بررسی احتمال بارداری با از بین رفتن یک لوله رحمی
هنگامی که فردی فقط یک لوله رحمی دارد، هنوز می تواند با تخمکی که از تخمدان طرف مخالف آزاد می گردد، باردار شود زیرا تخمک می تواند از یک تخمدان به سمت پایین و به طرف لوله دیگر حرکت کند. تخمین های انجام شده حاکی از آن است که تخمک تولید شده در طرفی که فاقد لوله رحمی است، در حدود 15 تا 20 درصد موارد قادر به پایین آمدن به سمت لوله باقیمانده است. این بدان معناست که میزان باروری فقط در حدود %30 تحت تأثیر قرار گرفته است یا به عبارتی دیگر، با هر دوره قاعدگی (سیکل قاعدگی) حدود 70٪ فرصت بارداری وجود دارد. در ادامه نوشته امروز سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان احتمال بارداری با از بین رفتن یک لوله رحمی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
نحوه انتقال تخمک از سمت فاقد لوله به سمت دیگر
سطح داخلی لوله های رحمی و رحم با سلول های گیرنده ای پوشانده شده اند. در زمان تخمک گذاری، یک سیگنال شیمیایی ارسال می شود که این گیرنده ها را “روشن” می کند. سلول های گیرنده نیز سیگنالی را منتشر می کنند که گیرنده مشابهی را در سلول های تخمک و اسپرم فعال می نمایند تا در همان مکان، یعنی لوله رحمی یکدیگر را ملاقات کنند. لوله های رحمی به تخمدان ها متصل نیستند.
در هنگام تخمک گذاری، ساختارهای بسیار ظریف انگشت مانندی به نام فیمبریا که در انتهای لوله رحمی وجود دارند، شروع به حرکت کرده و یک خلا جزئی ایجاد می کنند تا تخمک به سمت انتهای لوله که نزدیکترین محل به آن است کشیده شود. این بدان معنی است که در صورت وجود فقط یک لوله رحمی، فقط یک مجموعه گیرنده وجود دارد و همچنین فقط یک مجموعه فیمبریا خلا ایجاد می کند، بنابراین تخمک به احتمال زیاد به سمت همان لوله راه پیدا می کند حتی اگر در تخمدان طرف دیگر تولید شده باشد.
راه های اطمینان از تکرار نشدن بارداری خارج رحم:
متأسفانه هیچ تست یا روش درمانی که بتواند به شما اطمینان دهد بارداری خارج رحم را دوباره تجربه نخواهید کرد، وجود ندارد. حاملگی خارج رحم به دلیل ایجاد برخی آسیب ها در لوله رحمی اتفاق می افتد و ممکن است علت این آسیب ها هرگز مشخص نشود.
پزشکان معمولاً از شما می خواهند که سه ماه صبر کرده و سپس اقدام به بارداری کنید. پس از آن در صورتی که سن کمتر از 35 سال دارید احتمالاً به شما توصیه می شود که تا 12 ماه و یا اگر بیش از 35 سال سن دارید، تا 6 ماه برای بارداری تلاش کنید. اگر پس از این مدت باردار نشدید، آزمایشات و بررسی های بعدی باید انجام گیرند. انجام هیستروسالپنگوگرافی (HSG) یا عکس رنگی رحم، یکی از این روش های تکمیلی است که به بررسی حفره رحم و وجود انسداد در لوله های رحمی می پردازد.
همچنین در صورتی که احساس می کنید به طور مداوم با عفونت تناسلی روبرو می شوید یا سابقه PID دارید، باید آزمایش کلامیدیا انجام دهید.. انجام این آزمایش و در صورت نیاز، درمان با آنتی بیوتیک، می تواند به کاهش خطر بارداری خارج رحم در آینده کمک کند.
روش های کمک باروری پس از حاملگی خارج رحم:
مصرف کلومیفن سیترات:
یکی از روش های درمان ناباروری، استفاده از داروهای محرک تخمک گذاری است. کلومیفن یا کلومید یک داروی خوراکی بسیار موثر است که اغلب برای کمک به افرادی که سعی دارند باردار شوند ولی چرخه قاعدگی (پریود) آن ها بسیار نامنظم است و یا تخمک گذاری ندارند، تجویز می شود. کلومیفن باعث منظم شدن سیکل قاعدگی شده تا امکان رابطه جنسی به موقع یا تلقیح داخل رحمی فراهم گردد.
| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید |
این دارو با مسدود کردن گیرنده های استروژن در مغز، باعث آزاد سازی هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین ساز (LH) می گردد. این هورمون ها محرک های تخمدانی هستند که به طور طبیعی وجود دارند و تخمک گذاری را در یک چرخه طبیعی تحریک می کنند. احتمال تخمک گذاری چندتایی با کلومیفن کمی بیشتر از چرخه قاعدگی طبیعی است. احتمال دوقلویی ناشی از مصرف کلومیفن 6-8 درصد است اما خطر چند قلویی (سه قلو یا بالاتر) افزایش نمی یابد. همچنین به ندرت زنان در اثر استفاده از کلومیفن، دچار تحریک بیش از حد تخمدان می شوند. در این حالت تخمدان ها با چندین فولیکول بزرگ می شوند.
IVF پس از بارداری خارج رحمی:
در برخی زنان طی عمل جراحی، هر دو لوله رحمی خارج می گردد. این مساله می تواند به دلیل حاملگی خارج رحم، سایر مشکلات لوله ای یا عفونت لگنی (PID) باشد. اگر هر دو لوله رحمی برداشته شوند یا هر دو به طور کامل مسدود شده باشند، بارداری با روش های کمک باروری مانند IVF بهترین گزینه است در این روش ها، جنین مستقیماً در رحم قرار می گیرد. ای وی اف بهترین روش کمک باروری برای داشتن حاملگی موفق برای بسیاری از زنانی است که سابقه آسیب لوله ای و یک یا چند حاملگی خارج رحم دارند. روش های کمک باروری مانند IVF برای زنان جوان بدون لوله رحمی (یا با لوله رحمی آسیب دیده)، موفقیت بالایی دارند.