بررسی روشهای درمان آتروفی واژن (واژینیت آتروفیک)
در این مطلب از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان به بررسی روشهای درمان آتروفی واژن (واژینیت آتروفیک) خواهیم پرداخت. شما و ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی‌تان برای ارائه یک برنامه درمانی برای آتروفی واژن همکاری نزدیکی خواهید داشت. آن ها کمک می کنند تا بر اساس علائم تصمیم بگیرید که کدام برنامه مؤثرتر است. درمان با استروژن موثرترین نوع درمان است. برخی از درمان ها برای درمان علائم آتروفی هستند. برخی دیگر به طور خاص به از دست دادن استروژن می پردازند که برای تسکین علائم نیز عمل می کنند.
روان کننده ها و مرطوب کننده ها
روان کننده ها و مرطوب کننده ها برای افزایش رطوبت و شل کردن واژن می توانند خشکی را درمان کنند. این امر باعث بهبود راحتی در هنگام رابطه جنسی می شود. مرطوب کننده ها سلامت واژن را به طور کامل برنمی گردانند. چندین برند مرطوب کننده واژن بدون نسخه در سترس هستند.
برخی از آنها مرطوب کننده های واژن برای تحریک و خشکی در طول روز هستند، مشابه مرطوب کننده های پوست (Replens، Hyalofemme، Silk-E، و غیره)
برخی دیگر روان کننده های شخصی هستند که بهترین استفاده را در طول فعالیت جنسی دارند مانند (Astroglide، Uber Lube، شیاف کاندوم-میت، روان کننده شخصی برند Today، فرمول مایعK-Y ). استفاده از وازلین در داخل واژن توصیه نمی شود زیرا میتواند منجر به عفونت های قارچی شود.
اگرچه بسیاری از زنان از روغن زیتون یا نارگیل به عنوان مرطوب کننده و روان کننده استفاده می کنند، گاهی اوقات ممکن است باعث تحریک آلرژیک در ناحیه واژن شود. همچنین از ویتامین E و روغن های معدنی باید اجتناب شود.
گشادکننده ها
گشادکننده ها ابزاری برای گشاد کردن واژن هستند تا فرد را قادر به بازگشت به رابطه جنسی کنند. زنان اغلب با یک گشاد کننده باریک شروع می کنند و به مرور زمان به سراغ اندازه های بزرگتر می روند. این کار تا زمانی انجام می شود که واژن به اندازه کافی گشاد شود که آلت تناسلی را برای فعالیت جنسی بدون درد مناسب کند. بهترین نتایج زمانی حاصل می شود که گشادکننده ها همراه با هورمون درمانی موضعی استفاده شوند.
روشهای درمان هورمونی آتروفی واژن
هورمون درمانی نه تنها علائم آتروفی واژن را به بهترین نحو بهبود می بخشد، بلکه همچنین می تواند موجب بازگرداندن pH طبیعی واژن با بازگرداندن تعادل اسیدی طبیعی واژن، ضخیم شدن پوست (بازگشت ضخامت به حالت اولیه)، حفظ رطوبت طبیعی و بهبود تعادل باکتریایی شود. ژل واژینال repHresh بدون نسخه نیز می تواند برای کمک به بازگرداندن pH طبیعی واژن استفاده شود. از دوش باید اجتناب شود.
خوشبختانه، برای زنانی که فقط علائم آتروفی واژن دارند، گزینه‌های متعددی وجود دارد که اجازه میدهد استروژن تنها به واژن منتقل شود. این گزینه ها می توانند به جلوگیری از سطوح بالای هورمون در بقیه بدن کمک کنند.
زنانی که دارای چندین نشانه دیگر یائسگی مانند گرگرفتگی و مشکل در خواب هستند، ممکن است برای درمان همه علائم خود از هورمون درمانی با دوزهای بالاتر (که به آن هورمون درمانی سیستمیک گفته می شود) استفاده کنند. گزینه های هورمونی موضعی واژینال هیچ علائم یائسگی را به جز علائم واژینال درمان نمی کنند.
درمان با دوز کم استروژن واژینال (درمان موضعی)
این فرمولاسیون فقط برای درمان علائم واژن است، زیرا توسط بقیه بدن جذب نمی شود. آنها به شکل کرم (دو نوع استرادیول یا استروژن کونژوگه)، قرص/شیاف واژینال یا حلقه ای که به مدت سه ماه در واژن باقی می ماند، در دسترس هستند. پس از سه ماه، حلقه قدیمی برداشته می شود و حلقه جدید وارد می شود. بسیاری از زنان تنها اشکال درمان استروژن واژینال را با هورمون درمانی سیستمیک اشتباه می گیرند و بی جهت نگران خطرات لخته شدن خون، بیماری قلبی و غیره هستند.
هورمون درمانی سیستمیک (که به آن درمان جایگزینی هورمون نیز گفته می شود)
این درمان در دوزهای بالاتری تجویز می شود که نه فقط به واژن بلکه به سلول های دیگر بدن نیز می رود. اگر بیش از 10 سال از یائسگی گذشته است یا فقط علائم واژینال دارید، به احتمال زیاد از درمان موضعی استفاده خواهید کرد. با این حال، بسیاری از زنان تحت هورمون درمانی سیستمیک از بهبود سلامت استخوان، سلامت واژن، خواب بهتر، گرگرفتگی کمتر و بهبود خلق و خو، از جمله مزایای سلامتی دیگر بهره مند می شوند. برای اینکه بدانید آیا هورمون درمانی سیستمیک برای شما مناسب است یا خیر باید با پزشک مشورت کنید.
اوسپمیفن (Osphena)
اولین قرص غیر استروژنی است که روزانه به صورت خوراکی همراه با غذا مصرف می شود. فواید آن برای واژن مشابه استروژن است. عوارض جانبی جدی اما غیر معمول آن می تواند شامل لخته شدن خون و تحریک (ضخیم شدن) پوشش داخلی رحم باشد. برخی از زنان ممکن است متوجه گرگرفتگی، ترشحات واژن و اسپاسم عضلانی شوند، اگرچه اکثر زنان هیچ علامتی ندارند.
علائم خفیف را معمولاً می توان با گزینه های بدون نسخه کنترل کرد. نسخه هایی برای علائم متوسط تا شدید موجود است. در صورت ابتلا به آتروفی واژن نباید از فعالیت جنسی خودداری کرد. فقدان فعالیت جنسی در واقع وضعیت را بدتر می کند. رابطه جنسی جریان خون را در واژن تحریک می کند و به تولید مایعات کمک می کند، بنابراین، رابطه جنسی در واقع واژن را سالم نگه می دارد.
| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید |
درمان عوارض جانبی دارد؟
به علائم جدیدی که پس از شروع درمان ظاهر می شود توجه کنید. این ها میتواند تحریک پوست، درد بیشتر ویا ترشح باشد. هر گونه عوارض جانبی احتمالی را با پزشک خود در میان بگذارید.
پیشگیری از آتروفی واژن (واژینیت آتروفیک)
بدن یک زن به طور طبیعی با افزایش سن استروژن کمتری ترشح می کند. نمی توان از این امر جلوگیری کرد. بدون مداخله، بعید است که تخمدان ها هورمون بیشتری بسازند. با این حال، راه هایی برای جلوگیری از بدتر شدن آتروفی واژن وجود دارد. از پوشیدن لباس ها و لباس های زیر تنگ و هر یک از موارد زیر که ممکن است واژن را تحریک کند، خودداری کنید:
- عطرها
- پودرها
- دئودورانت ها
- اسپرم کش ها
- روان کننده ها
انتظارات بعداز تشخیص آتروفی واژن (GSM)
شما مجبور نیستید با آتروفی واژن زندگی کنید. حتی اگر در دوران یائسگی هستید، این بدان معنا نیست که باید با عفونت ادراری، خارش یا سوزش یا رابطه جنسی دردناک دست و پنجه نرم کنید. درمان نه تنها به علائم کمک می کند، بلکه به بازگرداندن pH سالم و تعادل باکتریایی به واژن شما کمک می کند.
با تشخیص و انجام مناسب یکی از روشهای درمان آتروفی واژن می توان علائم را مدیریت کرد و مجبور به تحمل این وضعیت نیستید.
مطمئن شوید که علائم خود را به سرعت با پزشک خود در میان بگذارید. هر چه زودتر درمان شوید، احتمال بدتر شدن آتروفی واژن کمتر می شود. به عنوان مثال، هر چه مدت زمان بیشتری بدون استروژن بمانید، واژن خشک تر می شود. ولی بدون درمان آتروفی واژن ممکن است بدتر شود. گاهی اوقات، آتروفی می تواند آنقدر شدید شود که به طور قابل توجهی دهانه واژن را باریک کند. اگر درمان خیلی دیر شروع شود، ممکن است درمان آتروفی دشوارتر شود.
چگونه از خودم مراقبت کنم؟
سلامت جنسی خود را به اندازه هر جنبه دیگری از سلامت در اولویت قرار دهید. برای پاسخ به هر گونه سوال و نگرانی به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید. داروها را دقیقا طبق دستور مصرف کنید.
زندگی با آتروفی واژن (واژینیت آتروفیک)
آتروفی واژن می تواند به طور جدی بر کیفیت زندگی جنسی و کل زندگی شما تأثیر بگذارد. درد، خشکی، سوزش/خارش، لکه بینی، خونریزی، مشکلات ادراری، عفونت های ادراری و ترشحات می توانند شما را بسیار ناراحت کرده و زندگی روزمره را مختل کنند. از هر چهار زن یک نفر گزارش می دهد که آتروفی واژن تأثیر منفی بر سایر بخش های زندگی آنها از جمله خواب، سلامت جنسی و شادی عمومی اش داشته است.
زمان مناسب مراجعه برای آتروفی واژن (واژینیت آتروفیک)
حتی اگر یائسه نیستید، حتماً هرگونه علائم خشکی، درد، سوزش/خارش، مشکلات ادراری، عفونت های ادراری، لکه بینی غیر معمول یا خونریزی یا ترشحات را به پزشک خود گزارش دهید. اگر هفته‌ها گذشت و داروهای بدون نسخه‌ای که برای خشکی استفاده می‌کنید مؤثر نبودند، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر ترشح یا خونریزی غیرمعمول مشاهده کردید، این نیز دلیلی برای مراجعه به پزشک است. همچنین، همیشه برای هر گونه علائمی که بر زندگی روزمره شما تأثیر منفی می گذارد، به پزشک خود مراجعه کنید.
دکتر فرشته دانشمند در کلینیک 24 – متخصص زنان اصفهان در دکتر آف
مطالعه بیشتر:
موارد قابل تشخیص با پاپ اسمیر
راهکارهای پیشگیری از بیماری التهابی لگن (PID)
بیماری آتروفی واژن
