه لاپاراسکوپ (Laparoscopy Operative) به سرعت جانشین جراحی بزرگ شکمی باز شده است. در جراحی با لاپاراسکوپ، جراحی با استفاده از لیزر، وسایل الکتریکی یا وسایل ظریف جراحی انجام می شود. جراحی کامل که بوسیله برداشتن رحم و برداشتن همه ضایعات و نیز تخمدان (برای جلوگیری از تحریک هورمونی بیشتر) انجام می شود در مواردی که بیماری دردسرساز و بسیار طولانی باشد ضروری خواهد بود. اگر چه بررسی های اندکی در خانم های مونوپوز انجام گرفته ولی عقیده بر این است که مونوپوز، فعالیت آندوی خفیف یا متوسط را پایان دهد. حتی پس از جراحی کامل یا مونوپوز، به هر حال یک مورد شدید از آندو می تواند بوسیله استروژن درمانی یا ادامه تولید هورمون دوباره فعال شود. برخی صاحب نظران پیشنهاد می کنند که پس از برداشتن رحم و تخمدان ها، برای مدت کوتاهی هیچ نوع استروژنی داده نشود. درمان های جانشین دیگر شامل رهیافت های تغذیه ای، ایمونوتراپی، طب سنتی چین، تکنیک های کنترل آلرژی و دیگر درمانهاست که توسط برخی مبتلایان به آندو بکار می رود. بررسی در مورد 4000 نفر از خانم های مبتلا به آندو نشان داد که برخی از این درمان ها در میان همه درمانهایی که قبلا آنها را امتحان نموده اند، موفق تر بودند.

آندومتریوزیس یک بیماری پیچیده و مربوط به سیستم ایمنی و یا هورمونی است که دختران و زنان را در سنین باروری گرفتار می کند. نام این بیماری از واژه “آندومتر” یعنی بافتی که سطح داخلی رحم را می پوشاند و هر ماه در دوره خونروی ساخته شده و ریزش می کند، گرفته شده است. در آندومتریوزیس یا به اختصار “آندو” بافتی شبیه آندومتر در مناطق دیگر بدن در خارج از رحم یافت می شود. در این مناطق، بافت آندومتریال به آنچه که به نام های ندول­ها، تومورها، لزیون ها (Lesion) کاشته ها (Implants) یا ضایعات (Growths) نامیده می شوند، تبدیل می گردد. این ضایعات می توانند باعث درد، نازایی و مشکلات دیر شوند.

شایعترین مکان های ضایعات آندومتریال در شکم می باشند که تخمدان ها، لوله های فالوپ، لیگمانهای محافظت کننده رحم، فاصله بین واژن و رکتوم، سطح خارجی رحم و پوشش حفره لگن را در گیر می سازند. گاهی اوقات، ضایعات در اسکارهای جراحی شکم، روی روده ها یا در رکتوم، روی مثانه، واژن، گردن رحم و فرج یافت می شوند. این ضایعات در خارج از محفظه شکم یعنی در ریه، بازو، ران و دیگر مناطق نیز پیدا شده اند ولی اینها خیلی معمول نیستند. اگر چه نسبتا نادر است ولی امکان دارد که آندو سرطانی هم باشد. تحقیقات اخیر نشان داده که دختران و زنان مبتلا به آندو، ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان دارند به ویژه سرطان های سینه و تخمدان و ملانوما.

این دلیل و نیز طبیعت آندو که در بسیاری موارد مختل کننده زندگی است، باعث می شود که دختران و زنان از علائم آن غافل نشوند. همانند پوشش داخلی رحم، ضایعات آندومتریال معمولا به هورمان های دوره قاعدگی پاسخ می دهند. هر ماه بافت ساخته شده ریزش پیدا کرده و باعث خونریزی می شود. به هر حال، بر خلاف آندومتر، بافت آندومتریال خارج رحمی راهی برای خروج از بدن ندارد و نتیجه آن خونریزی داخلی فساد خون و ریزش بافت از ضایعات آندومتریال، تورم مناطق اطراف و تشکیل بافت اسکار (Scar Tissues) است.

دیگر عوارض، بسته به نوع منطقه ضایعات می توانند بصورت پارگی ضایعات (که می تواند منجر به گسترش آندو به مناطق جدید شود)، تشکیل چسبندگی ها، خونریزی روده یا انسداد (اگر ضایعات درون یا نزدیک روده ها باشند)، تداخل در عمل مثانه (اگر ضایعات روی مثنانه یا داخل آن باشند) و دیگر مشکلات باشند. به نظر می رسد که علائم با گذشت زمان بدتر شوند در حالیکه در برخی موارد، دوره های بهبود موقت و بازگشت دوباره وجود دارد.

علائم:

شایعترین علائم آندو، درد قاعدگی (کرمپ) پیش از پریود و هنگام آن (معمولا بدتر از کرمپ های قاعدگی نرمال)، درد حین فعالیت جنسی یا پس از آن، نازایی و خونریزی شدید می باشد. دیگر علائم ممکن است شامل خستگی، حرکات دردناک رودی معدی هنگام پریود، درد پایین کمر حین پریود، اسهال یا یبوست و دیگر ناراحتی های روده ای هنگام پریود است. بسیاری همراه با آندو، اختلالات ایمنی دیگری مانند آلرژی، آسم، اگزما و بیماریهای خاص خود ایمن را هم تجربه کرده اند. نازایی حدود 30% – 40 از زنان مبتلا به آندو را گرفتار می کند و با پیشرفت بیماری یک مسئله شایع است. میزان درد لزوما با وسعت یا اندازه ضایعات در ارتباط نیست. ضایعات کوچک (Petechial) در تولید پروستاگلاندین ها فعالترند که ممکن است توجیه کننده شدت علائم در بیماران دارای کاشته های کوچک باشد. پروستاگلاندین ها موادی هستند که در بدن تولید شده و درگیر اعمال گوناگون هستند و چنین تصور می شود که بسیاری از علائم آندو را ایجاد می کند.

تئوری هایی در باره علت آندو:

علت آندو شناخته نشده است ولی تعدادی تئوری تا بحال پیشنهاد شده است: یک تئوری بنام قاعدگی برگشت کننده (Rettograde Menstruation) یا تئوری مهاجرت را راه لوله های فالوپ می باشد که هنگام قاعدگی مقداری از بافت های موجود در خون قاعدگی از میان لوله های فالوپ برگشت نموده داخل حفره شکم کاشته شده و رشد می کنند. عده ای از صاحب نظران عقیده دارند که همه زنانی که برگشت بافت موجود در خون قاعدگی را تجربه می کنند، یک مشکل سیستم ایمنی و یا مشکل هورمونی باعث می شود که این بافت ریشه دوایده و رشد نماید. در تئوری دیگر چنین بیان می شود که بافت آندومتریال از رحم به دیگر بخش های بدن از راه لنف یا خون گسترش می یابد. یک تئوری ژنتیکی هم می گوید که در خانواده های خاص ممکن است فاکتورهای مستعد کننده برای این بیماری وجود داشته باشند. تحقیقات انجام شده توسط انجمن از سال 1992 نشان داده که سموم محیطی مثل دیوکسین و PCB ها که در بدن همانند هورمون ها عمل می کنند و به سیستم ایمنی آسیب می رسانند، باعث آندو در حیوانات می شوند. در تئوری دیگر بیان می شود که بقایای بافت دوران جنینی ممکن است بعدا به آندو گسترش یابد یا اینکه برخی بافت های بالغ، توانایی خود را که در مرحله جنینی داشته اند حفظ کرده و تحت شرایطی خاص به بافت های تولید مثلی تغییر شکل دهند.

پیوند حین جراحی (Surgical Transplantation) در موردی به عنوان یک علت آندو بیان می شود که آندو در اسکارهای جراحی شکم یافت گردد، اگر چه در چنین اسکارهایی، آندو زمانی وجود دارد که امکان کاشتن تصادفی مستقیم (Direct Accidental Implantation) بعید بوده است.

چهار هورمون اصلی که در زایمان نقش دارند عبارتند از :