استعمال دخانيات در دوران بارداري بين سال‌هاي 1989 تا 1998 به‌طور قابل‌ملاحظه‌اي كاهش يافته و اين روند همچنان ادامه دارد.

در اين سال‌ها ترك سيگار كاهش 10 درصدي مرگ‌ومير نوزادان و کاهش 12 درصدي مرگ‌ومير جنين و نوزادان زير يك ماه را به همراه داشته است.

مطالعه‌ها نشان مي‌دهند نوزاداني كه مادرانشان در 3 ماهه اول دوران بارداري دخانيات را ترك مي‌كنند.

از نظر وزن و رشد جسمي با ساير نوزادان تفاوتي ندارند.

همچنين لازم به يادآوري است که مصرف سيگار در 3 ماهه سوم بارداري اثرات جبران‌ناپذيري دارد.

اگر خانم‌ها سيگار را قبل از دوران بارداري يا در زمان بارداري ترك كنند، آثار نامطلوب آن کاهش مي‌يابد.

اجراي برنامه‌هاي خاص براي زنان باردار و آموزش‌هاي لازم در مورد اثربخشي ترك سيگار بر سلامت نوزادان، احتمال ترك سيگار را در آنها افزايش مي‌دهد.

آنچه در زير مي‌آيد بخشي از مضراتي است که براي نوزادان مادران سيگاري اتفاق مي‌افتد.

زنان سيگاري نيز مانند مردان در معرض افزايش خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها، بيماري‌هاي قلبي و عروقي و بيماري‌هاي ريوي هستند. اما ريسک ابتلا به اين بيماري‌ها براي زنان بيشتر است.

جنين مادران سيگاري در معرض خطر تاخير در بارداري، سقط جنين در بارداري اول و دوم، خطر بارداري خارج از رحم و سقط خودبه‌خودي هستند.

استعمال دخانيات در زنان باردار، خطر زايمان پيش از موعد،جداشدن ناگهاني جفت (جدايي جفت از رحم) و جفت سرراهي (غيرطبيعي بودن محل جفت) را افزايش مي‌دهد. به‌طوري كه مي‌تواند باعث خون‌ريزي شديد هنگام زايمان شود.

 احتمال تولد نوزادان كم‌وزن در ميان مادران سيگاري بيشتر است.

كم‌وزني نوزادان خطر ابتلا به بسياري از بيماري‌ها و مرگ‌ومير آنها را در دوره نوزادي تا يک ماه اول پس از تولد افزايش مي‌دهد. اين نوزادان با خطر عقب‌ماندگي رشد درون رحمي مواجه‌اند.

 بيشترين آمار مرده‌زايي متعلق به زنان سيگاري است.

 مادران سيگاري، توانايي‌ كمتري براي شيردادن به نوزادشان دارند.

بخش دوم
تخم مرغ خام یا عسلی :
تخم مرغ کاملا نپخته ( عسلی ) یا خام یا غذا هایی که حاویتخم مرغ نپخته هستند مثل سس مایونز خانگی و بستنی های غیر پاستوریزه نباید دردوران بارداری مصرف شود چرا که ممکن است حاوی باکتری سامونلا باشد که می تواند سبب مسمومیت غذایی شود .

غذا های نپخته یا سرد :
بسیار مهم است که مطمئن شوید غذا ها کاملا پخته اند و سپسمصرف شوند ، غذا های سرد باید مجددا گرم شوند طوری که بخار از آنها خارج شود.

گوشت و مرغ خام :
توکسوپلاسموزیس بیماری نادری است که توسط نوعی انگل که درگوشت خام وجود دارد ایجاد می شود. این می تواند برای جنین مضر باشد و در بسیاری مواقع سبب نا بینایی و مشکلات ذهنی عقب افتادگی در جنین شود. بنابر این زنان باردار باید از خوردن گوشت خام و نپخته پرهیز کنند .

بادام زمینی :
اگر در یک خانواده اعم از مادر ، پدر ، خواهر یا برادرسابقه حساسیت به بادام زمینی دارند یا تاریخچه تب یونجه ، آسم، اگزما یا سایرآلرژی ها را دارند ، برای کاهش خطر استعداد کودک در حال رشد به حساسیت به بادامزمینی بهتر است مادر از مصرف بادام زمینی و محصولات حاوی بادام زمینی در دوران بارداری و شیر دهی پرهیز کند.

شیر غیر پاستوریزه :
مادر باردار باید از خوردن همه ی شیر های غیر پاستوریزه اعماز شیر گاو ، بز وشیر شتر خودداری کند شیر بز هم می تواند عاملی برای افزایش خطرتوکسوپلاسموز باشد.

الکل :
احتیاجی به ذکر این مورد نیست که مادر باردار باید به طورکامل از مصرف الکل در دوران بارداری بپرهیزد مخصوصا در اوایل بارداری .

کافئین :
اگرچه لازم نیست به طور کلی از مواد غذایی حاوی کافئینخودداری کرد اما به زنان باردار توصیه می شود مصرف کافئین در انها بیشتر از 300میلی گرم در روز نباشد و مصرف کافئین به میزان زیاد در روز سبب کاهش وزن نوزاد وگاهی سقط جنین می شود.

علامت اصلی ناباروری عدم بارداری نیست. ممکن است هیچ علامت آشکاری وجود نداشته باشد. یک زن نابارور ممکن است دارای قاعدگی نامنظم یا عدم قاعدگی باشد. به ندرت یک مرد نابارور ممکن است نشانه‌هایی از مشکلات هورمونی از قبیل تغییراتی در رشد مو و یا عملکرد جنسی داشته باشد.

دلایل ناباروری

به منظور باردار شدن، تمام مراحل تخمک‌گذاری و لقاح باید به درستی رخ دهد. مشکلاتی که باعث نازایی یا ناباروری در زوج‌ها می‌شود، گاهی اوقات مادرزادی بوده و یا به صورت اکتسابی در طی سال‌ها ایجاد می‌شود.

علت ناباروری می‌تواند مربوط به یک یا هر دو طرف باشد. به طور کلی:

• در حدود یک سوم از موارد، مشکل ناباروی مربوط به مردان است.
• در حدود یک سوم از موارد، مشکل نازایی مربوط به زنان است.
• در موارد دیگر، هر دو طرف مشکلاتی دارند و یا اینکه ناباروری هیچ علت مشخصی ندارد.
  

  دلایل ناباروری در زنان

  علل نازایی در زنان ممکن است شامل:

  • اختلالات تخمک گذاری: که بر انتشار تخمک‌ها از تخمدان تأثیر می‌گذارد. این اختلالات عبارتند از اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، هیپرپرولاکتینمی یا وضعیتی که بدن مجبور به تولید بیش از حد پرولاکتین می‌شود، می‌تواند مرحله تخمک‌گذاری را مختل سازد. تولید بیش از حد هورمون تیروئید (پرکاری تیروئید) یا تولید بسیار کم این هورمون (کم‌کاری تیروئید) می‌تواند بر سیکل قاعدگی تأثیر گذاشته یا باعث ناباروری گردد. سایر علت‌های ناباروری ممکن است شامل ورزش شدید، اختلالات خوردن، آسیب و یا تومورها باشد.
  • اختلالات رحم و یا دهانه رحم: شامل اختلالات دهانه رحم، پولیپ رحم و یا شکل رحم می‌باشد. تومورهای غیر سرطانی (فیبروم) در دیواره رحم به ندرت ممکن است با مسدود کردن لوله‌های فالوپ باعث ناباروری گردد. در اغلب موارد، فیبروم در کاشت تخمک بارور اشکال ایجاد می‌کند.
  • آسیب یا انسداد لوله فالوپ: اغلب با التهاب لوله فالوپ (سالپنژیت) ایجاد می‌شود. این آسیب می‌تواند ناشی از بیماری التهابی لگن که معمولاً با یک عفونت از طریق رابطه جنسی ایجاد می‌شود، آندومتریوز و یا چسبندگی باشد.
  • اندومتریوز: هنگامی رخ می‌دهد که بافت آندومتر در خارج از رحم رشد می‌کند. این وضعیت ممکن است بر عملکرد تخمدان، رحم و لوله‌های فالوپ تأثیر بگذارد.
  • نارسایی اولیه تخمدان (یائسگی زودرس): زمانی رخ می‌دهد که فعالیت تخمدان‌ها و سیکل قاعدگی قبل از سن 40 سالگی متوقف شود. اگر چه علت آن اغلب ناشناخته است، اما بعضی عوامل با یائسگی زودرس در ارتباط هستند، از جمله بیماری‌های سیستم ایمنی بدن، عوارض خاص ژنتیکی مانند سندرم ترنر یا سندرم X شکننده، پرتودرمانی یا شیمی درمانی و سیگار کشیدن.
  • چسبندگی‌های لگن: ناشی از اتصال رشته‌های بافت اسکاری (جای زخم) است که پس از عفونت لگن، آپاندیسیت، جراحی لگن یا شکم ایجاد می‌شود.

  علل دیگر ناباروری در زنان عبارتند از:

  • سرطان و درمان آن: برخی سرطان‌ها به ویژه سرطان‌های مرتبط با سیستم تولید مثلی زنان اغلب به شدت باروری زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. پرتودرمانی و شیمی‌درمانی، هر دو ممکن است روند باروری را مختل سازند.
  • سایر عوارض پزشکی: عوارض مرتبط با بلوغ دیررس و یا عدم قاعدگی (آمنوره) مانند بیماری سلیاک، دیابت کنترل نشده و برخی از بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس می‌تواند بر قدرت باروری زنان تأثیر بگذارد. همچنین اختلالات ژنتیکی می‌تواند احتمال بارداری را کاهش دهد.
    

    عوامل خطرساز

    ---

    بسیاری از عوامل خطرساز برای ناباروری یا نازایی در زنان و مردان یکسان هستند. این عوامل عبارتند از:

    • سن
    • مصرف دخانیات
    • نوشیدن الکل
    • اضافه وزن شدید
    • کاهش وزن شدید
    • مسائل مربوط به فعالیت و ورزش

در نزديكى هاى محافظت نشده چنانچه زمان كافى براى مصرف دارو داشته باشيد طبق برنامه زير عمل كنيد:

قبل از تصمیم گیری جهت بارداری آینده نیاز به مشاوره با پزشک متخصص زنان زایمان و انجام تست های خاصی می باشند .

در هنگام ویزیت پزشک جهت مراقبت قبل از بارداری چه اتفاقی می افتد ؟

در جریان ویزیت پزشک شما سعی در تعیین و مشخص کردن عواملی می کند که ممکن است فرزندتان را در بارداری آینده در معرض خطر قرار دهد . وی از شما سئوالاتی درباره وضعیت تغذیه و روش زندگی و نیز سابقه بیماری های طبی و دارو های مصرفی واستفاده از روش های پیشگیری از بارداری در گذشته و عوارض حاملگی های قبلی و بیماری های خانوادگی شما می کند . در این ویزیت معاینات کامل فیزیکی شامل تست پاپ اسمیر انجام شده و آزمایشات خونی جهت بررسی وجود کم خونی و عفونت در شما درخواست می شود .

در ذیل به برخی از نکاتی که شما می توانید برای برنامه ریزی در مورد داشتن یک بارداری سالم در آینده انجام دهید اشاره می کنیم :

اگر شما دارای اضافه وزن و یا کاهش وزن هستید ، سعی در بدست آوردن یک وزن متعادل قبل از بارداری بنمائید .

از یک رژیم غذائی سالم ( غنی از میوه و سبزیجات تازه و غلات سبوس دار ) استفاده کنید .

میزان اسید فولیک مورد نیاز توصیه شده برای پیشگیری از نقایص مادرزادی جنین را مصرف کنید .

اگر تاکنون ورزش انجام می دادید آنرا دنبال کنید در غیر اینصورت یک برنامه ورزشی سبک را شروع کنید .

از رفتارهای ناسالم نظیر سیگار کشیدن ، استفاده از الکل و مواد مخدر پرهیز کنید .

مواد شیمیائی و سمی موجود در منزل و یا محیط کار را شناسائی کرده ( نظیر حشره کش ها و مواد شیمیائی تمیز کننده و … ) و از آنها اجتناب کنید .

اگر دارای بیماری خاصی نظیر فشارخون بالا ، دیابت و تشنج و غیره هستید درمان انها را قبل از اقدام برای بارداری شروع کنید .

واکسن های مورد نیاز را تزریق کنید .

چگونه داشتن اضافه وزن روی حاملگی تاثیر می گذارد ؟

افزایش وزن می تواند سبب افزایش فشار خون و یا دیابت شود . همچنین ممکن است که سبب فشار روی قلب شما شود و این فشار در جریان حاملگی مضاعف می شود . نوزادان افرادچاق در معرض خطر بیماری ماکروزومی ( افزایش بیش از حد وزن جنین ) و خطرات ناشی از گیر کردن نوزاد در جریان زایمان هستند .

چگونه کاهش وزن روی حاملگی تاثیر می گذارد ؟

بطور ابتدائی خانم های لاغر و دارای کاهش وزن بدلیل اختلالات هورمونی ممکن است در سعی برای بارور شدن دچار مشکل شوند . همچنین این افراد در معرض خطر تولد نوزادان کم وزن و نارس هستند.

چرا مصرف اسید فولیک مهم است ؟

مصرف اسید فولیک حداقل 3 ماه قبل از بارداری به میزان 400 میکروگرم روزانه احتمال بوجود آمدن بیماری نقص لوله عصبی در جنین را به میزان چشمگیری کاهش می دهد .

چگونه ورزش برای آماده شدن بارداری کمک می کند ؟

اگر شما تاکنون از یک برنامه ورزشی منظم استفاده می کرده اید شانس داشتن یک حاملگی راحت و بدون خطر و نیز زایمان راحت تر به میزان زیادی افزایش می یابد . در مورد افراد غیر فعال توصیه به شروع یک برنامه ورزشی متوسط حدود 30 دقیقه در اکثر روزهای هفته می شود . قدم زدن و شنا دو نمونه از ورزش های مفید و توصیه شده به این منظور هستند . در مورد ورزش های سنگین تر مثل دوچرخه سواری و دویدن اگر شما عادت به انجام آنها دارید می توانید آنها را حتی در جریان حاملگی نیز ادامه دهید .

چه نوع واکسن هایی  و چه زمانی  باید آنها را بزنم ؟

این مسئله اهمیت دارد که شما واکسن های مورد نیاز از قبیل هپاتیت ، سرخجه و کزاز و آبله مرغان را قبل از بارداری ( حداقل 3 ماه قبل در مورد واکسن سرخجه ) تزریق کرده باشید . در ضمن خانم هایی که مایلند در اواخر فصل پائیز و زمستان باردار شوند ، حتما بایستی واکسن آنفلونزا را تزریق کنند .

داشتن بیماری عفونی جنسی STD

اگر شما فکر میکنید که خود و یا همسرتان دارای بیماری عفونی جنسی هستید ، سریعا به پزشک مراجعه کنید تا از این لحاظ بررسی و درمان شوید .همسر شما نیز بایستی همزمان با شما درمان شود .درمان مذکور شانس انتقال بیماری به جنین و نیز احتمال زایمان زودرس را کاهش می دهد .

اگر یکی از افراد خانواده من و یا شوهرم بیماری طبی خاصی داشته باشیم چه اتفاقی می افتد ؟

برخی از بیماری های طبی دارای زمینه ژنتیک و ارثی هستند لذا مشاوره با پزشک و انجام تست های مربوطه قبل از اقدام برای بارداری توصیه می شود . اگریکی از اعضا خانواده شما دارای فشار خون بالا و یا دیابت ، تشنج ، عقب افتادگی ذهنی و یا نقایص مادرزادی است ، خطر ابتلا جنین به این بیماریها افزایش می یابد بنابراین مراقبت های خاص دوران بارداری الزامی است .

نکته : در خانم های با پریود های منظم 28 روزه بهترین زمان برای باردارشدن از روز 9 شروع پریود تا روز 19 آن به صورت یک شب در میان نزدیکی است . زوجین برای باردار شدن بایستی صبر و حوصله داشته باشند. معمولا اکثر بارداری ها در عرض 1 سال اول پس از ازدواج رخ می دهند .

در خانم های بالای 35 سال این مدت 6 ماه محاسبه می شود .اگر در طی این مدت بارداری رخ ندهد بایستی که جهت بررسی آن به پزشک متخصص زنان مراجعه شود .