انواع جراحی فیبروم رحم چیست؟
تعیین جراحی فیبروم رحم و انواع مختلف آن برای بیمار به عوامل مختلفی بستگی دارد. زنانی که قصد انجام جراحی فیبروم رحمی دارند بهتر است انواع مختلف آن را بشناسند. فیبروئیدهای رحمی که به آنها لیومیوم یا میوم نیز گفته می شود، در رحم یا دیواره رحم رشد می کنند. فیبروئیدها ممکن است کوچکتر از یک سر سنجاق تا اندازه یک هندوانه یا بزرگتر متفاوت است. اکثریت قریب به اتفاق فیبروم رحمی خوش خیم هستند (سرطانی نیستند). فیبروئیدها نسبتاً شایع هستند و تا 80 سالگی 80 درصد زنان را درگیر می کنند.در این مطلب از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان درباره انواع جراحی فیبروم رحم توضیحات بیشتری ارائه خواهیم داد. در حالی که فیبروم ها اغلب بدون علامت هستند و نیازی به درمان ندارند، علائم در 20 تا 50 درصد بیماران ظاهر می شود و ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
عوامل موثر بر تعیین نوع جراحی فیبروم رحمی
هنگام تعیین گزینه های درمانی و ضرورت عمل جراحی، برخی عوامل مهم باید در نظر گرفته شوند، از جمله:
- سن یک فرد
- شدت علائم
- تعدادفیبروم
- محل قرارگیری فیبروم
- هیستروکتومی و جراحی فیبروم رحمی
هیسترکتومی جراحی برای برداشتن رحم زن است. هیسترکتومی تنها گزینه درمانی است که برداشت کامل فیبروم و علائم ناشی از آن را تضمین می کند. هیسترکتومی تضمین می کند که فیبروم باز نخواهند گشت. میزان موفقیت فیبروم بالا است. موسسه ملی سلامت و تعالی مراقبت (NICE) توصیه می کند که هیسترکتومی فقط در موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:
- فرد مبتلا به فیبروم دیگر نمی خواهد عادت ماهانه شود.
- درمان های دیگر موثر نبوده یا امکان استفاده از آنها وجود ندارد.
- فرد مبتلا به فیبروئید به طور کامل از روش و خطرات احتمالی مطلع شده و درخواست جراحی می کند.
برخی موارد را باید در نظر گرفت:
انجمن آمریکایی لاپاراسکوپیست های زنان (AAGL) می گوید که در حال حاضر جراحی روباتیک هیچ مزیت قابل توجهی در جراحی های خوش خیم زنان ندارد. هزینه هیسترکتومی لاپاراسکوپی با کمک روباتیک بیشتر از جراحی لاپاراسکوپی معمولی است. قدرت لاپاراسکوپی روشی است که با استفاده از دستگاه پزشکی، با یک برش کوچک در شکم فیبروم رحم را به قطعات کوچک تقسیم می کند. سازمان غذا و دارو (FDA) در مورد این روش هشدار داده است. اگر فرد مبتلا به سرطان رحم است، این روش ممکن است باعث گسترش سرطان در شکم و لگن شود و درمان سرطان را دشوارتر می کند.
میومکتومی و جراحی فیبروم رحمی
میومکتومی به جای کوچک کردن فیبروم ها، آنها را از بین می برد. این روش می تواند به عنوان جایگزین هیسترکتومی برای افرادی باشد که می خواهند رحم خود را حفظ کنند. اگر فیبروئید بزرگ باشد، ممکن است میومکتومی بسیار پیچیده و خطرناک باشد و خطر بازگشت فیبروم را در پی دارد. بعد از میومکتومی، رحم معمولاً به عملکرد طبیعی خود از جمله در مورد قاعدگی باز می گردد. خونریزی قاعدگی ممکن است نسبت به قبل از جراحی سبک تر باشد. بارداری پس از میومکتومی امکان پذیر است، اما ممکن است نیاز باشد که بارداری برای خطرات احتمالی کنترل شود. نتایج حاملگی بستگی به این دارد که فیبروئیدها چقدر عمیق بوده اند و آیا دیواره رحم را درگیر کرده اند؟
مقایسه مزایا و معایب انواع حراجی فیبروم رحمی
جراحی میومکتومی نسبت به سایر جراحی فیبروم رحمی مزایایی دارد، از جمله بعد از آن:
- بارداری امکان پذیر است.
- احتمال برگشت دوره های قاعدگی وچود دارد.
- رحم معمولاً به عملکرد طبیعی خود باز می گردد.
- علائم خونریزی در 90 درصد موارد پس از پیگیری ناپدید می شوند.
اما جراحی هیسترکتومی هم مزایایی دارد، از جمله:
- فیبروم و علائم را به طور دائم از بین می برد و فیبروم ها دیگر بر نمی گردند.
- می تواند به تسکین علائم شدید که بر کیفیت زندگی تأثیر منفی می گذارد، کمک کند.
اما از طرفی هم میومکتومی با معایبی همراه است، مانند:
- زمان عمل طولانی تر از هیسترکتومی است.
- فیبروم ها 15 درصد احتمال بازگشت دارند.
- ممکن است عوارض ناشی از جراحی داشته باشد.
- خطر خون ریزی نسبت به هیسترکتومیب یشتر است.
- حدود 10 درصد از افرادی که میومکتومی دارند طی پنج تا 10 سال نیاز به هیسترکتومی خواهند داشت.اگر هریک از فیبروم ها قسمت وسیعی از دیواره رحم را فراگرفته باشد، ممکن است برای حاملگی های بعدی سزارین لازم باشد.
معایب احتمالی هیسترکتومی عبارتند از:
- جراحی پیچیده است.
- نیاز به بیهوشی دارد.
- قاعدگی را متوقف می کند.
- افزایش خطر بی اختیاری ادرار
- اگر تخمدان ها برداشته شوند، یائسگی شروع می شود.
- بسته به نوع هیسترکتومی یک دوره بهبود از دو تا شش هفته لازم است.
- هیسترکتومی می تواند تأثیر روانی منفی مانند افسردگی داشته باشد.
- ممکن است احساس بی حسی در اطراف برش و ساق پا داشته باشید که معمولاً حدود دو ماه طول می کشد.
- افرادی که هیسترکتومی کرده اند به طور متوسط دو سال زودتر از کسانی که هیسترکتومی انجام نداده اند به یائسگی می رسند.
عوارض یا خطرات جراحی فیبروم رحمی
عوارض این جراحی ها مشابه جراحی های بزرگ است. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تب
- عفونت
- انسداد روده
- عفونت ادراری
- لخته شدن خون
- مشکلات بیهوشی
- آسیب مجاری ادراری
- آسیب به اندام های مجاور
- خونریزی (ممکن است نیاز به تزریق خون داشته باشد).
- جایگزین های جراحی های فیبروم رحمی
گزینه های درمانی غیر جراحی برای فیبروم نیز در دسترس است. فیبروم هایی که مشکلی ایجاد نمی کنند یا علائم آزاردهنده ای ندارند، لزوماً نیاز به درمان ندارند. در این موارد یک روش انتظار و دیدن مناسب است. با انتظار هوشیار، فیبروئیدها از طریق معاینات منظم لگن و یا سونوگرافی از نظر تغییرات و رشد تحت نظر هستند.
برخی از داروهایی که برای درمان فیبروم استفاده می شوند عبارتند از:
- ترانکسامیک اسید (TXA)
- قرص پروژستین (پروژسترون مصنوعی)
- قرص های ضد بارداری خوراکی ترکیبی
- IUD آزاد کننده پروژستین (دستگاه داخل رحمی)
- آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
- آمبولیزاسیون شریان رحمی
آمبولیزاسیون شریان رحم – که آمبولیزاسیون فیبروم رحمی (UFE) نیز نامیده می شود، فیبرومها را با قطع خون آنها کوچک می کند.
نکاتی که باید در مورد این روش رعایت شود:
- فرد هوشیار است اما آرام است.
- حدود 60-90 دقیقه طول می کشد.
- یک کاتتر از طریق یک برش کوچک در کشاله ران قرار داده می شود و داخل شریان رحم می شود.
- ذرات پلاستیکی کوچکی به شریان تزریق می شود تا خون رسانی به رگ های کوچک تغذیه کننده سلول های فیبروم را مسدود کند.
- فرسایش بسامد رادیویی
فرسایش فرکانسی رادیویی یک روش لاپاراسکوپی با حداقل تهاجم است که از گرمای تولید شده توسط امواج با انرژی بالا برای از بین بردن فیبروم ها، استفاده می کند. از سونوگرافی برای تأیید قرار دادن صحیح دستگاه رادیوفرکانسی در داخل هر فیبروم قبل از انجام فرسایش استفاده می کند.
این را در مورد این روش توجه کنید:
- معمولاً به عنوان یک عمل سرپایی انجام می شود.
- جایگزینی ایمن و نسبتاً کم خطر برای هیسترکتومی محسوب می شود.
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی – سونوگرافی متمرکز با هدایت (MRgFUS)
- سونوگرافی متمرکز با هدایت تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRgFUS) یک روش غیرتهاجمی است که از امواج فراصوت با شدت بالا برای تولید گرما و از بین بردن فیبروم ها استفاده می کند.
- این روش با دستگاهی به نام ExAblate انجام می شود که تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و سونوگرافی را ترکیب می کند.
این یک روش سه ساعته است که در آن فرد در حالتی که هوشیار است در دستگاه MRI دراز می کشد اما آرامبخش ملایمی دریافت می کند. یک رادیولوژیست از MRI برای هدف قرار دادن بافت فیبروم و هدایت پرتو اولتراسوند استفاده می کند.
مواردی که باید در مورد این روش توجه شود عبارتند از:
- تحت پوشش بسیاری از بیمه نامه ها نیست.
- فقط برای افرادی مناسب است که قصد بارداری ندارند.
- نیاز به مدت زمان طولانی در داخل تجهیزات MRI دارد.
- شواهد موجود نشان می دهد که این روش نسبتاً موثر است.
- نتایج طولانی مدت در دسترس نیست زیرا روش نسبتاً جدیدی است.
- نمی توان همه فیبروم ها یا آنهایی را که نزدیک روده و مثانه هستند، یا خارج از ناحیه تصویربرداری درمان کرد.
برداشتن آندومتر
برداشتن آندومتر لایه داخل رحم را از بین می برد. این روش معمولاً برای توقف خونریزی شدید قاعدگی و برداشتن فیبرومهای کوچک استفاده می شود. برای فیبرومهای بزرگ یا فیبروئیدهایی که خارج از پوشش داخلی رحم رشد کرده اند مفید نیست. تخلیه آندومتر معمولاً قاعدگی ماهانه را متوقف یا به طور قابل توجهی کاهش می دهد و می تواند احتمال بارداری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. مواردی که باید در مورد این روش توجه شود عبارتند از:
- بهبود معمولاً چند روز طول می کشد.
- ممکن است تشخیص سرطان رحم را به تاخیر بیندازد یا مشکل ساز باشد.
- افرادی در روش برداشتن آندومتر باید تست پاپ و معاینه لگن را انجام دهند.
- افرادی که این روش را انتخاب می کنند باید اقدامات لازم را برای جلوگیری از بارداری انجام دهند.
- در صورت وقوع حاملگی، خطرات عوارض (مانند سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی) را افزایش می دهد.
جهت مشاهده پیج اینستاگرام خانم دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان کلیک کنید.