بررسی علائم و پیشگیری از بیماریهای تخمدان
تخمدان هم مانند سایر اعضای بدن ممکن است دچار یکسری بیماری و اختلالاتی شود که با کمک متخصصین متبحر در این زمینه میتوان آنها را رفع نمود و همچنین بهتر از آن، از بروز مشکلات و بیماریها جلوگیری کرد. در ادامه نیز به برخی از شایعترین بیماریهای مرتبط با این عضو از بدن زنان به توضیحی مختصری از آنان میپردازیم تا با آنها آشنایی پیدا کنید. در مطلب امروز از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان علائم و پیشگیری از بیماریهای تخمدان را مورد بررسی قرار می دهیم.
کیست تخمدان
کیست تخمدان انواع شایع اختلالات تخمدان است، وجود یک نوع کیست تخمدان به صورت ماهیانه طبیعی است. این یک کیست (یا فولیکول) عملکردی است. این نوع کیست دارای یک تخمک در حال رسیدن است که در زمان مناسب در چرخه قاعدگی آزاد میشود. اگر اسپرم در زمان رهاسازی وجود داشته باشد، ممکن است حاملگی رخ دهد. به طور معمول، این کیستها در عرض یک تا دو هفته از بین میروند، اما گاهی اوقات ممکن است مدت بیشتری باقی بمانند.
انواع دیگر کیستهای تخمدان اشکالی از اختلالات تخمدان هستند. اندومتریوما (کیست تخمدان پر از اندومتریوز) میتواند باعث درد تخمدان و ناباروری شود. دکتر زنان و زایمان و درمان ناباروری، معمولاً از آنها به عنوان کیستهای شکلاتی یاد میکنند زیرا مایع اندومتریوز میتواند در زمان جراحی شبیه شکلات ذوب شده باشد. پزشکان معمولاً میتواند این کیستها را در سونوگرافی ببیند.
کیست های درموئید
کیستهای تخمدان پر از مو، دندان و مایع چربی هستند. اگر بزرگ شوند میتوانند باعث درد شوند. با این حال، آنها باعث ناباروری نمیشوند. این کیستها معمولا در سونوگرافی ظاهر میشوند.
تخمدان پلی کیستیک
تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary) یا (PCOS)، یکی دیگر از اختلالات هورمونی تخمدان که ناشناخته است که در آن تخمدانها با کیستهای کوچک زیادی در لبهها بزرگ میشوند. بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولاً از سیکلهای قاعدگی نامنظم، مشکلات باروری، آکنه و رشد یا ریزش بیش از حد مو رنج می برند. اگرچه پزشکان یک بار فقط PCOS را در زنان دارای اضافه وزن و چاق تشخیص دادند، حتی زنان با وزن طبیعی و کم وزن نیز میتوانند PCOS داشته باشند.
نارسایی زودرس تخمدان
نوع دیگری از اختلالات تخمدان است، میانگین سنی که در آن یک زن یائسه میشود 51 سال است. برخی از زنان یائسگی را خیلی زودتر تجربه میکنند. اگر یائسگی قبل از 40 سالگی رخ دهد، نارسایی زودرس تخمدان (یا نارسایی اولیه تخمدان) نامیده میشود. در بیشتر موارد، دلیل نارسایی زودرس تخمدان ناشناخته است. با این حال، برخی از مشکلات ژنتیکی و خودایمنی میتواند به این نوع اختلال تخمدان کمک کند.
سرطان تخمدان
سرطان تخمدان یک بیماری ویرانگر است. خوشبختانه، در زنانی که هنوز یائسه نشده اند، نادر است. بیماران با سابقه خانوادگی سرطانهای خاص (از جمله پستان، تخمدان و روده بزرگ) ممکن است از غربالگری اضافی بهره مند شوند.
علائم بیماریهای تخمدان
از جمله شایعترین علائم مربوط به بیماری رایج در تخمدان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سیکل قاعدگی نامنظم
زنان مبتلا برخی از عارضهها در ناحیه تخمدان ممکن است قاعدگی را از دست بدهند یا پریودهای کمتری داشته باشند (کمتر از هشت بار در سال). یا ممکن است قاعدگی آنها هر 21 روز یا بیشتر باشد. برخی از زنان نیزدوره های قاعدگی را متوقف میکنند.
رشد بیش از حد موهای زائد
موهای زائد در ناحیه صورت، چانه یا قسمتهایی از بدن که مردان معمولاً مو دارند. به این “هیرسوتیسم” می گویند. هیرسوتیسم تا 70 درصد از زنان دچار عارضههای تخمدان را تحت تأثیر قرار میدهد.
آکنه
آکنه روی صورت، سینه و قسمت بالایی پشت
ریزش مو
ریزش مو در پوست سر؛ طاسی با الگوی مردانه
نوسانات ناگهانی در وزن
مانند افزایش یا کاهش شدید وزن در زنان
تیره شدن پوست
تغییر رنگ به خصوص در امتداد چینهای گردن، کشاله ران و زیر سینهها
راهکارهای سلامت تخمدان
هر زنی بهطور طبیعی در طول عمر خود ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان و یا انواع عارضههای مربوط به تخمدان، قرار گیرد. اگرچه عواملی وجود دارند که این خطر را افزایش میدهند. داشتن سابقه خانوادگی، جهشهای ژنتیکی یا سن بالای 63 سال تنها تعدادی از عوامل غیر قابل کنترلی هستند که خطر ابتلا به این بیماریها را افزایش میدهند. با این حال، برخی از عوامل سبک زندگی وجود دارد که میتوانید آنها را برای کاهش خطر ابتلا به این اختلالات کنترل کنید.
ورزش و رژیم غذایی
با حفظ یک رژیم ورزشی هفتگی و رژیم غذایی سالم میتوانید تغییرات اساسی را در سلامت خود ایجاد کنید. به عنوان مثال با 30 دقیقه ورزش در روز، میتوانید خطر ابتلا به این بیماری را تا 20 درصد کاهش دهید. در کنار یک سبک زندگی فعال، گنجاندن برخی از مواد غذایی در رژیم غذایی شما نیز میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. غذاهایی مانند: لوبیا، تخم مرغ، آجیل و سایر غذاهایی که ویتامین D را تامین میکنند و همچنین غذاهای سرشار از ویتامین A مانند: هویج، سبزیجات برگدار و سیبزمینی شیرین توصیه میشود.
اجتناب از مواد سرطان زا
مواد سرطان زا موادی هستند که میتوانند باعث سرطان شوند. بسیاری از این مواد وجود دارند که فقط در صورت خطر ابتلا به سرطان، مانند سابقه خانوادگی یا جهش ژنتیکی، باعث سرطان میشوند. با این حال، مواردی وجود دارند که بدون توجه به سرطان میتوانند ایجاد سرطان کنند. اجتناب از مواردی مانند: پودر تالک که در استفادههای روزمره مانند: پودر بچه، دئودورانتهای واژن و لوازم آرایش یافت می شود، می تواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد. زنان زیادی هستند که برخی از این محصولات را به طور منظم در نزدیکی ناحیه تناسلی استفاده کرده و به سرطان تخمدان مبتلا شدهاند.
| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید |
بارداری و شیردهی
زنانی که حداقل یک فرزند به دنیا آورده اند، به خصوص قبل از 30 سالگی، کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند. این خطر برای هر فرزندی که یک زن به دنیا میآورد، کاهش مییابد. نه تنها این، بلکه زنانی که به فرزندان خود شیر میدهند نیز کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند.
سبک زندگی سالم
اجتناب از استفاده و قرار گرفتن در معرض محصولات تنباکو نه تنها میتواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان، بلکه بسیاری از انواع سرطانهای دیگر را نیز کاهش دهد. همچنین توصیه میشود مصرف الکل خود را به سه نوشیدنی در هفته محدود کنید. اجتناب از دخانیات و محدود کردن مصرف الکل و همچنین رعایت نکات بالا برای ورزش روزانه و حفظ یک رژیم غذایی سالم میتواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد.
در این مقاله سعی کردیم به تمام سوالات احتمالی شما پاسخ دهیم. در صورتی که همچنان در این خصوص سوالاتی برایتان مطرح است میتوانید آن ها را در بخش دیدگاه مقاله با ما در میان بگذارید تا اسرع وقت به آنها پاسخ دهیم. با سپاس از شما
دکتر فرشته دانشمند در کلینیک 24 – متخصص زنان اصفهان در دکتر آف