بررسی آناتومی واژن
در مطلب امروز از سایت دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان قصد داریم به بررسی آناتومی واژن بپردازیم. با ما همراه باشید.
واژن بخش مهمی از آناتومی تولید مثل داخلی و خارجی است. هم چون گذرگاهی قدرتمند که در تشبیه کانال آن به کار می‌رود، است که در رابطه جنسی، قاعدگی، بارداری و زایمان نقش دارد. لازم است بدانید که معاینات منظم لگن و آزمایش پاپ اسمیر و اقدامات جنسی ایمن‌تر می‌تواند به سالم نگه داشتن عاری از عفونت این ناحیه حیاتی کمک کند.
1- ناحیه شرمگاهی
ناحیه شرمگاهی یا تپه ونوس به قسمتی از اندام تناسلی گفته می‌شود که با برجستگی ناشی از توده‌های چربی و استخوان تشکیل شده است، این ناحیه در هر دو جنس انسان در زن و مرد نیز وجود دارد، البته که نکته قابل توجه این است که این منطقه در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود و نقش به سزایی را برای آن‌ها ایفا می کند. در بخش پایانی این ناحیه با یک شکافی تحت عنوان پودندال از لب‌های بزرگ جدا می‌شوند که با شروع دوران بلوغ در در دختران کلاهک کلیتورال و لابیا کوچک واژن به شکل دیگری از داخل شکاف پودندال ظاهر می‌گردد. در نهایت تپه ونوس در دوران بلوغ و بالا رفتن سن پوشیده از موهای تناسلی می‌گردد که به گفته محققین این موها هدفمند رشد می‌کنند، اینک چرا و چگونه؟
اگر در این زمینه مشکلی دارید بهتر است در اولین فرصت نزد دکتر متخصص زنان و زایمان بروید
آیا موهای شرمگاهی مهبل هدفمند هستند؟
در طی تحقیقاتی که محققین اخیرا انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که موهای ناحیه شرمگاهی، بسیار متفاوت‌تر از سایر موهای زائد بدن هستند و به نوعی می‌توان گفت که موهای زائد این ناحیه هدفمند هستند، چرا که این موها نقش لایه های محافظتی دارند که از بافت های داخلی واژن به خصوص در منطقه دهانه واژن که نسبت به سایر اجزای واژن از حساسیت بیشتری برخوردار است، البته علاوه بر وظیفه محافظت از این قسمت، وظیفه ای دیگری نیز در جلوگیری از سایش نیز دارد.
2- لابیا ماژور
لابیا ماژور (Labia major) دو چین مشخص از پوست هستند که از مونس پوبیس به سمت پایین و عقب امتداد دارند تا با پوست پرینه ادغام شوند. آن‌ها مرزهای جانبی شکاف فرج یا پودندال را تشکیل می‌دهند که سوراخ‌های واژن و مجرای ادرار را شامل می‌شوند. سطح بیرونی هر لابیا رنگ‌دانه و مودار است. سطح داخلی صاف است اما دارای غدد چربی است. لابیا ماژور حاوی چربی و بافت هم‌بند و غدد عرق است. جالب است بدانید که بافت داخلی آن‌ها با کیسه بیضه در مردان مطابقت دارند و حاوی بافتی شبیه عضله دارتوس هستند.
3- لابیا مینور
لابیا مینور (Labia Minor) دو چین کوچک پوستی هستند که فاقد بافت چربی هستند و در هر طرف دهانه به سمت واژن امتداد دارند. آن‌ها در داخل لابیا ماژور قرار دارند و حدود 4 سانتی متر (حدود 1.5 اینچ) طول دارند.
4- کلیتوریس
در ادامه بررسی آناتومی واژن به کلیتوریس می رسیم. کلیتوریس (Clitoris) یک ساختار نعوظ کوچک است که تا حدی در زیر انتهای رو به جلو لابیا مینور پنهان شده و دارای یک نوک حساس از بافت نعوظ اسفنجی به نام گلنس کلیتوریس است. دهانه خارجی مجرای ادرار حدود 2.5 سانتی متر (حدود 1 اینچ) در پشت کلیتوریس و بلافاصله در جلوی دهانه واژن قرار دارد.
5- دهلیز واژن
دهلیز واژن (Vaginal atrium) دقیقا جایی در بین شکاف و لابیاهای کوچک است که مجرای ادرار و واژن در آن باز می‌شود. واژن پرده بکارت در دهانه واژن قرار دارد، این یک چین نازک از غشای مخاطی است که شکل آن متفاوت است. پس از پارگی پرده پرده بکارت، ارتفاعات گرد کوچک باقی‌مانده به عنوان کارونکول پرده بکارت شناخته می‌شود. سوراخ دهلیزی، دو توده دراز بافت نعوظ است که یکی در هر طرف دهانه واژن قرار دارد. در انتهای خلفی آن‌ها غدد دهلیزی بزرگ قرار دارند، غدد مخاطی کوچکی که توسط مجرای در شیار بین پرده بکارت و هر لابیا باز می‌شوند. آن‌ها با غدد بولبورترال در جنس مذکر مطابقت دارند.
6- دهانه یا مدخل واژن
بخش ابتدایی دهانه مهبل یا مدخل (Vaginal opening) نامیده می‌شود که کانال واژن از آن‌جا شروع می‌شود تمامی اقدامات واژن از جمله: رابطه جنسی دخول واژینال، خونریزی پریودی و سایر ترشحات عفونی و … از دهانه واژن می‌گذرد. بهتر است بدانید عمل تنگ کردن واژن یا واژینوپلاستی که بنا به دلایلی این ناحیه دچار گشادی می‌شود نیز در همین منطقه انجام می‌شود.
7- پرده بکارت یا هایمن
پرده بکارت یا هایمن (hymen) که یک لایه پوستی با ضخامت 1 – 2 میلی‌متری که به دلیل شباهت آن با پرده، از آن پرده بکارت یاد می‌کنند. این قسمت از واژن بین دهانه و کانال قرار دارد که با اولین برقراری رابطه جنسی واژینال شکل دیگری پیدا می‌کنند و اصطلاحاً از پاره می‌شود که اغلب با کمی خونریزی یا ترشحاتی همراه است. لازم به ذکر است پرده بکارت اشکال گوناگونی دارد که در خانم‌ها با شرایط مختلفی متفاوت است البته که ممکن است بعضی از خانم‌ها به صورت ژنتیکی بدون هیچ‌گونه پرده بکارت متولد می‌شوند.
8- فاصله هایمن تا ورودی واژن
بنابراین شایان ذکر است که فاصله میان پرده بکارت تا دهانه واژن به طور معمول حداکثر حدود 1 سانتی‌متر است، به همین خاطر است که در رابطه‌های هر چند سطحی نیز امکان از بین رفتن هایمن نیز وجود دارد.
9- غدد بارتولن
دهانه مجرای ادرار یک شکاف کوچک است که در نزدیک‌ترین فاصله به کلیتوریس قرار دارد. از طریق این دهانه ادرار دفع می‌شود. در زیر دهانه مجرای ادرار، روزنه بزرگ‌تر واژن قرار دارد. دو مجرای بارتولین (Bartolin) در هر طرف دهانه واژن باز می‌شوند. این غدد وظیفه ترشحات واژن را نیز بر عهده دارند.
10- کانال واژن
کانال واژن (Vaginal canal) یکی مجرای منعطف و عضلانی با طول 8 – 12 سانتی‌متر است که ⅖ سانت نیز عرض آن است، در دیواره‌های این کانال چین‌های وجود دارد که در هنگام تحریکات جنسی یا زایمان با انعطافی که دارند بزرگ‌تر می‌شوند تا دخول یا زایمان بدون درد انجام شود و بعد از اتمام پروسه زایمان طبیعی یا رابطه واژینال دو مرتبه به همان حالت قبلی باز می‌گردد.
11- نقطه جی یا جی اسپات
نقطه G یک ناحیه داخلی است که در داخل ورودی واژن یک زن قرار دارد. عقیده بر این است که نقطه G که به نام یک متخصص زنان آلمانی، ارنست گرافنبرگ، که دستگاه داخل رحمی (IUD) را نیز اختراع کرد، یک دسته عصبی بسیار حساس است که وقتی برانگیخته می‌شود، می‌تواند منجر به ارگاسم عمیق و هیجان‌انگیز شود که گاهی اوقات در زنان به اوج می‌رسد.
اگرچه محل G-Spot از یک زن به زن دیگر کمی متفاوت است، اما معمولاً 2 تا 3 اینچ به سمت بالا در دیواره جلویی داخل واژن قرار دارد.
12- منفذ ادرار
در خصوص منفذ ادرار در آناتومی واژن خانم‌ها می‌توان گفت که این منطقه در نزدیکی به واژن و رکتوم است که به طور طبیعی حاوی باکتری هستند. لازم به ذکر است که منفذ ادراری خانم‌ها کمی کوتاه تر نسبت به یک آقایان است. همین این امر مسافتی را که باکتری ها باید طی کنند تا به مثانه برسند را کوتاه می کند و در نتیجه زنان بیشتر از مردان درگیر بیماری‌های عفونی می‌شوند.
13- مقعد
موقعیت آناتومیک، کانال مقعد در داخل مثلث مقعدی پرینه بین حفره‌های ایسکیوآنال راست و چپ قرار دارد. این بخش نهایی دستگاه گوارش به طول حدود 4 سانتی‌متر است. کانال به عنوان ادامه رکتوم شروع می‌شود و از پایین خلفی عبور می‌کند تا به مقعد ختم شود.
| دکتر فرشته دانشمند متخصص زنان اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید |
محل قرارگیری واژن
واژن عضوی از دستگاه تناسلی زنانه است. این یک لوله عضلانی قابل انبساط است که از دهانه خارجی واژن به سمت دهانه رحم امتداد می‌یابد. هم‌چنین واژن ارتباط نزدیکی با بسیاری از اندام‌های ناحیه لگن دارد.
به طور خلاصه می‌توان موقعیت آناتومیک واژن را به صورت زیر شرح داد:
- قدامی: مثانه و مجرای ادرار.
- خلفی: کیسه رکتوم، رکتوم و کانال مقعد.
- جانبی: حالب و عضله بالابرنده آنی.
دکتر فرشته دانشمند در کلینیک 24 – متخصص زنان اصفهان در دکتر آف