بررسی سن و نحوه خودآزمایی پستان
سرطان پستان در کشور ما آمار بالایی دارد و به گفتهٔ رئیس مرکز تحقیقات سرطان همچنان هم رو به افزایش است. غیر از موارد سرطان‌زایی که همهٔ ما می‌شناسیم مثل رژیم غذایی نادرست، مصرف سیگار و دخانیات و وراثت، آلودگی هوا، خاک، آب و غذا نیز از دیگر عوامل سرطان‌زا شناخته شده است. در مطلب امروز از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان سن و نحوه خودآزمایی پستان را مورد بررسی قرار می دهیم.
خوشبختانه سرطان پستان یکی از انواع سرطان‌هایی است که اگر در مراحل اولیهٔ خود باشد، می‌توان از پیشرفت و رشد بیشترش پیشگیری کرد. یکی از مهم‌ترین راه‌های تشخیص زودهنگام و مقابله با سرطان پستان، معاینات ماهانه است که برای تمام افراد و بیشتر خانم‌های بالای ۲۰ سال در هر مرحله‌ای از زندگی‌شان لازم است.
سن و زمان شروع خودآزمایی پستان
یکی از ساده‌ترین و مهم‌ترین روش‌های تشخیص زودهنگام سرطان پستان، بررسی پستان‌ها و تغییرات آن توسط خودتان برای مراقبت از سلامت پستان است. خودآزمایی باید هر ماه در تاریخ معین و به روش مشخصی انجام شود. تمام خانم‌ها باید از سن ۲۰ سالگی به بعد خودآزمایی را انجام دهند و بهترین زمان انجام معاینه ۲ یا ۳ روز پس از پایان عادت ماهانه است، چون در این زمان پستان‌ها کمترین حساسیت و سنگینی را دارند و معاینه راحت‌تر و نتیجه دقیق‌تر خواهد بود.
همچنین با اینکه شیردهی خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می‌دهد اما این به معنی مصونیت کامل مادران شیرده نیست، چون حتی آقایان هم از این سرطان در امان نیستند. بنابراین، کار درست این است که تمام افراد، به ویژه زنان برای اطمینان از سلامت پستان‌های خود، خودآزمایی پستان را به طور منظم انجام دهند. پس پستان‌های خود را یک بار در ماه، حتی در دوران بارداری و شیردهی معاینه کنید. معاینۀ پستان، به ویژه در ماه‌های بعد از اتمام و پایان شیردهی که شکل و اندازۀ پستان تغییر می‌کند مهم است.
چگونگی انجام خودآزمایی پستان
خودآزمایی پستان شامل دو مرحلهٔ نگاه کردن و لمس کردن با دست است. برای معاینه درست پستان‌ها هنگام لمس، بهتر است از قسمت انتهایی بند سه انگشت میانی دست‌ها که نرمه نام دارد استفاده کرد؛ زیرا حساسیت لمس در آن قسمت بیشتر است، اما هرگز پستان را بین انگشت‌ها فشار ندهید، زیرا ممکن است به شکل کاذبی یک توده حس کنید. همچنین شما می‌توانید وقتی بدنتان خیس و صابونی است و توی حمام هستید این معاینه را انجام دهید، چون لیز بودن بدنتان باعث راحتی بیشتر حرکت انگشتان خواهد شد.
لمس پستان با دست
مرحلهٔ لمس هم خودش چند شکل دارد. یکی حرکت از بالا به پایین، یکی دورانی یا چرخشی و دیگری کشیدن انگشت از نوک پستان به اطراف آن که باید آرام و بادقت انجام شود:
- اول همهٔ پستان را با حرکات چرخشی کوتاه لمس کنید.
- انگشت‌ها را روی پستان با فشار کم، متوسط و زیاد بچرخانید تا لمس سطحی و عمقی در هر ناحیه انجام شود.
- برای اینکه همه جا را معاینه کنید بهتر است تمام پستان را به صورت دوایر متحدالمرکز از اطراف به سمت نوک پستان معاینه کنید.
- پس از اینکه تمام پستان را معاینه کردید، دنبالهٔ پستان را در زیر بغل و سپس گودی زیر بغل را بررسی کنید.
- در انتهای معاینه، نوک پستان را مانند حالت دوشیدن شیر، برای مشاهدهٔ ترشحات احتمالی فشار اندکی بدهید و نتیجه را ببینید.
- سپس پستان مقابل را هم به همین شیوه لمس و بررسی کنید.
در این بررسی‌ها به دنبال موارد زیر باشید:
- ورم یا توده‌ای زیر انگشت‌ها
- لمس چیزی شبیه یک توده
- بزرگ شدن اندازهٔ هر توده‌ای از قبل
- پیدا کردن یک برجستگی در بافت پستان یا زیر بغل
- خونریزی یا ترشح از نوک پستان
- احساس مبهمی از ناراحتی و درد در پستان بدون وجود درد واقعی
اگر توده‌ای پیدا کردید نیز نترسید، زیرا بیشتر توده‌ها کیست‌های خوش‌خیم است که بیشتر خانم‌ها در پستان‌ها دارند. اما در هر صورت تمام توده‌ها بعد از پیدا شدن باید حتماً توسط یک جراح سرطان پستان بررسی شود.
نگاه کردن به پستان
مرحلهٔ بعدی نگاه کردن به پستان‌هاست که می‌تواند جلوی آینه انجام شود خودش مراحلی به شکل زیر دارد:
- دست‌ها را در دو طرف بدن به حالت آویزان قرار دهید و به پستان‌ها نگاه کنید.
- دست‌ها را از کنار سرتان صاف بالا بکشید و به پستان‌ها نگاه کنید.
- دست‌ها را به کمر بزنید و فشار دهید. سپس به پستان‌ها نگاه کنید.
- دست‌ها را صاف به جلو بکشید و کمی به سمت جلو خم شوید و باز هم به پستان‌ها نگاه کنید.
هنگام انجام هر یک از وضعیت‌های بالا به دنبال موارد زیر باشید:
- مشاهدهٔ تورم یا توده و برجستگی در بافت پستان یا زیر بغل
- تغییر شکل و انحناهای طبیعی پستان
- خونریزی یا ترشح از نوک پستان
- انحراف نوک پستان
- احساس مبهمی از ناراحتی و درد در پستان بدون وجود درد واقعی
- ایجاد فرورفتگی در هر جایی از پستان
- زخم یا قرمزی در پستان
- برجستگی عروق یا رگ‌های برجسته در پوست یا نوک پستان یا هر گونه تغییر ظاهری جدید در پستان
| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید |
این را نیز بدانید که عدم تقارن پستان‌ها، درصورتی‌که از قبل وجود داشته است یعنی مادرزادی است، مسئلهٔ مهمی نیست. همچنین همیشه خودآزمایی ماهانه برای اطمینان از سلامت پستان کافی نیست و خیلی بهتر است اگر حداقل یک بار در سال، پستان‌های شما توسط یک جراح سرطان پستان معاینه شود. اگر به توده‌ای برخوردید باز هم حتماً لازم است بررسی دقیق آن توسط یک جراح سرطان پستان انجام شود نه پزشک زنان شما، به ویژه اگر پستان‌های شما بزرگ است و با چک‌آپ خودتان به تنهایی قابل بررسی نیستند.
مراجعه به یک جراح سرطان پستان
از این اسم نترسید، بلکه از نادیده گرفتنش بترسید. برای اطمینان از نبود هیچ مشکلی در پستان‌ها خیلی بهتر است که معاینه و بررسی کامل پستان‌ها توسط یک جراح سرطان پستان انجام شود. پس یک بار در سال یا هر زمان که متوجه تغییرات غیرمعمولی در هر کدام از پستان‌ها شده‌اید، برای بررسی آن به پزشک مربوطه مراجعه کنید و بهتر است زمان مناسب مراجعهٔ بعدی به پزشک را از خود او جویا شوید.
دکتر فرشته دانشمند در کلینیک 24 – متخصص زنان اصفهان در دکتر آف