به عفونت بخش فوقانی دستگاه تناسلی زنان، شامل رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها، بیماری التهابی لگن (PID) گفته می‌شود. این بیماری عموماً بانوانی را درگیر می‌کند که می‌توانند فعالیت جنسی داشته باشند و 15 تا 24 سال سن دارند. اگر عفونت رحم در خون منتشر شود، عارضه بسیار خطرناک می‌گردد و حتی ممکن است مرگ بیمار را به دنبال داشته باشد.

عوارض بلندمدت التهاب لگن

چنانچه التهاب لگن درمان نشود، علائم آن تشدید می‌شود و منجر به بروز مشکلاتی از قبیل موارد زیر می‌گردد:

• ناباروری
• حاملگی خارج از رحم
• درد مزمن لگن: درد پایین شکم در اثر زخم شدن لوله‌های فالوپ و دیگر اندام‌های حفره لگن

همچنین ممکن است عفونت رحم در دیگر بخش‌های بدن منتشر شود. اگر عفونت به خون برسد، احتمال مرگ بیمار وجود خواهد داشت.

آزمایش‌های تشخیصی التهاب لگن

تشخیص بیماری

متخصص زنان و زایمان پس از شنیدن علائم می‌تواند بیماری التهابی لگن را تشخیص دهد. پزشک در اکثر موارد آزمایش‌های زیر را برای تایید تشخیص انجام می‌دهد:

• معاینه لگن به منظور بررسی اندام‌های لگن
• کشت دهانه رحم به منظور بررسی عفونت کردن دهانه رحم
• آزمایش ادرار برای بررسی وجود نشانه‌های خون، سرطان و دیگر بیماری‌ها

متخصص نمونه‌ها را پس از جمع‌آوری به آزمایشگاه می‌فرستد.

برآورد آسیب

متخصص آزمایش‌های بیشتری را پس از تشخیص بیماری التهابی لگن انجام می‌دهد و میزان آسیب‌دیدگی ناحیه لگن را برآورد می‌کند. عفونت رحم گاهی زخم شدن لوله‌های فالوپ و آسیب دائمی اندام‌های تناسلی را به دنبال دارد. آزمایش‌های تکمیلی به شرح زیر است:

• سونوگرافی لگن: آزمایش تصویربرداری که در آن از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از اندام‌های داخلی استفاده می‌شود.
• نمونه‌برداری از آندومتر: پزشک در این عمل سرپایی نمونه کوچکی از بافت پوششی رحم را برای بررسی جدا می‌کند.
• لاپاراسکوپی: پزشک در این عمل سرپایی وسیله منعطفی را از راه برش ایجاد شده در شکم وارد بدن می‌کند تا بتواند اندام‌های داخل حفره لگن را مشاهده کند.

درمان

متخصص زنان و زایمان برای درمان بیماری التهابی لگن آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. از آنجایی که ممکن است متخصص نوع باکتری عامل عفونت را نداند، دو نوع آنتی‌بیوتیک برای از بین بردن انواع باکتری‌های تجویز می‌شود. علائم چند روز پس از شروع درمان کمتر می‌شود یا کاملاً از بین می‌رود. با این حال باید دوره درمان را حتی در صورت تسکین علائم کامل کرد. قطع زودهنگام مصرف دارو باعث عود کردن عفونت می‌شود.

چنانچه بیمار به علت بارداری، عدم توانایی در بلع، آبسه لگن (کیسه مملو از چرک با عامل عفونی) یا ابتلا به دیگر بیماری‌ها نتواند آنتی بیوتیک مصرف کند، متخصص دستور بستری می‌دهد.  بیماری التهابی لگن به ندرت و صرفاً در صورت پاره شدن آبسه لگن یا احتمال پاره شدن آن نیاز به جراحی پیدا می‌کند. چنانچه عفونت به درمان واکنش نشان ندهد و برطرف نشود، نیز انجام جراحی ضرورت می‌یابد.

ازآنجایی که باکتری‌های عامل التهاب لگن از راه تماس جنسی منتقل می‌شوند، همسر مبتلا نیز باید تحت درمان قرار بگیرد. آقایان گاهی ناقلان خاموش باکتری‌هایی هستند که عامل بیماری التهابی لگن محسوب می‌شوند. چنانچه همسر درمان نشود، خانم نیز مجدد دچار عفونت خواهد شد. متخصص از بانوان دچار عفونت رحم می‌خواهد تا زمان برطرف شدن عفونت از آمیزش خودداری کنند .

روش‌های پیشگیری از التهاب لگن

با رعایت توصیه‌های زیر می‌توان احتمال ابتلا به بیماری التهابی لگن را کاهش داد:

• نزدیکی ایمن
• آزمایش دادن برای بررسی وجود عفونت‌های قابل انتقال از راه رابطه جنسی
• خودداری از دوش واژینال
• ناحیه تناسلی را پس از دفع از جلو به عقب پاک کنید تا باکتری‌ها وارد واژن نشود.